Hfdst 8 (ljr 3) Over de grens

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- iPad nodig!

Planning vandaag: 

1. planning periode doornemen

2. start onderwerp

2. theorie doornemen op Lessonup

3. par. 8.1 maken: opdr. 2, 3, 5 t/m 10, 11c 

4. 8.1 nakijken met de Lessonup

5. filmpje Ecoshow kijken

6. werken aan par. 8.2: opdr. 2, 3, 4, 6, 7, 8 tm 11

Bijzonderheden

- We maken eerst H8 van lj3, daarna H7 en H8 van lj 4 (= toetsstof)

- planning staat op studiewijzer

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes): 8.1 tm 8.3

Theorie 

8.1 kopie: Waarom de grens over? 

• import = invoeren vanuit het buitenland
• - goedkoper
• - meer keuze (uit producten of merken)
• - sommige gewassen groeien niet bij ons
• - grondstoffen komen bij ons niet voor
  
  
• export = uitvoeren naar het buitenland
• wederuitvoer = eerst importeren, daarna weer uitvoeren
  
  
• betalingsbalans
• overzicht van alle ontvangsten uit het buitenland en betalingen aan het buitenland

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning vandaag: 

- filmpje Ecoshow

- par. 8.1 nakijken

- par. 8.2 maken

Bijzonderheden

donderdag toets bespreken

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes): 8.1 tm 8.3

Maken: par 8.1 (kopietjes) opdr. 2, 3, 5 t/m 10, 11c   

Af? dan 8.2 (kopietjes) opdr. 2, 3, 4, 6, 7, 8 tm 11

• 2. 1 goedkoper / meer keuze uit merken     2. klimaat     3. hebben we te weinig/ niet
  
  
• 3a. De schoenen daarvandaan zijn veel goedkoper dan de schoenen die hij maakt.
  
• b. Schoenen van betere kwaliteit maken. Of schoenen die een opvallend ontwerp hebben.
  
  
  
• 5a. er wonen veel minder mensen in NL
  
• b. vrachtwagenchauffeurs, havenarbeiders, douanepersoneel
  
  
• 6a. € 461 miljard – € 228 miljard = € 233 
• b. deel : geheel x 100
• 49,5%  en 50,5%
  
  
• 7.  1.475.000.000 × € 0,95 = € 1.401.250.000

Maken: par 8.1 (kopietjes)

opdr. 2, 3, 5 t/m 10, 11c

• 8a. import     (NL geeft geld uit in buitenland)    
• b. export        (buitenland betaalt geld aan NL)
• c. import      (NL betaalt geld aan buitenland)
  
  
• 9. 
  
  
  
  
  
  
  
  
• b. overschot.
  
• c € 206,5 miljard - € 195,5 miljard = € 11 miljard
  

Maken: par 8.1 (kopietjes)

opdr. 2, 3, 5 t/m 10, 11c

• 10a. Exportpercentage: € 438,4 miljard ÷ € 795,3 miljard × 100% = 55,1%
  
• b. Importpercentage: € 356,6 miljard ÷ € 795,3 miljard × 100% = 44,8%
  
• c. De export en de import zijn allebei hoog in verhouding tot het nationaal inkomen.
  
  
• 11c. Griekenland (daar is de uitvoerwaarde lager dan de invoerwaarde)

• Theorie kennen:        import            export        wederuitvoer          betalingsbalans    importquote en exportquote

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- ipad uit zicht

Planning vandaag: 

- theorie 8.2 

- par. 8.2 maken 

- par. 8.2 nakijken

- par. 8.3 maken

Bijzonderheden

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes): 8.1 tm 8.4

Theorie 

8.2 kopie: Wereldwijde handel 

• internationale concurrentiepositie
• hoe goed/ goedkoop kan NL produceren tov andere landen
  
  
• internationale arbeidsverdeling
  
• ieder land doet waar-ie goed in is  (bijv. Nl kweekt bloembollen en Spanje tomaten)
  
  
• vrijhandel
• handel zonder beperkingen, zoals invoerrechten
  
  
• globalisering
• toename van wereldwijde handel

Theorie 

8.2 kopie: Wereldwijde handel 

• protectionisme
• bescherming van de eigen economie   --> meer winst en werkgelegenheid in NL
  
  Door: 
• invoerrechten = extra belasting op ingevoerde producten
• contingentering / importquota = maximaal aantal mag er ingevoerd worden
• invoerverbod = er mag niets geïmporteerd worden
• exportsubsidies = bedrijven krijgen geld, zodat ze goedkoper kunnen exporteren

