KDN Les 3: Het geraamte

• Biologie
• Basisschool
• Groep 6-8

Het geraamte

Les 3

Wat ga je leren?

• Wat een skelet is ✔
• De functie van het skelet ✔
• De onderdelen van het skelet ✔
• Over je schedel ✔
  
• Wat een wervelkolom is ✔
• Waar en wat je ribbenkast is ✔ 
• Waar je botten uit bestaan ✔

Wat weet je over
het skelet?

Lichaam / Skelet

De mens heeft een inwendig skelet, dit 

noemen we ook wel geraamte. Het skelet 

bestaat uit verschillende botten. Een 

volwassen mens heeft gemiddeld zo’n 206 

verschillende botten.

Hoe noem je alle botten van je lichaam?

1. Wervelkolom
2. Skelet
3. Bloedvaten
4. Gewrichten

Hoeveel botten heeft het menselijk lichaam?

1. 206
2. 213
3. 217
4. 200

Functies van het skelet

• Het zorgt ervoor dat je lichaam niet in elkaar zakt.
  
• De bescherming van je organen. Bijvoorbeeld je hersenen worden beschermd door de schedelbeenderen, zodat je eigenlijk altijd een helm op hebt.
  
• Bewegingen van al je lichaamsdelen. Dit komt omdat de meeste botten met gewrichten aan elkaar zitten. Gewrichten zorgen ervoor dat de botten kunnen bewegen. 

Ribbenkast

De ribbenkast is een buigzame, veerkrachtige kooi van ribben die je hart, longen en belangrijke bloedvaten beschermt. 

Ribbenkast

De ribbenkast is een buigzame, veerkrachtige kooi van ribben die je hart, longen en belangrijke bloedvaten beschermt. 

Kenmerken/ onderdelen van een skelet

• Sterk
• Stevig
• Niet al te zwaar
• Lang meegaan
• Een beetje buigzaam zijn

Tekst

Tekst

Schedel

Borstbeen

Ellepijp

Knieschijf

Schouderblad

Opperarmbeen

Staartbeen

Scheenbeen

De schedel

• In de schedel zitten de hersenen(onze computers). Alles wat wij doen wordt gedaan met behulp van onze hersenen. 
• De schedel wordt gedragen door de wervelkolom, die in de romp van boven naar beneden loopt. 
• De wervelkolom bestaat uit wervels. 
• In de schedel vind je ook de oogkassen (waar onze ogen zitten)
• Je hebt ook de bovenkaak die vast zit en de onderkaak die beweegbaar is.
• Onder de schedel zitten de 7 halswervels. De bovenste heet atlas.
  

Je schedel beschermt je ...

1. hart
2. hersenen

Wat zit er tussen je schedel en je hersenen?

1. Botten
2. kraakbeen
3. vocht(water)
4. kalk

De rug

• We hebben 2 schouderbladen. 
  
• Dat zijn de 2 vlakken, driehoekige botten dat het achterdeel van de schouder vormt. 
  
• Deze beschermen onze longen en zorgen er ook voor dat onze armen kunnen bewegen, doordat ze verbonden zijn met onze sleutelbenen. 
  
• De ruggengraat bestaat uit rugwervels. 
  
• Tussen de rug- en halswervels is er een rond gat. Daarin zit ruggenmerg. 
  
• Het ruggenmerg geeft het sein van de hersenen aan ons lichaam. 

De borst

• Als je in de spiegel kijkt dan zie je heel duidelijk dat je een groot bot hebt in het midden van je lichaam. 
  
• Dat is je borstwervel of borstbeen. 
  
• De 2 botten die je boven bij je schouders hebt zijn de sleutelbenen. 
  
• Ook heb je 10 paar ribben die d.m.v. kraakbeen aan het borstbeen vastzitten. 
  
• Dit kraakbeen maakt het mogelijk dat de borstkas wat kan uitzetten, wanneer we inademen. 
  
• Deze beschermen de voorkant van de longen. 
  
• Er zijn nog 2 paar ribben, die we zwevende ribben noemen. Deze botten maken allemaal deel uit van je borstholte. 
  
• In de borstholte zitten het hart en de 2 longen.
  

Wat wordt er beschermd door je ribben?

