Inhalatie medicatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Med

Medicatie bij COPD/ Astma

Lesdoelen

• De student weet welke medicatie gegeven worden bij COPD/ Astma

• De student kent de algemene aandachtspunten bij inhaleren, rectaal  en vaginaal toedienen van medicatie

Bij COPD is/ zijn de ..... kapot

1. Luchtpijp
2. Bronchiën
3. Longblaasjes

Juist of onjuist?
Astma is een chronische ziekte

1. Juist
2. Onjuist

Bij welke longaandoening worden de luchtwegen nauwer, door samentrekkende spiertjes in de luchtpijptakjes.

1. Astma
2. COPD

Veroorzaakt roken astma en COPD?

1. Alleen astma
2. Alleen COPD
3. Beide
4. Geen van beide

Voor de behandeling van COPD en astma zijn de inhalatiemedicijnen heel belangrijk.

Deze inhalatiemedicijnen zijn onder te verdelen in twee groepen. Wat zijn de twee groepen?

1. Luchtwegverwijders 

 2. Ontstekingsremmers.

Inhalatiemedicatie

*Onderzoek wat de werking en aandachtspunten zijn bij Beclomethason en Atrovent. 

Inhalatoren

De Turbuhaler is buisvormig en bevat tweehonderd afgepaste poederhoeveelheden. Door een draai aan de geribbelde draaiknop aan de onderzijde van het apparaat is een afgepaste dosering beschikbaar. Als er in het venster een rood streepje zichtbaar wordt, zitten er nog ongeveer twintig doses in de Turbuhaler. Dan moet je een nieuwe Turbuhaler bestellen.

De Diskhaler of poederinhalator is een plat doosje, voorzien van een mondstuk. In het doosje bevindt zich een schuiflade. Daarin passen schijfjes die vier of acht aparte vakjes met inhalatiepoeder bevatten. Om het poeder te inhaleren moet een poedervakje (dosis) worden geopend. Dat gebeurt door het dekseltje van de Diskhaler omhoog te trekken, waardoor de boven- en onderkant van het vakje worden doorgeprikt. Na het sluiten van het deksel is de Diskhaler klaar voor gebruik. Een telmechanisme geeft aan hoeveel poedervakjes nog vol zijn. Door de speciale verpakking is het poeder niet gevoelig voor vocht.

Dosisaerosol

Een dosisaerosol (pufje) is een soort spuitbusje in een houder. Bij een dosisaerosol komt er op het moment dat er op de knop gedrukt wordt een wolkje/pufje (dosis) van het medicijn vrij. Een zorgvrager moet de inhalator aan de mond zetten, op de knop drukken en vervolgens het medicijn diep inademen. Bij kinderen wordt vaak een voorzetkamer gebruikt, waardoor het medicijn beter ingeademd kan worden.

Voorzetkamer en vernevelaar

Een voorzetkamer kun je aan een dosisaerosol vastkoppelen. Voor veel cliënten kan het inhaleren met een dosisaerosol een moeilijke handeling zijn, om I.v.m. kortademigheid een diepe ademteug te nemen. Daarom is een voorzetkamer te adviseren.

Vernevelaar

Een vernevelaar is een apparaat dat een medicijn omzet in damp. Op deze manier kunnen medicijnen door de zorgvrager gemakkelijker en rustiger ingeademd worden, vooral door zorgvragers die ernstig benauwd zijn.

De stappen van het schoonmaken direct na de verneveling:

Spoel de medicijnbeker af met lauwwarm water, geen heet water, want dan kan er eiwit aankoeken.

Na het afspoelen de medicijnbeker afwassen in een handwarm sopje met afwasmiddel.

Afspoelen zodat het schuim weg is

De medicijnbeker drogen met een schone, niet pluizende doek.

Bewaar het vernevelapparaat op een afgesloten, droge, stof arme plaats, bijvoorbeeld een kast.

 

Waarom trek je handschoenen aan bij het klaarmaken van vernevelmedicatie?

1. Omdat de vernevelmedicatie op jouw huid blijft ruiken
2. Omdat de medicatie in door jouw huid in jouw lichaam terechtkomt
3. omdat de zorgvrager weleens sputum op kan hoesten
4. omdat dit een steriele handeling is

Vernevelen

Om te kunnen vernevelen wordt het voorgeschreven medicijn, soms samen met een oplosmiddel (NaCl 0,9% fysiologisch zout), in de medicijnbeker van de vernevelaar gedaan. Het is belangrijk dat dit medicijn op kamertemperatuur is. Door de verneveling daalt de temperatuur van het medicijn al zo’n 10 graden. Als de temperatuur te laag wordt bestaat er kans op bronchospasme. Dit is een verkramping van de spieren rond de luchtpijp.

Hoe lang er verneveld wordt spreekt de arts af in zijn voorschrift. Dit is meestal 10 of 15 minuten. Daarna wordt het vernevelapparaat uitgezet en moeten de materialen gereinigd worden.

Medicatie vaginaal toedienen

Vaginale medicatie wordt toegediend als lokale medicatie bij problemen met het slijmvlies van de vagina of de baarmoeder. 

Bijvoorbeeld. in het geval van infecties 

Daarnaast bestaan er weeënstimulerende middelen die vaginaal moeten worden toegediend.

Mogelijke toedieningsvormen zijn:

tabletten / zetpillen;

zalven;

crèmes;

gels;

Wanneer wordt er voor rectale medicatie gekozen?