Maken: opdr. 2, 3, 4, 6, 7, 8 tm 11

af? dan par. 8.3: 2, 3, 4, 6, 7, 9 tm 12

• 2. verslechtert en minder
• 3. Vooral goede kwaliteit (door de hoge lonen zijn meeste Nl'se producten niet goedkoop)
  
  
• 4a. Dan kunnen ze meer exporteren = meer verkoop = meer werkgelegenheid.
• b. Haven van Rotterdam, goede wegen, Schiphol, goede vaarwegen.
• c. Hierdoor kunnen we producten van goede kwaliteit maken. 
  
  
• 6a. door internet kunnen we nu veel gemakkelijker communiceren met het buitenland, dus ook gemakkelijker kopen en verkopen via internet. 
• b. Door het gebruik van zeecontainers kan er veel meer in één keer worden vervoerd, en kan gemakkelijk worden geladen en gelost. Dus meer handel. 

• 7. Globalisering > 3 > 1 > 2 > daling van inkomen  

Maken: opdr. 8 tm 11

• 8a. bescherming
  
• b. protectionisme, handelsbelemmeringen
  
• 
  
• 9a. De staalproducenten in de VS en de werknemers daarvan.
  
• b. Vanuit de VS neemt de vraag naar Europees staal af. Hierdoor zal de Europese export van staal naar de VS dalen.
  
• c. De internationale arbeidsverdeling wordt minder. Er wordt minder staal gekocht in de landen die dit het beste en goedkoopste kunnen.
  
• 
  
• 10. 
• 
  
• 
  
• 
  
• 11a. duurder - Europa - minder
• b. enkele
• c. ontvangen - goedkoper - meer

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

Planning vandaag: 

- par. 8.2 herhalen theorie (filmpje)

- par. 8.3 theorie

(- par. 8.3 maken = al af door sommige)

- par. 8.4 maken

Bijzonderheden

toetsstof: Wereldhandel, EU, ontwikkelingslanden

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes) afronden

Maken: opdr. 8 tm 11

• 8a. bescherming
  
• b. protectionisme, handelsbelemmeringen
  
• 
  
• 9a. De staalproducenten in de VS en de werknemers daarvan.
  
• b. Vanuit de VS neemt de vraag naar Europees staal af. Hierdoor zal de Europese export van staal naar de VS dalen.
  
• c. De internationale arbeidsverdeling wordt minder. Er wordt minder staal gekocht in de landen die dit het beste en goedkoopste kunnen.
  
• 
  
• 10. 
• 
  
• 
  
• 
  
• 11a. duurder - Europa - minder
• b. enkele
• c. ontvangen - goedkoper - meer

Theorie 

8.3 kopie: Samenwerken is slimmer

Europese Unie (EU):

doel: samenwerken op economische gebied

- wetten en regelgeving op elkaar afstemmen

- eisen aan producten van buiten de EU

Vrijhandel binnen de EU:

- vrij verkeer van personen

- vrij verkeer van goederen en diensten

- vrij verkeer van kapitaal 

Nederland Handelsland

8.3 Samenwerken is slimmer

8.3 Samenwerken is slimmer

• Ik kan uitleggen welke afspraken er binnen de Europese Unie zijn
• Ik kan vertellen waarom er ook verschillen zijn tussen EU-landen
• Ik kan vertellen wat de taken van de ECB zijn

Burgers van de EU mogen vrij reizen en wonen binnen de EU?

1. Waar
2. Niet waar

Als ik spullen koop in België, moet ik invoerrechten betalen aan de douane.

1. Waar
2. Niet waar

Als ik spullen koop in de VS, moet ik invoerrechten betalen aan de douane.

1. Waar
2. Niet waar

8.3 Samenwerken is slimmer

Interne markt

Economische samenwerking tussen de lidstaten van EU 

• Vrij verkeer van goederen en diensten 
• Vrij verkeer van personen
• Vrij verkeer van kapitaal

Ik kan in London met euro's betalen.

1. waar
2. niet waar

Wat zijn vreemde valuta?

1. Buitenlands geld
2. Wisselkoers
3. Provisiekosten
4. Euro's

8.3 Samenwerken is slimmer

Internationale handel

Bij internationale handel heb je te maken met wisselkoersen.

• Handel met landen met vreemde valuta.
• Vooral de dollarkoers is belangrijk. 
• Wisselkoersen kunnen dalen en stijgen.
  