1. Maag en hart
2. Hersenen
3. Longen en lever
4. Hart en longen

De ledematen

• De armen en benen
  
• Je armen en benen gebruik je meer dan alle andere lichaamsdelen. 
• Je onderarm en onderbeen bestaan uit 2 lange botten, pijpbeenderen genaamd. 
• Je onderbeen bestaat uit je scheenbeen dat aan de voorkant zit, en je kuitbeen, dat aan de achterkant zit. 
• Je onderarm bestaat uit je ellepijp en je spaakbeen. 
• Bij de pols zit de ellepijp vast aan de kant van de pink. Het spaakbeen zit dus vast aan de duim.

Wat zijn je ledematen?

1. Oren, mond en neus
2. Ribben en borstbeen
3. Rug en nek
4. Armen en benen

Welke 2 botten zitten er in je onderarm?

1. Scheenbeen en enkel
2. Ellepijp en spaakbeen
3. Sleutelbeen en schouderblad
4. kraakbeen en heilig been

Dit bot beschermt je knie

1. Kuitbeen
2. Scheenbeen
3. Knieschijf
4. Knieplaat

Sleep de woorden naar de juiste plek bij het skelet.

de schedel

de wervelkolom

de borstkas

de ledematen

Tekst

Tekst

Tekst

Tekst

Botten

Wel 206 botten en botjes verstevigen ons lichaam. Veel botten voel je zitten in je lichaam. Als je op je hoofd tikt voel je je schedel. De botjes in je handen kun je ook goed voelen. 

Botten

206 botten en botjes verstevigen ons lichaam. Veel botten voel je zitten in je lichaam. Als je op je hoofd tikt, voel je je schedel. De botjes in je handen kun je ook goed voelen. 

Wat is bot?

Botten zijn gemaakt van kalk en lijm. 

Kalk zorgt voor stevigheid. 

Lijm zorgt voor buigzaamheid. 

Een baby is nog heel lenig en buigzaam. Baby's hebben veel lijm in hun botjes zitten. 

Wanneer je ouder wordt, zit er steeds minder lijm in je botten en steeds meer kalk. Hierdoor breken oudere mensen veel makkelijker hun botten als ze vallen. 

De botten

• Botten bestaan uit beenweefsel. 
• Beenweefsel bevat kalkzouten die stevigheid geven en lijmstof die voor buigzaamheid zorgen.
• Als baby, bestaan je botten vooral uit kraakbeenweefsel. 
• Kraakbeen zit ook in je oorschelp en je neus. 
• Kraakbeen is stevig, maar buigzaam. Hierdoor breken kleine kinderen minder snel iets dan ouderen. Ze zijn ook vaak leniger.
• Als je ouder wordt, bevat het bot meer kalkzouten en minder lijmstof. Het bot wordt hierdoor minder buigzaam.

Kraakbeen

Kraakbeen

Bot met veel lijm heet kraakbeen. Kraakbeen zit op plekken waar je bot een beetje buigzaam moet zijn.

Botten bestaan uit de volgende 3 stoffen:

Sleep de antwoorden naar het vak met het bot.

kalk

lijmstof

merg dat bloed maakt

organen

zout

Waarom zit er kalk in onze botten?

1. Buigzaamheid
2. Stevigheid

Spieren zitten aan de botten vast met ...

1. botten
2. spieren
3. pezen
4. bewegen

In een bot zit veel... 

en een klein beetje... 

Kalk maakt het bot...

Lijmstof maakt het bot...

Hard en stevig

Lijmstof

Een beetje buigzaam

Kalk

Hoe zie je er van binnen uit? 

Zoogdieren

Alle zoogdieren hebben een skelet. Mensen zijn ook zoogdieren. Je skelet geeft stevigheid en vorm aan je lichaam. 

Skelet

We verdelen het skelet in: 

• de schedel
• de wervelkolom 
• de ribbenboog 
• de schouders en het bekken 
• de ledematen

?

Hoe noem je de botten bij de rode stip?

1. Wervelkolom
2. Schedel

Wat is een ander woord voor hersenen?

1. hoofd
2. kamer
3. schedel
4. brein

Wat beschermen de botten?

1. Je huid
2. je organen zoals je hart en je longen.
3. Ribben

Deel maar in!

Wervelkolom

Kraakbeen

Botten

Schedel

Borstkast