Zeven werken van barmhartigheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De zeven werken van barmhartigheid

"Werken van barmhartigheid zijn daden van christelijke naastenliefde; het zijn werken die uit liefde tot de naaste en uit liefde tot God verricht worden, en daarom ook wel 'liefdewerken' worden genoemd."

Bron: https://kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/w/werken-van-barmhartigheid

Jezus zei:

"Ik verzeker jullie, alles wat je voor één van de minste broeders van Mij hebt gedaan, heb je voor Mij gedaan.'' (Matteus 25, 40).

"Want Ik had honger en jullie hebben Me te eten gegeven, Ik had dorst en jullie hebben Me te drinken gegeven, Ik was vreemdeling en jullie hebben Me opgenomen. Ik was naakt en jullie hebben Me gekleed, Ik was ziek en jullie hebben naar Me omgezien, Ik zat in de gevangenis en jullie kwamen naar Me toe.'' (Matteus 25, 35-36).

Welke werken van barmhartigheid ken je?

Er zijn zes oorspronkelijke werken van barmhartigheid:

het spijzigen van hongerigen,

het laven van dorstigen,

het kleden van naakten,

herbergen van vreemdelingen,

bezoeken van zieken,

het bezoeken van gevangenen.

In 1207 voegde paus Innocentius III er een zevende aan toe:

de doden begraven

Waarom zou het 7e werk van barmhartigheid ("de doden begraven") van belang zijn in de middeleeuwse stad?

De zeven werken van Barmhartigheid, 1580. Kunstenaar is anoniem.

Het spijzen van de hongerigen

Het laven van de dorstigen

Het kleden van de naakten

Het herbergen van vreemdelingen

Het bezoeken van zieken

Het bezoeken van gevangenen

Het begraven van doden

Het spijzen van de hongerigen

Het laven van de dorstigen

Het kleden van de naakten

Het herbergen van vreemdelingen

Het bezoeken van zieken

Het bezoeken van gevangenen

Het begraven van doden

Opdrachtgever

In elke scène zijn dezelfde man en vrouw afgebeeld. Zij zijn in dit schilderij de weldoeners. Ze zijn betrokken bij elk werk van barmhartigheid. Deze man en vrouw waren de opdrachtgevers voor dit schilderij dat aan het begin van de 16e eeuw gemaakt is. 

Memorietafel

Dit paneel noemen we een memorietafel en is gemaakt om de herinnering aan de opdrachtgevers levend te houden. In de scènes links- en rechtsonder zijn de man en vrouw met hun kinderen afgebeeld.

Goede christenen

Doordat de opdrachtgevers afgebeeld zijn terwijl ze de verschillende daden van naastenliefde uitvoeren, komen zij over als goede christenen. Ook zou dit paneel gezien kunnen worden als een oproep aan anderen om zich ook zo te gedragen. Het doen van deze werken van barmhartigheid zorgt er voor dat je meer kans hebt op een plekje in de hemel.

Ziekenzorg

Deze scène geeft een beeld van de ziekenzorg in de noordelijke Nederlanden rond 1500. De zieken hebben amper comfort. Ze beschikken over een tinnen po en ze kunnen zich optrekken aan de bedgalg. 

Tot welke sociale klasse zullen de opdrachtgevers van dit schilderij hebben behoord?

Op welke manier maakt dit schilderij duidelijk dat de vanaf de Late Middeleeuwen stedelijke burgerij taken overnam van de geestelijkheid?

Op welke manier past dit schilderij in de ontwikkeling van meer individuele geloofsbeleving in de steden vanaf de Late Middeleeuwen?

Vond je deze lessonup leerzaam?

😒🙁😐🙂😃