Workshop Hersenen en fysiologie

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1,3

workshop hersenen en fysiologie

www.npostart.nl

Inhoud

• Functie van de hersenen
• Grote hersenen
• Hersenvliezen
• Hersenvocht
• Hersenstam
• Hersenzenuwen
• De tussenhersenen

Functie van de hersenen

Verantwoordelijk voor:

- De centrale regulatie van alle organen in het lichaam

- De opname van alle binnenkomende informatie

- De coördinatie van gepaste reacties op binnenkomende prikkels

Bestaan uit verschillende gebieden met eigen functies maar toch een geheel.

De hersenen

Hersenen bestaan uit 3 onderdelen:

• grote hersenen
• kleine hersenen
• hersenstam

Grote hersenen

Waarnemingen worden verwerkt (bewust)

Gevoelscentra

Bewegingscentra

De grote hersenen regelen:

Alle vrijwillige bewegingen

Het denken en de intelligentie (leren van nieuwe dingen)

Het bewustzijn, het geheugen en de persoonlijkheid.

Zij verwerken bovendien alle zintuigelijke informatie van binnen en van buiten het lichaam en zorgen ervoor dat er correct op wordt gereageerd 

Grote hersenen (cerebrum)

• Bestaan uit een linker en een rechter hemisfeer (hersenhelft)
• Beide helften zijn gescheiden door een diepe spleet
• Beide helften zijn verbonden door corpus callosum (hersenbalk)
• Veel vouwingen om meer oppervlak voor zenuwcellen te maken (hersenschors)

De grote hersenen bestaan uit 4 kwabben/gebieden...

1. Voorhoofdskwab (frontaalkwab)

• planning
• organiseren
• geheugen
• impulscontrole
• het oplossen van problemen
• selectieve aandacht
• besluitvorming
• beheersen van gedrag en emoties.

https://www.hersenletsel-uitleg.nl/gevolgen-per-hersengebied/frontaal-kwab-voorhoofdskwab

2. Wandbeenkwab (pariëtaalkwab)

• Sensorische informatie; pijn, gevoel warm, koud
  
• Ruimtelijke oriëntatie
  
•  Centraal: aansturing grove motoriek
  
•  Lateraal: Aansturing fijne motorieken en sensoriek, bv handen en  gezicht 
• Voorkomt stoten. 

3. Slaapbeenkwab (Temporaal kwab)

• verwerken auditieve informatie
  
• taalbegrip
  
• gehoorvermogen
  
• geheugen
  
• gedrag
  
• concentratie
  
• visuele waarneming
  
• categoriseren van voorwerpen
  
• geur- en smaakherkenning.

4. Achterhoofdskwab ( Occipitaal kwab)

•  Ontvangen en verwerken visuele informatie
  
•  helpen bij waarnemen kleuren en vorm.

Hersenvliezen 

De hersenvliezen liggen tussen de schedel en de hersenen en lopen door tot aan het einde van het ruggenmerg in de onderrug.

Drie hersenvliezen:

1. Harde hersenvlies (bestaat uit twee lagen)
2. Spinnenwebvlies
3. Zachte hersenvlies

1. Harde hersenvlies

De periostale laag gehecht aan het bot en meningeale laag aan hersenkant

Tussen deze twee lagen bevinden zich de veneuze holtes (sinussen) die het bloed vanuit de hersenen terugvoeren naar het hart.

2. Spinnenwebvlies

Normaal geen ruimte tussen dit vlies en het harde hersenvlies. Indien hier ruimte ontstaan bijvoorbeeld ten gevolg van trauma noemen we dit subdurale ruimte. (subdurale bloeding )

3. Zachte hersenvlies

Tussen het spinnenwebvlies en het zachte hersenvlies zit wel een bestaande ruimte hierin bevindt zich hersenvocht de zenuwbanen en bloedvaten

Het hersenvocht

• Bevindt zich in en om de hersenen
  
• Zorgt voor schokdemping en bescherming van de hersenen en het ruggenmerg
• Transport van voedingsstoffen en afvoer van afvalstoffen
• Bevindt zich niet alleen in de ruimte tussen het spinnenwebvlies en het zachte hersenvlies maar ook in de hersenkamers ( het ventrikelsysteem)

Hersenstam

Ligt in het verlengde van het ruggenmerg

Regelt:

onbewuste processen (ademhaling ,hartslag) en reflexen (pupilreflex)

Truncus cerebri

Verlengde merg

De pons

De middenhersenen

Ontspringen van hersenzenuwen

Basis functies; ademhaling , hartslag,

bloeddruk, spijsvertering enz.

