§2.1 Moordaanslag in Sarajevo

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

waardoor ontstaat een oorlog?

Nationalisme

Wat betekent nationalisme?

Oorzaak 1: nationalisme

Nationalisme is trots zijn op je eigen volk en land. Nationalisme kan ook zeer extreme kanten ontwikkelen: superioriteitsgevoelens, óns land is het beste land, andere landen zijn minder. Daarnaast kunnen nationalistische gevoelens ook voort komen uit wraak. Zo wilden vele Franse wraak nemen op de Duitsers omdat ze de oorlog van 1870/71 hadden verloren en als gevolg hiervan een Elzas-Lotharingen moesten afstaan aan Duitsland.

nationalisme 

Nationalisme is (extreem) trots zijn op je eigen volk en land. 

Oorzaak 2: Het modern Imperialisme.

Hiermee wordt bedoeld dat West-Europese landen uit waren op het uitbreiden van het koloniale bezit. 'Modern' slaat op het feit dat deze ontwikkeling zich vanaf de 2e helft van de 19e eeuw voordeed.

Modern Imperialisme

de uitbreiding van Europese landen in Afrika en Azië vanaf 1870

Oorzaak 3: Bondgenootschappen

Het nationalisme zorgde voor spanningen. Landen wilden meer macht maar waren ook bang voor elkaar, Daarom gingen ze bondgenoten zoeken.

Nog voor WO I hadden Frankrijk, Engeland en Rusland de 'Triple Entente' gesloten. Zij zouden tijdens WO I de Geallieerden worden genoemd. De Duitsers hadden zich met Oostenrijk-Hongarije en Italië verenigd in de 'Driebond'. Tijdens WO I werden ze de Centralen genoemd

bondgenootschappen

samenwerking tussen landen op het gebied van militaire zaken.

Voorbeelden:

WO1: Triple Entente (geallieerden)- centrale mogendheden

WO2:  geallieerden - asmogendheden

vandaag de dag:

NAVO

Oorzaak 4: Militarisme

Militairen stonden in hoog aanzien:

• Militaire waarden als opofferingsgezindheid, vaderlandsliefde, eer en steun aan de keizer/koning speelden een grote rol;
  
• De militaire uitgaven van de landen bedroegen vaak meer dan de helft van het nationale inkomen;
  
• Regeringen waren vaak in handen van de militairen. 
  

Militarisme

militarisme

• het verheerlijken/romantiseren van het leven als soldaat.
• sterven op het slagveld als hoogste doel.
• dragen van uniformen is mode.

Oorzaak 5: Wapenwedloop

De Duitse Vlootbouw werd steeds meer een bedreiging voor de Engelsen Hoe groter de Duitse vloot werd, hoe bedreigender dit werd voor de Engelsen.

Wapenwedloop

Gebruik hier eigen plaatjes

wapenwedloop

landen produceren steeds meer (betere) wapens om tegenstanders te bedreigen

Lees §1.1 oplopende spanningen in Europa

§ 1 Moordaanslag in Sarajevo

• Hoe liepen de spanningen tussen Europese landen op?
• Wat waren oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?
• Welke gebeurtenis was de directe aanleiding voor het uitbreken van de oorlog?
  

Oorzaken en aanleiding

Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog kun je vergelijken met een ontploffing. Er zijn allerlei bestanddelen nodig om springstof te maken.

Dat zijn oorzaken  van de oorlog.

Vervolgens is er een vonk nodig om de stof te laten onploffen.

Dat noem je de aanleiding  van de oorlog.

Lees §1.1 Oplopende spanningen tussen Europese landen

Hoe liepen de spanningen tussen Europese landen op?
(beantwoord de vraag met steekwoorden, die je klassikaal kan uitleggen)

1.1 Oplopende spanningen tussen Europese landen

Oorzaken

• nationalisme
• Militarisme
• wapenwedloop
• modern imperialisme
• bondgenootschappen (1.2)

0

Nationalisme

Er was een groeiend nationalisme  in Europese landen

• liefde voor het eigen volk --> trots zijn op je eigen land
• Dit nationalisme werd versterkt door het modern imperialisme (Periode van 1870 tot 1914 waarin Europese landen grote delen van Afrika en Azië veroverden en die tot kolonies maakten)
• Er was een groeiend verlangen voor "sterven voor het vaderland"

• Nationalisme leidde tot tegenstellingen en spanningen in Europa.
  

0

Conflicten

Balkangebied

• Ottomaanse Rijk viel uit elkaar
• 1878 Servië had zichzelf bevrijd en was onafhankelijk (nationalisme)
• 1878 Ottomaanse rijk verloor Bosnië, dit werd geen vrij land, maar onderdeel van Oostenrijk-Hongarije (nationalisme)
  
• Rusland wilde meer invloed in dit gebied, was niet blij met O-H

conflicten

1871: duitsland wordt één grote staat, een keizerrijk.

De wens van de keizer was een groot en sterk Duitsland op economisch en militair gebied.

Ze wilden een sterke vloot

• Door de wens een vloot te hebben voelde Engeland zich bedreigd --> reactie: nieuwe vloten bouwen (wapenwedloop)

Ze wilden kolonies in Afrika en Azië.

• De Duitse wens werd gezien als bedreiging voor de grootmachten Frankrijk en Engeland.

(modern Imperialisme)

Frankrijk had Frans-Duitse oorlog verloren

opdrachten/huiswerk

Hf.2 §1 opdr. 1 tm 7

Welke oorzaak van WOI zie je op de bron? Leg je antwoord uit.

Welke oorzaak van WOI zie je op de bron? Leg je antwoord uit.

stel 1 vraag over iets wat je nog niet hebt begrepen.

Wat waren oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?
noem er minstens 3

Lees §1.3 De aanleiding van de Eerste Wereldoorlog (blz. 36-37)

1.3 De aanleiding van de Eerste Wereldoorlog

Aanleiding WOI: 28 juni 1914: de aanslag op de kroonprins Frans-Ferdinand van Oostenrijk Hongarije door de Servische nationalist Gavrilo Princip.

Het sneeuwbaleffect

Bekijk de bron.
Leg uit wat de maker van de bron wil duidelijk maken.

Schrijf 3 dingen wat je nog niet wist (met andere woorden: wat heb je geleerd?)

Maak nu alle opdrachten van hoofdstuk 2  §1

Schrijf 1 vraag op over deze les wat je niet goed hebt begrepen