1.2: De aarde in kaarten

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Thema 1: Het vertrekpunt

1.2: De Aarde in kaarten

Reisdoelen

1: Je kunt vijf verschillende schaalniveaus herkennen en benoemen.

2: Je kunt het verschil tussen thematische kaarten en overzichtskaarten uitleggen en herkennen.

3: Je kunt kaarten lezen.

4: Je kunt uitleggen wat de evenaar en de nulmeridiaan zijn en de vier halfronden aanwijzen.

Bij welk onderdeel van het vak hoort deze paragraaf?

1. Oriëntatie
2. Aardrijkskunde
3. Geschiedenis
4. Actualiteit

Gebruik je wel eens een kaart?
Waarvoor?

Wat is een voorbeeld van een digitale kaart?

1. Atlas
2. Dierentuinplattegrond
3. Buienradar
4. Magister

Wat is een kaart? 

Een kaart is een afbeelding van de werkelijkheid in het klein. 

Maar er staat lang niet alles op. 

Vergroten en verkleinen

• inzoomen: van groot naar klein, meer details
• uitzoomen: van klein naar groot, minder details

Bekijk de afbeeldingen.... zie je het verschil?

Sleep de woorden naar de juiste plek

Bij                                         ga je van een groot gebied naar een kleiner gebied.

Bij                                         ga je van een klein gebied naar een groter gebied.

Uitzoomen

Inzoomen

Deze kaart is een voorbeeld van

1. inzoomen
2. uitzoomen

Deze kaart is een voorbeeld van:

1. Inzoomen
2. Uitzoomen

Deze kaart is een voorbeeld van:

1. Inzoomen
2. Uitzoomen

Schaalniveaus

• Bij het inzoomen en uitzoomen bekijken we de wereld op verschillende schaalniveaus. 

• Een schaalniveau is de grootte van een gebied dat je bekijkt. Hoe verder je uitzoomt, hoe groter het schaalniveau (minder details)

• Hoe verder je inzoomt, hoe kleiner het schaalniveau, maar hoe meer details je kunt zien. 
  

Mondiaal schaalniveau

continentaal schaalniveau

• Gaat over een continent. 
• Wat zijn de 7 continenten van de wereld?
  
• Afrika, Antarctica, Oceanië, Azië, Europa, Noord-Amerika, Zuid-Amerika

Sleep de werelddelen naar de juiste plek op de wereldkaart.

Europa

Oceanië

Afrika

Azië

Zuid-Amerika

Noord-Amerika

Nationaal schaalniveau

Regionaal schaalniveau

Lokaal schaalniveau

Vijf schaalniveaus: zet in volgorde van groot naar klein schaalniveau.

1.

2.

3.

4.

5.

Continentaal

Mondiaal

Lokaal

Nationaal

Regionaal

Welk schaalniveau?

1. Mondiaal
2. continentaal
3. regionaal
4. lokaal

Welk schaalniveau?

1. Lokaal
2. Regionaal
3. Nationaal
4. Continentaal

Welk schaalniveau?

1. Regionaal
2. Continentaal
3. Nationaal
4. Mondiaal

Welk schaalniveau?

1. Mondiaal
2. nationaal
3. internationaal
4. regionaal

Welk schaalniveau?

1. Lokaal
2. Regionaal
3. Nationaal
4. Continentaal

Thema 1: Het vertrekpunt

1.2: De Aarde in kaarten

Reisdoelen

1: Je kunt vijf verschillende schaalniveaus herkennen en benoemen.

2: Je kunt het verschil tussen thematische kaarten en overzichtskaarten uitleggen en herkennen.

3: Je kunt kaarten lezen.

4: Je kunt uitleggen wat de evenaar en de nulmeridiaan zijn en de vier halfronden aanwijzen.

Kaartsoorten

• Kaarten geven informatie over een gebied. Er zijn 2 soorten kaarten: 

• Overzichtskaarten: geven een gebied zo gedetailleerd mogelijk weer. 

• Thematische kaarten: geven informatie over één bepaald onderwerp in een gebied (bijv: klimaat, bevolking, landschap en nog veel meer! 

Welke kaartsoort zie je?

1. Overzichtskaart
2. Thematische kaart

Welke kaartsoort zie je?

1. Thematische kaart
2. Overzichtskaart

Welke kaartsoort zie je?

1. Thematische kaart
2. overzichtskaart

Welke kaartsoort zie je?

1. Overzichtkaart
2. Thematische kaart

Video: Hoe wordt Nederland in kaart gebracht? 

www.thetruesize.com

Video

Geoclip: Kijk op de kaart! 

1.2: De aarde in kaarten

Halfronden

• Onze wereld is in denkbeeldige lijnen verdeeld. De horizontale lijn die over het midden van de aardbol loopt, noemen we de evenaar. 
• Bij de evenaar is het op onze planeet het warmst! 
•  De helft van de aarde boven de evenaar noemen we het noordelijk halfrond. De helft onder de evenaar noemen we het zuidelijk halfrond.

Halfronden

• De denkbeeldige lijn die verticaal over de aarde loopt, noemen we de nulmeridiaan. De nulmeridiaan loopt door het plaatsje Greenwich (vlakbij Londen) en verdeelt de aarde ook in twee helften. 
• De helft van de aarde ten westen van de nulmeridiaan noemen we het westelijk halfrond. De helft van de aarde ten oosten van de nulmeridiaan noemen we het oostelijk halfrond.

Evenaar

Nulmeridiaan

Breedte- en lengtecirkels

• De evenaar is de breedtecirkel die horizontaal in het midden van de aarde loopt. De nulmediaan loopt van de noordpool naar de zuidpool. 

•  Als een plek op een breedtecirkel op het noordelijk halfrond ligt, wordt dit aangegeven met noorderbreedte (afgekort NB).  Als een plek op een breedtecirkel ten zuiden van de evenaar ligt, wordt dit aangegeven met zuiderbreedte (afgekort ZB).

•  Ligt een plek op een lengtecirkel in het oostelijk halfrond, wordt dit aangegeven met oosterlengte (afgekort OL). Ligt een plek op een lengtecirkel ten westen van de nulmeridiaan ligt, wordt dit aangegeven met westerlengte (afgekort WL).

Noordelijk halfrond

zuidelijk halfrond

Noorderbreedte

Zuiderbreedte

Reisdoelen

1: Je kunt vijf verschillende schaalniveaus herkennen en benoemen.

2: Je kunt het verschil tussen thematische kaarten en overzichtskaarten uitleggen en herkennen.

3: Je kunt kaarten lezen.

4: Je kunt uitleggen wat de evenaar en de nulmeridiaan zijn en de vier halfronden aanwijzen.

Aan de slag! 

Maken: 1.2 de aarde in kaarten