Literaire mindmap

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Fictie - Mindmap 

Literaire begrippen

Nederlands 11 decemeber

Literaire mindmap

De titel en auteur in het midden en dan werk je met de klok mee:

1.  Verhaallijn (12 uur)
2. personages (1uur)
3. Plot (einde) (3 uur)
4. Perspectief (5 uur)
5. Tijd (6 uur)
6. Ruimte (8 uur)
7.  Thema (9 uur)
8. Mening(10 uur)

Regels

• A3-papier liggend (niet digitaal).
• Titel in het midden + afbeelding.
• Dan takken/lijnen om info te ordenen en te structureren. 
• Elke tak heeft zijn eigen kleur.
• Gebruik kernwoorden, korte zinnen, beelden en symbolen.
• Schrijf duidelijk of in blokletters.
• Werk volgens de uren op de klok.
• Zorg verder voor je eigen stijl / een stijl die bij je boek past.

Thema

Het thema is de kortste aanduiding van het centrale probleem waar het verhaal over gaat.

Titelverklaring : De titel zegt vaak iets over het thema. Soms is de titel duidelijk (De aanslag), maar soms zul je verder moeten zoeken om de betekenis te duiden.

Voorbeelden van thema's zijn: liefde, dood, opgroeien, geluk, rouwverwerking, schuld(gevoelens), dood en veiligheid.

 

- 

Ruimte

Ruimte

Onder de ruimte verstaan we niet alleen de plaats (schoolgebouw, dorpje, New York) van handeling, maar ook het weer, seizoen, verleden en toekomst. 

De ruimte zorgt voor sfeer en spanning. 

 

- 

Tijd

Tijd

Een schrijver speelt met de tijd om het verhaal spannend te maken.

Worden de gebeurtenissen in de volgorde verteld waarin ze zich hebben afgespeeld dan noem je het een chronologisch verhaal.

Een flashback onderbreekt de chronologie van een verhaal, is een terugblik in het verleden.

Een flashforward verwijst naar iets wat nog te gebeuren staat.

Als de schrijver stukken tijd samenvat in een aantal woorden spreek je van

tijd

tijdverdichting.

Je spreekt van een tijdsprong als de schrijver periodes overslaat (regels wit) en daar geen woorden aan besteedt.

Laat de schrijver de gebeurtenissen langer duren dan ze normaal aan tijd gekost zouden hebben dan maakt hij gebruik van tijdvertraging.

De vertelde tijd geeft aan hoelang de gebeurtenissen hebben geduurd (uren, dagen, jaren…).

De verteltijd is de tijd die schrijver nodig heeft om het verhaal te vertellen ( je drukt de verteltijd uit in regels, pagina’s).

Perspectief 

- 

Verteller

Verteller

Perspectief en verteller

We onderscheiden de volgende perspectieven:

Ik-perspectief

Er is een ik-figuur die beschrijft wat hij meemaakt of heeft meegemaakt. De ik-figuur is tevens

de ik-verteller.

Verteller

Personaal (hij/zij-) perspectief

Er is een hij- of zij-figuur door wiens ogen je de gebeurtenissen meemaakt. Je hebt hier te maken

met een hij/zijverteller (= personale verteller)

Alwetend of auctoriaal perspectief

De alwetende (auctoriale) verteller neemt niet deel aan de handeling en geeft commentaar op de gebeurtenissen.

 

Personages

personages

Hoofd- en bijfiguren zijn personages in een roman of verhaal. 

We maken onderscheid tussen karakters (round characters) en types (flat characters).

Stel vast wie/wat de belangrijkste hoofdperso(o)n(en)  zijn. 

Wat zijn hun onderlinge relaties? Beschrijf zowel het uiterlijk als innerlijk.  

Open of gesloten einde

 

- 

Je mening geven

Uitleg beoordelingswoorden

Wat je van een verhaal/boek vindt, is heel persoonlijk. Een verhaal doet iets met je of juist niet.

Als je uitlegt wat er met je gebeurt als je ene verhaal leest, dan gebruik je beoordelingswoorden. 

grappig	droevig
herkenbaar	onbekend
vlot verteld	langdradig
verrassend	voorspelbaar

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.

Literaire mindmap

De titel en auteur in het midden en dan werk je met de klok mee:

1.  Verhaallijn (12 uur)
2. personages (1uur)
3. Plot (einde) (3 uur)
4. Perspectief (5 uur)
5. Tijd (6 uur)
6. Ruimte (8 uur)
7.  Thema (9 uur)
8. Mening(10 uur)