6 februari 2022
$ 1 = € 1,07

• De dollar wordt dus goedkoper

• --> De euro wordt duurder

6 februari 2024
$ 1 = € 0,96

• producten uit Amerika worden dus goedkoper
• producten uit Europa worden duurder

Koers dollar is gedaald.

Als de koers van de dollar ten opzichte van de euro daalt, is dat:

1. Gunstig voor de onze export, onze producten zijn voor de Amerikanen goedkoper geworden.
2. ongunstig voor onze export, want onze producten worden voor de Amerikanen duurder om te kopen.
3. niet van invloed op de Nederlandse export, want de Amerikanen betalen in dollars.

Als de wisselkoers van de euro stijgt:

1. verbetert onze concurrentiepositie
2. verslechtert onze concurrentiepositie
3. verandert onze concurrentiepositie niet

In alle landen van de EU kun je met de euro betalen.

1. Juist
2. Onjuist

landen met euro?

8.3 Samenwerken is slimmer

EMU

De Europese monetaire unie

• Gezamenlijke munteenheid, de euro
• Geen wisselkoersen bij handel tussen EMU-landen

Als de ECB de rente verhoogt, dan...

1. Is het wel interessant om te lenen, maar niet om te sparen. Hierdoor gaan mensen meer geld uitgeven.
2. Is het wel interessant om te lenen, maar niet om te sparen. Hierdoor gaan mensen minder geld uitgeven.
3. Is het niet interessant om te lenen, maar wel om te sparen. Hierdoor gaan mensen meer geld uitgeven.
4. Is het niet interessant om te lenen, maar wel om te sparen. Hierdoor gaan mensen minder geld uitgeven.

Als mensen meer gaan sparen en dus minder geld uitgeven, dan...

1. Neemt inflatie toe want er is meer aanbod dan vraag naar producten.
2. Neemt inflatie af want er is meer aanbod dan vraag naar producten.
3. Neemt inflatie toe want er is minder aanbod dan vraag naar producten.
4. Neemt inflatie af want er is minder aanbod dan vraag naar producten.

In 2022 was de inflatie torenhoog. Om dit tegen te gaan...

1. Verhoogt de ECB het rentepeil.
2. Verlaagt de ECB het rentepeil.

8.3 Samenwerken is slimmer

ECB

• De waarde van de euro bewaken (prijsstabiliteit) door het rentepeil te 
    bepalen:
    1. Rente verhogen -> minder lenen en meer sparen -> daling inflatie
    2. Rente verlagen -> meer lenen en minder sparen -> stijging inflatie
• Nieuwe bankbiljetten in omloop brengen. 

Door de rente te verlagen kan de ECB de economie in de eurozone stimuleren?

1. Waar
2. Niet waar

8.3 Samenwerken is slimmer

• Ik kan uitleggen hoe de EU de handel tussen lidstaten bevorderd.
• Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met interne markt.
• Ik kan uitleggen wat het gevolg is van een wijziging in wisselkoers.
• Ik kan de voordelen van een gemeenschappelijke munt uitleggen.

maken: 2, 3, 4 en 6

Af? dan verder met 7, 9 t/m 12

• 2 a. Bijvoorbeeld: er mogen geen gevaarlijke stoffen in verwerkt zijn, de telefoon moet veilig zijn, etc.
• b. 1 Dat is nodig voor gelijkwaardige concurrentie.
  
• 2 Om de consument te beschermen tegen gevaarlijke of schadelijke producten.
  
  
• 3 a € 441.300.000.000 : 100 x 35,5 = € 236.095.500.000
• b € 352,4 miljard + € 145,5 miljard = € 497,9 miljard
  
• c € 352,4 miljard ÷ € 497,9 miljard × 100% = 70,8%
  
  
• 4 a. Duitsland
  
• b. - Het ligt dichtbij, dat is voor het vervoer makkelijk en goedkoop.
  
• - Voor de export: het is een land met veel inwoners die veel koopkracht hebben.
  
• - Voor de import: Duitsland levert goede kwaliteit producten die wij graag willen hebben (zoals auto’s).
  
