Economisch bekeken - H6.3 Ministers en hun uitgaven - B/K

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

6.3. Ministers en hun uitgaven 

Terugblik

Gatentekst

1) _______ is het systeem van de overheid dat mensen zonder inkomen ondersteunt. Dit gebeurd op basis van het 2) _______. Dit betekent dat degenen die meer verdienen meer betalen, zodat degenen die minder verdienen of kwetsbaarder zijn, ook kunnen rekenen op ondersteuning. 3) _______ zijn voor gezamenlijk gebruik, waarvoor de overheid zorgt, zoals parken, havens en veiligheid. De collectieve sector en sociale zekerheid worden betaald van belastinggeld en 4) _______. Bedrijven en huishoudens die bestaan zonder geld van de overheid noemen we de 5) _______. 6) _______ werken voor de overheid en voeren taken uit om ons te helpen. Als de overheid taken aan de particuliere sector geeft noemen we dat 7) _______. Andersom noemen we wat dat 8) _______.

Vul in in de tekst!

• Collectieve
   goederen
• Sociale zekerheid *
• Privatisering *
  
• Particuliere sector
• Ambtenaar
• Sociale premies
• Nationaliseren *
• Solidariteitsbeginsel
  * 

Gatentekst

SOCIALE ZEKERHEID is het systeem van de overheid dat mensen zonder inkomen ondersteunt. Dit gebeurd op basis van het SOLIDARITEITSBEGINSEL. Dit betekent dat degenen die meer verdienen meer betalen, zodat degenen die minder verdienen of kwetsbaarder zijn, ook kunnen rekenen op ondersteuning. COLLECTIEVE GOEDEREN zijn voor gezamenlijk gebruik, waarvoor de overheid zorgt, zoals parken, havens en veiligheid. De collectieve sector en sociale zekerheid worden betaald van belastinggeld en SOCIALE PREMIES. Bedrijven en huishoudens die bestaan zonder geld van de overheid noemen we de PARTICULIERE SECTOR. AMBTENAREN werken voor de overheid en voeren taken uit om ons te helpen. Als de overheid taken aan de particuliere sector geeft noemen we dat PRIVATISERING. Andersom noemen we wat dat NATIONALISEREN.

6.3. Ministers en hun uitgaven (B) 

Aan het eind van deze paragraaf kun je:

• uitleggen waaraan de overheid geld uitgeeft.
• uitleggen wat de regering, een minister en het parlement is.
• uitleggen wat de rijksbegroting en miljoenennota is.
• uitleggen wat de staatsschuld is.
• uitleggen wat subsidie is.
  
• uitleggen wat een begrotingstekort en een heffing is. *

Wat gaan we leren?

• Een minister is een persoon
    die deelneemt aan de
    regering van een land.
• Voorbeeld: Minister van Defensie,
    Minister van buitenlandse zaken.
• Alle 12 ministers samen noem je
    de regering. Zij besturen het land.

Regering en minister

WIE KEN JE EN WAT DOE HIJ OF ZIJ?

Tweede Kamer

• Het parlement is de groep
    die gekozen is om de regering te
    controleren.
• Mensen stemmen via de Tweede
    Kamerverkiezingen op deze
    mensen en zij controleren de
    regering die je net zag.

Parlement

• Prinsjesdag is ieder jaar de
    derde dinsdag van september.
• Op deze dag wordt de troonrede
    voorgelezen en het koffertje naar
    de Tweede Kamer gebracht.
  
• In het koffertje zitten de plannen
    van de Regering.

Prinsjesdag

"Het koffertje"

• In het koffertje zitten de
    rijksbegroting en de
    miljoenennota.
• De Rijksbegroting toont de
    inkomsten en uitgaven die de
    rijksoverheid verwacht.
• De miljoennota is een
    samenvatting en toelichting
    hierop.
  

Het koffertje

"Het koffertje"

• De staatsschuld is de
   schuld van de overheid.
• Vraag: Waarom is de
    staatsschuld in 2020
    gigantisch gestegen?
  

Staatsschuld

"Het koffertje"

• Inkomsten: € 366,4 miljard

• Uitgaven: € 395 miljard
  
  
• Is er een begrotingstekort- of
   overschot?
• Er is een begrotingstekort, want
   366,4 miljard - 395 miljard = 28,6
   miljard tekort
  

Begrotingstekort- of overschot *

"Het koffertje"

• Een heffing is een bedrag dat de
    overheid vraagt als ze wil dat iets
    minder voorkomt.
• Voorbeeld: Rekeningrijden
  
• De overheid wil liever niet dat je 
    veel met de auto gaat. Daarom is
    er een plan om autobestuurders
    geld te vragen per gereden
    kilometer.

Heffing *

"Het koffertje"

• Een subsidie is een bijdrage van
    de overheid voor iets dat de
    overheid belangrijk vindt.
• Voorbeelden: Subsidie
    elektrische auto,
    belastingkorting OV,
    verduurzaming huis
  

Subsidies *

VRAGEN?

OPDRACHTEN

• Maak de opgaven opdracht 1 t/m 16 op
   bladzijde 42 en 43!
• Klaar? Ga dan aan de slag met de rekentrainer van paragraaf 2
  
  
  
  
  
• Alles wat je hier doet, hoef je thuis minder te doen!
  

Miljoenennota 2019

BEGRIPPEN

BEGRIPPEN

2

2

1

1

3

3

4

4

5

5

6

6

7

7

Huiswerk voor de volgende les:

• Maken opgaven 1 t/m 33 van hoofdstuk 6.3
    ministers en hun uitgaven op bladzijde 42
    t/m 44.
  

Huiswerk

Bedankt en fijne dag!