Jaar 2 Periode 1 les 1

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

WELKOM

Deze les gaan we beginnen om meer te weten te komen over het Jodendom. 

Eerst herhalen we nog wat begrippen van de vorige les!

Wat bedoelen we met monotheïsme?

Waarvoor gebruiken we de term Adonai?

Wie bedoelen we met Elohim?

leg het verschil uit tussen polytheïsme en monotheïsme?

Leerdoelen

Ik kan vier belangrijkste geloofspunten van het jodendom in eigen woorden beschrijven.

De drie stromingen binnen het jodendom kan ik beschrijven en uitleggen 

Belangrijke geloofspunten van het jodendom

De joodse levensbeschouwing is een godsdienstige levensbeschouwing. Het jodendom kent de volgende belangrijke geloofspunten:

1. Er is 1 God

Het jodendom is de oudste monotheïstische godsdienst. Monotheïstisch wil zeggen dat er slechts 1 God wordt erkent (mono = 1, theos = god). In het jodendom wordt de naam van God ‘JHWH’ niet uitgesproken. Men zegt dan ‘Adonai’, dat Heer betekent.

2. Het verbond tussen JHWH en de joden

JHWH heeft met de joden, de nakomelingen van Abraham, een Verbond gesloten. Dit verbond wordt steeds vernieuwd. Op basis hiervan beschouwen de joden zich als het 'Uitverkoren volk' van JHWH. In de Thora kunnen de joden lezen welke bedoeling JHWH met hen heeft.  

3. Naleving van de wet

Het 'Verbond' tussen JHWH en het joodse volk houdt in dat er een aantal afspreken (beloften) is gemaakt. JHWH heeft de belofte gedaan om het joodse volk te beschermen. Ook heeft Hij het joodse volk een eigen land belooft. Het ' Beloofde land'.

Het joodse volk hoort zich te houden aan de leefregels die het gekregen heeft van JHWH. De belangrijkste leefregels zijn de Tien Geboden van Mozes. Deze staan in de Thora.

4. Het geloof in een Messias

Joden geloven in de komst van een verlosser (een Messias) die een einde zal maken aan alle ellende in de wereld. De Messias zal ervoor zorgen dat het Rijk van JHWH zal heersen. Volgens sommige joden is dit een ideale samenleving hier op aarde, waar ook mensen een bijdrage aan kunnen leveren. Andere joden geloven in een hemel: een ideale toestand na dit leven Hier hoort ook het idee bij dat op het einde der tijden JHWH alle mensen zal laten opstaan uit de dood en over hen en over de levenden een laatste oordeel zal uitspreken. Joden wachten nog steeds op de komst van een Messias. 

3 stromingen

Verschillende stromingen binnen het jodendom

Binnen het jodendom zijn er drie groepen: orthodoxe joden, liberale joden en niet-religieuze joden. Orthodoxe joden geloven veelal dat de Thora letterlijk komt van JHWH. Ze vinden het belangrijk om trouw te zijn aan de Thora. Orthodoxe joden houden zich strikt aan de regels die in de Thora staan. Ze eten geen varkensvlees, werken niet op de sabbat en gaan regelmatig naar de synagoge. De mannen hebben baarden, dragen zwarte kleren en een hoed. In de ogen van orthodoxe joden is iemands joods als zijn/haar moeder joods is. Iemand kan ook joods worden door bekering.

Liberale joden wijzen het idee van de hand dat de Thora letterlijk van JHWH komt af. Ze menen dat de Thora door JHWH is geïnspireerd, maar door mensen is geschreven. Voor liberale joden zijn niet de precieze leefregels van belang. Het gaat vooral om de waarden die in de Thora een belangrijke rol spelen, zoals liefde voor JHWH, naastenliefde en rechtvaardigheid. Deze waarden kunnen ook nu nog een leidraad vormen voor het menselijk handelen. Met andere woorden: de Thora vormt een bron van ethische inspiratie voor de liberale joden.

Niet-religieuze joden zijn mensen die wel tot de joodse bevolkingsgroep behoren, maar niets (meer) met hun geloof doen Ze leven niet (meer) volgens de joodse leefregels en ze geloven niet (meer) in JHWH. Niet-religieuze joden zijn ‘joods’ omdat ze een joodse moeder hebben.  

Noem de 3 verschillende stromingen?

Opdracht

Je schrijft iedere stroming apart op in je schrift. 

Je gaat deze stromingen vergelijken.

Je schrijft minimaal 3 verschillen tussen de stromingen op. Daarnaast zoek je ook minimaal 2 overeenkomsten tussen ze op.

Zoek bij elke groep een afbeelding die afbeelding plak je in de volgende slides.

Afbeeldingen van de 3 verschillende groepen

Monotheïsme    

Polytheïsme

Menora

Chassidisme 

Chazan  

Mezoeza

Tefilien

Keppel

Jad

Talliet

Choepa 

Jiddisch

Profeet

Kaddiesj

Synagoge

Sabbat

Talmoed

Misjna

Midrasj 

Joodse diaspora

Deportatie

Antisemitisme  

Mindmap

Vaak is een begrippenlijst handig om te leren maar je moet ook de verbanden gaan zien. Daarom ga je de begrippen clusteren.

Dus welke horen nu bij elkaar of hebben met elkaar te maken.

Het Hoofdbegrip is Jodendom. 

Moet je er even inkomen? Bekijk dan eerst het filmpje op de volgende slide!

Opdracht

Op de volgende slide staan begrippen die allemaal met het Jodendom te maken hebben.

Je bent of zult deze begrippen tegenkomen en deze moet je kennen.

Zoek de betekenis van de begrippen op en schrijf die netjes en overzichtelijk in je schrift. 

TIP van FLIP

De leerdoelen zijn de onderdelen die je sowieso moet kennen!

Misschien is het handig om de leerdoelen overzichtelijk op te schrijven in je schrift en die te beantwoorden zodat je het makkelijk kan leren voor een eventuele toets!

Leerdoelen

Ik kan vier belangrijkste geloofspunten van het jodendom in eigen woorden beschrijven.

De drie stromingen binnen het jodendom kan ik beschrijven en uitleggen