Les 6: Film en montage

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

102: FOTOGRAFIE EN NIEUWE MEDIA 

Culturele en kunstzinnige vorming

Planning van de les: 

5 min - Introductie en herhaling vorige les.

4 min - Filmpje Alt-J kijken 

5 min - Analyse

7 min - Uitleg 3 montagevormen + filmpje

2 min - Introductie  Kuleshov-effect en associaties 

1 min - Filmpje Stadse

5 min - Analyse a.d.h.v. montage en associaties, koppeling aan Kuleshov effect.

1 min - Introductie opdracht tijdens de les

15 min - Leerlingen voeren opdracht uit.

15 min - Nabespreken gemaakte filmpjes.

Bij tijd tekort, sla een lange analyse van Stadse over en leg het Kuleshov effect uit a.d.h.v. de beelden.

Les 7 - Film: Muziek, geluid en foley

Deze les ga je met de leerlingen aan de slag met montage en symboliek. 

Leerlingen leren een aantal beeldovergangen kennen en toepassen in een korte opdracht. Ook leren ze wat het Kuleshov-effect is, door middel van uitleg en een korte filmanalyse. Ook leren ze hoe ze dat zelf kunnen toepassen. 

Wat hebben jullie al gedaan?

De vorige lessen heb je: 

1. Geoefend met standpunten en cameravoering.

2. Gefilmd hoe jij jouw weg naar huis ervaart.

Wat leer je deze les?

Na deze les...

1. Kan je beschrijven wat fotografie en nieuwe media is/zijn.  

2. Kan je verschillende kunstvormen onderzoeken en analyseren a.d.h.v. verschillende dimensies.

3. Kan je a.d.h.v. geleerde begrippen en technieken zelfstandig een fotoserie en een minifilm maken.

102: Fotografie en Nieuwe media 

Na de aankomende lessen...

Wat leer je deze les?

Na deze les...

1. kan je de kunstdiscipline 'film'  onderzoeken en bespreken.

2. weet je wat montage is en kan je dit toepassen in jouw eigen filmpjes.

3. kan je het kuleshov-effect toepassen in een korte film van 20 seconden.

Leerdoelen 

Na deze les...

Kijkvragen

Wat zag je?

Wat denk jij dat er gebeurt in de clip?

Wat voor overgangen heb je gezien?

Bij de 'wat heb je gezien' kan je ingaan op de symboliek van bijvoorbeeld de trouwring. 

Beeldovergangen

Harde overgang

Een overgang van shot naar shot zonder verdere editing.

Overvloeien

Wanneer een scene of shot van het ene beeld in het andere overvloeid, spreek je van overvloeien.

Engelse term: dissolve

Fade-in / fade-out

Wanneer een kleur naar een shot overvloeit, spreken we van een fade-in. Als het beeld langzaam verdwijnt en er een kleur achterblijft, spreek je van een fade-out.

Extra: Beeldrijm (the match cut)

Wanneer een shot in de ander overloopt door de beelden met elkaar te matchen, spreek je van beeldrijm (in het Engels: match cut). De voorbeelden hiervan zie je in het filmpje hierna).

Wil je hier meer over weten, kijk dan het filmpje verder :)

Dit filmpje kan je kijken met je leerlingen. 

Het is aan jou om in te zien of ze behoefte hebben aan of baat hebben bij een filmpje. 

Beeldrijm is in dit filmpje niet meegenomen, omdat dat qua tijd krap wordt. Mocht je er wel tijd voor hebben, dan kan je het filmpje langer door laten spelen.

Kuleshov-effect en associaties

Kuleshov-effect

Het effect dat werd ontdekt door Kuleshov, waarbij het belangrijkste idee is dat een sequentie van shots meer betekenis heeft dan één shot. In het volgende filmpje zie je zijn voorbeeld.

Associaties

Het idee van Kuleshov is gebaseerd op onze natuurlijke drang om te associëren: de ene gedachte met de andere verbinden. 

Een bord eten doet ons denken aan 'honger'. Waar denk jij aan bij de kleur rood?

Montage en verhaal

Wanneer je beelden achter elkaar plaatst, krijgen ze samen een betekenis. Dit kan je gebruiken om jouw verhaal mee te vertellen!

Hier staat het Kuleshov-effect kort uitgelegd. Mochten leerlingen het interessant vinden, dan staat aan het einde van de lesson-up bij verdieping een uitgebreid filmpje over deze montagetechniek.

Introduceer hier kort dat ze vanuit de blik van het Kuleshov-effect moeten kijken naar dit filmpje. 

Laat ze letten op: 

Montage (lengte van de shots en overgangen)

Tijdsverloop

Analyse

Wat zag je?

Hoe zou je de montage beschrijven?

Wat voor gevoel geeft de montage jou?

Wat heeft de maker geprobeerd te bereiken met deze stijl van monteren?

Na het filmpje ga je kort in op de montagestijl van het filmpje. 

Het filmpje heeft de volgende kenmerken: 

Korte, abrupte shots in het stedelijke gedeelte. 

Langere shots en slow motion in het zwemgedeelte. 

Parallelle montage (de beelden vinden op hetzelfde moment plaats, ze lopen niet chronologisch).

Leg nadruk op het effect van de snelle montage t.o.v. de langzamere montage en de slowmotion. 

Korte tussenopdracht:

Laat in 3-5 opeenvolgende shots zien hoe jij over school denkt. 

Duur opdracht: 15 minuten

Maximale lengte filmpje: 30 seconden

Terug in lokaal: 15 minuten voor het einde van de les.

Werk samen in tweetallen.

Aan het einde van de les tonen jullie een aantal van de gemaakte filmpjes!

Stuur het filmpje via Teams! 

Extra verdieping voor thuis:

Extra verdieping:

Continuïteitsmontage en de 180 graden-regel

Om de beelden natuurlijk in elkaar over te laten lopen wordt er gebruik gemaakt van continuïteitsmontage. De kijker heeft hierdoor zo min mogelijk door dat er in de beelden geknipt is. Om dit te bereiken wordt de 180 graden-regel gebruikt. 

Discontinuïteitsmontage

Wanneer er doelbewust niet getracht wordt om beelden natuurlijk in elkaar over te laten lopen, spreek je van discontinuïteitsmontage. 

Parallelmontage

Het om en om monteren van gelijktijdige gebeurtenissen.

Effecten (ordening van opgenomen beeld/ geluid en toevoegingen

Flash-back

Wanneer er beelden worden getoond van een moment dat eerder in de tijd plaatsvindt dan de tijd van de film, spreek je van een flash-back.

Flash-forward

Als je met een shot of scene vooruitkijkt in de tijd, spreek je van een flash-forward.

Slow motion of versnelling

Je kan ook in de montage nog special effects toevoegen. Een voorbeeld daarvan is slow motion. Je kan het beeld ook versnellen.

Bullettime - The Matrix

In het volgende filmpje zie je een voorbeeld van bullettime. Dit werd vooral bekend door The Matrix.