Het verlengde merg (Medulla oblongata)

Ziet eruit als ruggenmerg, vrij klein

Verbinding van ruggenmerg naar hersenen

 Hier kruisen de zenuwbanen zich

afstemming van zeer precieze autonome

functies zoals; ademhaling, hartslag en bloeddruk.

De Pons (brug van Varol)

Ligt tussen de middenhersenen en het

verlengde merg

Brug/verbinding

Doorgeven van signalen verbinding

hersenhelften 

De middenhersenen (mesencephalon)

Geleiding tussen de wervelkolom en

sommige delen van de hersenen

Bevatten kernen die bewegingen van de

spieren controleren en coördineren 

De hersenzenuwen

• Hersenzenuwen beginnen in de hersenen zelf: eerste twee vanuit de grote hersenen overige tien vanuit de hersenstam. 
• Kunnen Motorisch, sensorisch of gemengd zijn.

De kleine hersenen  (cerebellum)

• Coördineren houding, bewegingen  en 

motorische vaardigheden via de verbindingen met

de grote hersenen, de hersenstam en het ruggen-

merg. 

De tussenhersenen Liggen tussen de hersenen en de hersenstam en bevatten twee belangrijke controlecentra:

De thalamus; is schakelstation voor sensorische zenuwen. Ontvangt, verwerkt en verstuurd.

De hypothalamus; controlecentra die lichaamstempratuur, bepaalde gedragingen dorst honger en slaap reguleren. Regelt ook de hormoonuitscheiding van het hersenaanhangsel (hypofyse)

De hersenstam regelt veel vitale functies

1. Waar
2. Niet waar

Grijze en witte stof

Grijs (= de schors): Schakelcellen

Wit (= het merg):

 Uitlopers van schakelcellen

Vaak is de oorzaak van epilepsie niet bekend. Hoe graag mensen het ook willen weten. Soms is een beschadiging in de hersenen of in het hersennetwerk de bron, soms speelt erfelijkheid een rol. Bij meer dan de helft van de mensen met epilepsie is geen oorzaak te vinden.

• geen goede aanleg (syndroom, infectie 1e weken zwangerschap)
• Beschadiging (O2 gebrek, hersenbloeding, infarct, kneuzing,tumor, ontsteking, stofwisselingsziekte)
• Overactieve zenuw

De hersenen bestaan uit...

1. Grote hersenen, kleine hersenen en ruggenmerg
2. Grote hersenen, hersenstam en ruggenmerg
3. Kleine hersenen, hersenstam en ruggenmerg
4. Groter hersenen, kleine hersenen en hersenstam

Iemand hoort een harde knal en draait zijn hoofd om. In welk deel van de hersenen vindt bewustwording van dit geluid plaats?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenschors
4. Hersenstam

Sleep de juiste betekenis naar het juiste begrip. 

Grote hersenen 

Kleine hersenen 

Hersenstam

Hersenschors met hersencentra voor waarnemingen, bewegingen en geheugen. 

Coordinatie en evenwicht houden.

Verbindingen tussen de hersenen en het rugenmerg, onbewuste reacties.

Welke gedeelte van de hersenen ontvangt en verwerkt impulsen?

1. Bewegingscentra van de grote hersenen
2. Gevoelscentra van de grote hersenen
3. Kleine hersenen
4. Hersenstam

Welk deel van de hersenen zorgt voor het coördineren van bewegingen?

1. Kleine hersenen
2. Grote hersenen
3. hersenstam
4. hypofyse

Welk onderdeel van de hersenen is een verlengde van het ruggenmerg?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam
4. Bewegingscentrum

Als iemand dronken is kan hij niet meer recht lopen. Welk deel van je hersenen functioneert dan niet meer goed?

1. Grote hersenen
2. kleine hersenen
3. hersenstam

Mensen die hun huis te koop zetten bakken soms een appeltaart. Mensen die komen kijken ruiken dan deze taart als ze binnenkomen. Na enige tijd ruiken ze de geur niet meer. Hoe komt dat?

1. Andere geuren zorgen voor meer prikkels
2. De hersenen nemen de impulsen van het reukorgaan niet meer waar
3. Het niveau van de prikkel wordt steeds lager
4. Het reukorgaan geeft geen impulsen meer af

Iemand met de ziekte van Huntington maakt vaak ongewilde bewegingen en kan zijn bewegingen niet goed coördineren. Welk deel van de hersenen werkt bij iemand met deze aandoening niet goed meer?

1. Grote hersenen
2. Hersenstam
3. Kleine hersenen
4. Hiervoor is er te weinig informatie

Nog vragen?