Grondrechten

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Grondrechten en Vrijheid

 Wat betekenen grondrechten voor jou?

Voorste slide bij iedere LessonUp les:
Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Vandaag gaan we het hebben over grondrechten en vrijheid.

Door middel van vragen, stellingen en opdrachten onderzoeken we wat grondrechten betekenen en hoe ze jou raken.

Grondrechten

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Heb je wel eens het gevoel (gehad) dat je jezelf moet verstoppen? Kun je een voorbeeld geven? Hoe voelde dat?

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Bespreek het filmpje na aan de hand van de volgende vragen:

• Waarom voelen de mensen in het filmpje zich soms bezwaard om zichzelf te zijn?

• Waarom doen de mensen in het filmpje zich anders voor?

• Heb je weleens het gevoel (gehad) dat jij jezelf anders voor moest doen?

• Hoe deed je je voor?

• Welk deel van jezelf verstopte je?

Vraag de studenten wat ze hebben gezien. Bespreek met hen dat de mensen uit het filmpje zich

anders voordoen, met als reden dat ze anders ongelijk behandeld worden. Zorg dat duidelijk wordt

dat dit gaat over ongelijke behandeling. 

1. Hoe belangrijk is het voor jou dat jij jezelf kunt zijn?
   
2. Moet de overheid de vrijheid om jezelf te kunnen zijn beschermen?
   
3. Wanneer zou jij beperkt kunnen worden in het ‘jezelf’ zijn?
   

Vragen

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Grondrechten zijn basisrechten die voor iedereen gelden. Ze beschermen onze vrijheid en gelijkheid.

Voorbeelden:

• Vrijheid van meningsuiting
• Recht op privacy
• Vrijheid van godsdienst
• Verbod op discriminatie
• Recht op onderwijs

Van alle dingen die we in Nederland belangrijk

vinden, is gelijkheid misschien wel het

allerbelangrijkst. Het is niet voor niets het eerste

artikel in de Grondwet.

De vrijheid om jezelf te kunnen zijn volgens de wet: Grondrechten

De vrijheid om jezelf te kunnen zijn volgens de wet: Grondrechten

Weet je wat in artikel 1 van van de grondwet staat?

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Artikel 1: 

Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, 

is niet toegestaan.

Is de ongelijkheid met artikel 1 in Nederland verdwenen?

Discussie met de klas:

In de grondwet staan onder andere de grondrechten van alle burgers in Nederland. Het is de belangrijkste wet in de Nederlandse democratie. In 1983 werd de grondwet gewijzigd: toen werd artikel 1 toegevoegd.

Op 17 januari 2023 zijn 'handicap' en 'seksuele gerichtheid' toegevoegd.

Is de ongelijkheid met artikel 1 in Nederland verdwenen?

JA

NEE

Bekijk het filmpje Dit is discriminatie volgens de wet (RTL Nieuws). "Het gevoel dat je niet meetelt,  daar kan niemand tegen." Bijna driekwart van de Nederlanders vindt dat er tegenwoordig te snel wordt geroepen dat iets discriminatie is. Maar hoe zit het nou echt, wanneer is er voor de wet sprake van iets strafbaars?

Heb jij met een van deze rechten te maken in jouw dagelijkse leven

Heb jij als burger van Nederland met een deze rechten te maken.

Heb  jij met stages met een van deze rechten te maken. 

Gelijke behandeling en discriminatie­verbod

Kiesrecht

Recht op privacy 

Vrijheid van godsdienst 

Vrijheid van meningsuiting 

Demonstreren 

Onaantastbaarheid van je lichaam

Opdracht 1: Hieronder zie je vijf belangrijke rechten voor een gezonde democratische rechtsstaat. Welke rechten zijn volgens jou in Nederland goed geregeld? Kies uit heel goed, goed, niet zo goed en slecht en noteer voor jezelf. 

Vrije pers

Eerlijke rechters

Vrije verkiezingen

Gelijkheid

Recht op demonstreren

1. Heb je bij bepaalde rechten voor niet zo goed of slecht gekozen? Waarom?

2. Vergelijk je antwoorden met een klasgenoot. Wat zijn de verschillen? Hoe komt dat?

3. Wat moet de Nederlandse regering volgens jou doen of veranderen om te zorgen dat jouw burgerrechten beschermd blijven?

4. Hoe kan de bevolking er aan bijdragen om de burgerrechten van alle Nederlanders te beschermen?

1. Heb je bij bepaalde rechten voor niet zo goed of slecht gekozen? Waarom?

2. Vergelijk je antwoorden met een klasgenoot.
Wat zijn de verschillen? Hoe komt dat?

3. Wat moet de Nederlandse regering volgens jou doen of veranderen om te zorgen dat jouw burgerrechten beschermd blijven?

