Hoofdstuk 5. Planten, paragraaf 5.5. Planten kweken

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom allemaal!

Paragraaf 5.5. Planten kweken

Waar gaan we het vandaag over hebben?

• Hoe worden planten verbouwd?
• Groeien planten altijd uit zaad?
• Hoe laat je planten beter groeien?
• Hoe maak je betere planten?

Wat weten jullie over planten kweken?

Hoe worden planten verbouwd?

• In Nederland worden heel veel planten verbouwd. Niet alleen maar om te eten, maar ook planten voor in de tuin. 
• In de tuinbouw wordt er onderscheid gemaakt uit de:
   akkerbouw: Hierbij worden op grote akkers één soort gewas geteeld.
   tuinbouw:  Hierbij worden vooral groenten en fruit verbouwd. De akkers zijn kleiner dan bij akkerbouw
   glastuinbouw: Dit vindt plaats in kassen.
  Hier worden bijvoorbeeld tomaten en paprika's gegroeid.
  dit komt doordat in de kassen het klimaat geregeld kan
  worden.

Groeien planten altijd uit zaad?

• In paragraaf 5.4 hebben jullie geleerd dat nieuwe planten ontstaan na bestuiving en bevruchting. Dat heet geslachtelijke voortplanting. 
• Veel planten kunnen ook nakomelingen krijgen zonder bevruchting. dit heet ongeslachtelijke voortplanting. 
• Bij ongeslachtelijke voortplanting groeit een stukje van een volwassen plant uit tot een nieuw plantje. 

Wortelstokken

Bollen

Knollen

Uitlopers

Hoe laat je planten beter groeien?

• Een akkerbouwer doet alles wat hij kan om zijn planten zo goed mogelijk te laten groeien, maar hij kan het weer niet beïnvloeden. 
• Tuinbouwers die hun planten in kassen verbouwen kunnen dat wel, ze verwarmen de kassen met kachels. In de kachels ontstaat koolstofdioxide die ze vervolgens in de kassen blazen. 
• Met lampen zorgen de tuinders voor extra licht, zo weten ze zeker dat de planten voldoende licht krijgen voor de fotosynthese. 

Hoe maak je betere planten?

• De meeste kwekers hebben de groeiomstandigheden al zo goed mogelijk gemaakt. Om nog beterte resultaten te halen, zijn ze steeds op zoek naar betere gewassen. 
• Dit doen ze door planten te kweken die betere eigenschappen hebben, dit proces noem je veredelen. 

Hoe maak je betere planten?

• Veredelen gaat in vier stappen:
  1. De kweker kiest planten met de beste eigenschappen. Hij wil bijvoorbeeld een sterke plant met roze bloemen. Hij brengt het stuifmeel van een sterke plant met paarse bloemen aan op de stempel van een plant met roze bloemen. dit heet kruisen.
  2. Uit de zaden die hierdoor ontstaan kweekt hij nieuwe planten
  3. uit deze planten selecteert hij de beste en kruist hiermee verder.
  4. Wanneer hij de planten heeft die hij wilt gaat hij ze ongeslachtelijk vermeerderen.

Huiswerk voor volgende keer

• Maken van alle opdrachten van paragraaf 5.5. in Nectar.