5.3 Na de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

De Koude Oorlog en Nu

5.3 Na de Koude Oorlog

Leerdoelen

1. Je weet de  gevolgen van de val van de Berlijnse Muur en val Sovjetunie.

2. Je kan het opkomend nationalisme in Oost-Europa na de Koude oorlog verklaren. 

3. Je weet wat de oorlog tegen het terrorisme inhoud.

De Verenigde Naties

• 1945 oprichting VN 
  
• Samenwerking om oorlog te voorkomen
• Belangrijkste beslissingen van de VN door de Veiligheidsraad genomen  --> 15 lidstaten 
• 5 vaste lidstaten: China, Rusland, GB, Frankrijk, VS 
• 5 vaste lidstaten hebben vetorecht 

-  VS en SU blokkeren elkaars voorstellen met vetorecht 

- SU-minister wordt ' Mister No' genoemd. 

-  Vijanden → bondgenoten

-  1990: Iraakse dictator Saddam Hoessein valt Koeweit binnen.

- President Bush krijgt steun van VN voor offensief, Koeweit na 5 weken bevrijd.  

Samenwerking in de VN

De Duitse eenwording- 1990

Na de val van de Berlijnse Muur werden Oost- en West Duitsland weer één Duitsland, dit noemen we de Duitse eenwording. Dat gebeurde op 3 oktober 1990. Om een nieuwe oorlog in Europa te voorkomen gingen Europese landen beter met elkaar samenwerken. In 1993 leidde dit tot de oprichting van de EU.

Einde van de Sovjet-Unie- 1991

• Veel verschillende volken willen niet meer bij de Sovjet-Unie horen. 
• Door Glasnost en Perestrojka kwamen er nationalistische gevoelens weer tot leven.
• Toen Gorbatsjov vrije verkiezingen toestond, kwamen overal nationalisten aan de macht. 
• In 1991 houdt de Sovjet-Unie dan ook op te bestaan: grote delen van de Sovjet- Unie worden onafhankelijke landen, zoals Georgië, Oekraïne, Wit-Rusland en Armenië, Estland, Letland, Lithouwen etc. Ook Russen kozen voor eigen staat Rusland met Boris Jeltsin als president.

Einde Sovjet-Unie

Joegoslavië 

1991: De Joegoslavië oorlog breekt uit

Joegoslavië

• Joegoslavië viel uiteen in zeven afzonderlijke staten:
• Slovenië
• Kroatië
• Bosnië
• Servië
• Montenegro
• Macedonië
• Kosovo

Aan de slag

Maak opdr. 2 t/m 6 (blz. 134) 

Uitbreiding van de NAVO

- Opgericht in 1949 om West-Europa tegen het communisme te verdedigen. Nu ook orde en veiligheid bieden in Europa. 

- Na de val van de SU wilden veel nieuwe landen lid worden van de NAVO omdat ze bang waren voor Rusland. 

- Vanaf 1999 werden Polen, Tsjechie en Hongarije lid. Later ook Estland, Letland en Litouwen. 

- Vanaf 2000 wordt Rusland inderdaad een bedreiging onder Vladimir Poetin. 2008: Georgie, 2014: Oekraine. 

Uitbreiding EU 

In 1993 opgericht. In 2004 komen veel Oost- Europese landen bij de EU (zie blz. 161 in je boek).

De Koude oorlog leek voorbij. De Verenigde Staten hadden geen grote tegenstanders meer.

Zo leek het ...

9/11 en de 'War on Terror'

Op 11 September 2001 vlogen 2 door Al Qaida gekaapte vliegtuigen in het World Trade Centre in de New York. Dit was het begin van de Amerikaanse  oorlog tegen het terrorisme. 

Alle NAVO landen beloofden VS president George Bush jr. hiermee te helpen.

Afghanistan en Irak 

- Bush viel eerst de Taliban (moslimextremisten) in Afghanistan aan. Zij werden uit steden verdreven en NAVO probeerde orde en veiligheid te brengen, maar de Taliban blijft aanslagen plegen. 

- In 2003 begon Bush jr. ook een oorlog in Irak. Hij wilde Saddam Hoessein alsnog verjagen. Hij werd opgepakt en in 2006 ter dood veroordeeld.

- VS pas in 2021 teruggetrokken uit Afghanistan en Irak. Afghanistan nu weer in handen van de Taliban. In Irak is nog een burgeroorlog en er zijn nog steeds aanslagen door IS (Islamitische Staat). 

Aan de slag 

Maak 7 t/m 11