  
• 6. personen, personen, kapitaal, personen, goederen&diensten

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning vandaag: 

- 8.3 nakijken

- 8.4 theorie

- 8.4 maken: vraag 2 tm 7, 9, 11

Bijzonderheden

Boek mee (vanaf morgen)

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes) afronden + start H7 boek

Theorie 

8.3 kopie: Samenwerken is slimmer

De Eurozone: 

- alle landen met de Euro

Voordelen:

- je hoeft geen geld te wisselen

- transparante prijzen

- geen stijgende en dalende koersen

Euro <> Vreemde valuta

Als de Euro minder waard wordt (koers Euro daalt), 

worden Europese producten goedkoper. = meer export

maken: 7, 9 t/m 12

daarna: 8.4 vraag 2 tm 6, af, dan 7 t/m 9, 11

• 7 a. Veel Oost-Europese arbeidskrachten zijn bereid voor een lager loon te werken dan Nederlandse arbeidskrachten. Hierdoor kunnen bedrijven goedkoper produceren.
  
• b. Er is minder werk beschikbaar voor Nederlanders. Hierdoor kan werkloosheid ontstaan.
  
• 
  
• 9. B
  
• 10a. hoger
• b. goedkoper
• c. neemt af.
  
• d.  neemt toe.
  
• 
  
• 11 a. Alle EMU-landen hebben de euro als gemeenschappelijke munteenheid.
  
• b. Nee, niet alle landen behoren tot de eurozone.
  
• c. - Makkelijk prijzen vergelijken, Geen omwisselkosten, Geen veranderingen in de wisselkoers.
• 12C

8.4 Hoe is de welvaart verdeeld?

theorie

• Nationaal inkomen per hoofd =
• gemiddelde inkomen per persoon
• nationaal inkomen : aantal inwoners = nationaal inkomen per hoofd
  
  
• welvaart vergelijken: niet alleen door te kijken naar nationaal inkomen per hoofd
• - inkomens verdeling
• - zelfvoorziening
• - prijzen in een land 

8.4 Hoe is de welvaart verdeeld?

Theorie

Oorzaken van armoede

• - gebrek aan scholing/ kennis
• - slechte infrastructuur
• - protectiemaatregelen van rijke landen
• - hoge schulden
• - corrupt bestuur
• - natuurrampen

Hoe leiden deze oorzaken tot armoede? Leg uit!

vraag 2 tm 6,    af, dan 7 t/m 9, 11

Welkom bij Economie

- Boek, schrift, rekenmachine op tafel

- telefoon uit zicht

Planning vandaag: 

- 8.4 nakijken: vraag 2 t/m 6

- 8.4 theorie

- 8.4 maken: 7, 8, 9 en 11

- 8.4 nakijken

- boek: par. 7.1 starten (alle opdrachten)

Bijzonderheden

Planning deze week:

hoofdstuk 8 (kopietjes) afronden + 7.1 en 7.2

maken: opdr 2 t/m 6

(kopietjes 8.4)

• 2. Het totale nationaal inkomen is algauw hoger in landen met veel inwoners. Dan weet je nog niet of de inwoners in hun behoeften kunnen voorzien.
  
  
• 3. Bangladesh  € 611 miljard : 164 miljoen = € 3.726
  
• Luxemburg € 55 miljard :  591.000 = € 93.063
  
• Namibie € 24 miljard : 2,4 miljoen =  € 10.000
  
  
• 4. B en C 
  
  
• 5. protectiemaatregelen - slechte infrastructuur - slechte scholing
  
  
• 6. Door gebrek aan scholing is het kennisniveau in een land laag. Daardoor kunnen mensen geen goede baan vinden. 

Theorie:

vicieuze cirkel, soorten hulp

• vicieuze cirkel
• armoede wordt veroorzaakt door armoede
  
  
• noodhulp
• hulp om te overleven (basisbehoeften)
• - onderdak, eten, drinken, kleding, medicijnen
  
  
• structurele hulp
• hulp voor de langere termijn, zelfstandig maken
• - waterputten, goed onderwijs, ziekenhuizen

maken: opdr 7 t/m 9 en 11

• 7.a    1 > 3 > 2 > 5 > 4 > .... 1  > etc
• b. door (geld voor) scholing te bieden, door geen producten meer te kopen die door kinderen zijn gemaakt
  
  
• 8a. Ontwikkelingslanden kunnen dan meer exporteren naar de rijke landen en ontvangen hier geld voor. 
• b. Ze willen graag hun eigen economie (winst en werkgelegenheid) beschermen. 
  
  
• 9. overleven
• korte
• zelfstandig
• lange
  
  
• 11a.  respect voor arbeidsrechten en milieuvriendelijke teelt
• b. De productie is op die manier beter voor mens en milieu, duurzame productie. 

Boek: hoofdstuk 7, blz. 201

Opdrachten maken: 1 t/m 10