Herhalingsles hst 2_4M

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Hst 2 Geld moet rollen

• uitleg par 2.1 en 2.2
• zelf aan de slag
•  online dan berekeningen erbij 

Voorkennis begrippen hst 2 (blz 41)

Begroting	Budgetteren	Chartaal
Directe ruil	Giraal geld	Hypothecaire lening
Indirecte ruil	Krediet	Kredietkosten
Nibud	Sparen	Spaarmotieven
Variabele rente

2.1 Drie Geldfuncties

1. Ruilmiddel: met geld kun je iets kopen.
2. Rekenmiddel: met geld stel je vast hoeveel iets waard is.
3. Spaarmiddel: met geld kun je sparen voor iets wat je later wilt kopen.

Vormen van geld

Contant geld of cash is tastbaar: munten en bankbiljetten. 

Het contante geld dat bij personen, bedrijven en instellingen in gebruik is, heet officieel chartaal geld. Contant geld dat bij banken in de kluis ligt, telt niet mee.

Geld dat op bankrekeningen staat, is niet tastbaar. 

Het geld dat bij banken op betaalrekeningen staat, heet officieel giraal geld. Geld op spaarrekeningen telt niet mee

2.2 Spaarmotieven

1. Voor een doel: bijvoorbeeld over twee jaar een scooter
2. Uit voorzorg: bijvoorbeeld voor een wasmachine die kapot kan gaan.
3. Voor de rente.

Rente

Rente: beloning voor het sparen

Variabele rente: het rentepercentage kan veranderen.

De hoogte van het rentebedrag is afhankelijk van:

• het rentepercentage
• de hoogte van het spaarbedrag
• de periode dat het geld op een spaarrekening staat

Spaardeposito

Spaardeposito: 

• groot bedrag dat je voor langere tijd vastzet. Je kunt het geld niet gebruiken, maar krijgt er meestal wel een hogere rente voor.
• De rente op een spaardeposito wordt gewoonlijk na iedere periode naar je betaalrekening overgemaakt.
• Tussendoor voegt de bank de rente dus niet aan je spaartegoed toe. 
• Je noemt dit enkelvoudige rente.

Enkelvoudige rente = 

rentepercentage x spaarbedrag x jaren

Samengestelde rente

Samengestelde rente = 

rentepercentage x (spaarbedrag + bijgeschreven rente)

• Bij de meeste spaarrekeningen heb je samengestelde rente.
• De rente wordt dan na elk jaar bijgeschreven op je rekening. Het spaarbedrag neemt zo ieder jaar toe. 
• In het volgende jaar krijg je rente over je spaarbedrag plus rente.
• Het heet dus ook wel ‘rente op rente’.

 

vb samengestelde rente

Samengestelde rente

Via groeifactor: 1+ (rentepercentage:100)

Voorbeeld:

Je hebt € 2.500 op je spaarrekening en je krijgt 1,4% rente.

Groeifactor: 1 + (1,4:100)= 1,014

Na 1 jaar heb je: € 2.500 x 1,014= € 2.535,-

Na 2 jaar heb je: € 2.500 x 1,014 x 1,014 = € 2.570,49

Dus rente over 2 jaar: € 2.570,49 - € 2.500= € 70,49

Beleggen in aandelen

• Dan word je voor een stukje mede-eigenaar van het bedrijf.
• Gaat het goed met dat bedrijf, dan stijgt de koers van je aandeel. Gaat het slecht, dan daalt de koers.
• Gaat het bedrijf failliet, is je aandeel niets meer waard.
• De koers is de prijs van de aandelen. 
• Het bedrijf kan een deel van de winst uitkeren aan de aandeelhouders, dat noem je dividend.
• De koersstijging en het dividend vormen samen het rendement op je belegging.

Beleggen in obligaties

Obligaties zijn leningen aan bedrijven of de overheid. 

• Over een belegging in obligaties ontvang je rente.
  

Zelf aan de slag

• lees paragraaf 2.1 en 2.2
• maak de opgaven par 2.1 en 2.2 online of in je schrift
• maak de rekenopgaven par 2.1 en 2.2 online 

2.3 leenmotieven

1. Je hebt een tijdelijk geldtekort.
2. Je wilt de aankoop van een duurzaam consumptiegoed niet uitstellen maar er nu al van genieten. Je haalt dan je koopkracht naar voren. (= consumptief krediet)
3. Je wilt een woning kopen. Daarvoor sluit je een hypothecaire lening (hypotheek) af.
4. Je leent geld om een onverwachte tegenvaller op te vangen.

Kredietvormen banken

Persoonlijke lening: je leent een bedrag en betaalt dat terug in een afgesproken aantal termijnen dat elke maand gelijk blijft.

Doorlopend krediet: je mag lenen tot een maximumbedrag (de kredietlimiet). Je mag dat in één keer lenen, maar ook in gedeeltes. Alleen over het deel dat je opneemt, betaal je rente. Je betaalt af in termijnen.

Salariskrediet: je mag op je betaalrekening tot een afgesproken bedrag rood staan. De hoogte ervan hangt af van je salaris.

Hypothecaire lening

• Voor de aankoop van een huis kun je een hypothecaire lening (hypotheek) afsluiten.
• Omdat het om veel geld gaat, dient het huis als onderpand voor de bank. De bank kan het huis verkopen als de rente en aflossing niet worden betaald.
• Een hypotheek heeft meestal een looptijd van dertig jaar.
• Als woningeigenaar kun je een deel van de betaalde hypotheekrente via de belastingdienst terugkrijgen.

3 soorten uitgaven

1. Huishoudelijke uitgaven of Dagelijkse uitgaven: kleinere uitgaven voor je dagelijks leven.
2. Vaste lasten :uitgaven die je op een vast moment moet doen, bijvoorbeeld iedere maand of kwartaal.
3. Incidentele uitgaven: grotere uitgaven die je af en toe doet. Voor deze uitgaven moet je geld reserveren.

Reserveren

Zelf aan de slag

• Maak de opgaven van par 2.3 en 2.4 online of in je schrift 
• Berekeningen erbij noteren.
• Oefen met de rekenopgaven van hst 2.

Vrijdag formatieve toets hst 2 (zonder boek of uittreksel) dus leer de begrippen en de samenvatting.

Bij onvoldoende moet je nogmaals een formatieve toets over hst 2 maken in eigen tijd.