4. Hoe kan de bevolking er aan bijdragen om de burgerrechten van alle Nederlanders te beschermen?

Vragen naar aanleiding van Opdracht 1

Denk jij dat het in 2023 nog mogelijk is om net als
nazi-Duitsland in West-Europa / Nederland de democratische rechtsstaat af te schaffen?

JA

NEE

Het artikel over afschaffing van de
democratische rechtsstaat nog niet gelezen?

Lees hem op 4free-now.nl en ga daarna met de opdrachten bezig.

1. Heb je bij bepaalde rechten voor niet zo goed of slecht gekozen? Waarom?

2. Vergelijk je antwoorden met een klasgenoot. Wat zijn de verschillen? Hoe komt dat?

3. Wat moet de Nederlandse regering volgens jou doen of veranderen om te zorgen dat jouw burgerrechten beschermd blijven?

4. Hoe kan de bevolking er aan bijdragen om de burgerrechten van alle Nederlanders te beschermen?

1. Waarom heb je voor deze volgorde gekozen?

2. Vergelijk je antwoorden met een klasgenoot. Wat zijn de verschillen? Hoe komt dat?

3. Zijn jouw burgerrechten wel eens in gevaar gekomen? 

Wanneer en hoe?

Vragen naar aanleiding van Opdracht 2

Stel, je leeft in oorlogstijd. Welke keuzes zou je maken? Sleep de stellingen 

naar het antwoord van jouw keuze. 

13

Ja, ik zou dit doen!

Nee, ik zou dit niet doen!

Ik moet voor de vijand werken en dat wil ik niet. Ik duik onder. 

Ik heb honger, maar als ik eten vind geef ik het eerst aan mijn hongerige broertje/zusje

Ik heb 1 heel waardevol voorwerp en ik geef het weg om iemand te redden

We hebben thuis geen geld meer om eten te kopen. Ik verraad iemand voor geld.

Er klopt een vluchteling aan. Ik bied onderdak

Sleepvraag (als reflectie)

De sleepvraag kan ook gebruikt worden als (zelf-)reflectie voor de student en zo ook als feedback voor de docent. 

Met sleepvragen kunnen de leerlingen, zelfstandig of klassikaal, onderdelen verslepen naar de juiste plek in een LessonUp-les. Hierdoor ontstaat een veelvoud van werkvormen zoals: het maken van combinaties, oefenen en overhoren van topografische kennis of het werken met tijdbalken.  

Grondrechten

Vier de vrijheid 

Les 1 

Voorste slide bij iedere LessonUp les:
Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Vandaag gaan we het hebben over vrijheid.

Door middel van vragen over vrijheid waarbij jullie je mening kunnen geven, gaan we in gesprek over wat vrijheid voor ons betekent. 

Wat gaan we doen? 

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Vrijheid is ...

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Welk artikel van de grondwet is het belangrijkst, voor jou?

Verbod op discriminatie

Vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van godsdienst of levens-overtuiging

Onaantastbaar-heid van je eigen lichaam

Kiesrecht

Anders, namelijk . . .

Denk/vind je dat er op dit moment een tweedeling in Nederland is?

Op dit gebied is er WEL een tweedeling in de maatschappij.

Op dit gebied is er NIET een tweedeling in de maatschappij.

Arme vs. rijke mensen

Zwarte vs. witte mensen

Mensen van het platteland vs. mensen in de randstad

Mensen die wetenschappelijk (universiteit) vs. mensen die praktisch (bijv. MBO) zijn opgeleid

Oude vs. jonge mensen

Hoe kunnen we deze verdeling(en)

verkleinen?

Waarvoor moeten we nu samen in opstand komen, 

volgens jou?

Stop klimaat-opwarming

LHBTQIA+ rechten

Stop discriminatie en racisme

Meer geld naar zorg en onderwijs

Stop seksueel overschrijdend gedrag

Meer ruimte voor de natuur

Betaalbare woningen voor iedereen

Anders, namelijk...

Privileges

Een privilege of voorrecht bepaalt in welke mate jij bepaalde voordelen 

in het leven kan krijgen.

Ook zonder bepaalde privileges is het mogelijk om ergens te komen, maar je moet er vaak harder voor werken.

Hoeveel van de volgende privileges heb jij? Tel ze maar!

1. Theoretisch opgeleid (havo/vwo)

2. Spreekt ABN ('Algemeen Beschaafd Nederlands', zonder accent/dialect)

3. Hetero

4. Man

5. Wit

6. Ouders theoretisch opgeleid (HBO/universiteit)

7. Woont in randstad

8. Geboren in Nederland

9. (Ouders met een) hoog inkomen

10. Geen fysieke of mentale beperking

Hoeveel privileges heb jij?
(Antwoord op de vraag van de vorige dia)

010

Hiermee kunt u privileges toelichten: voor iemand met minder privileges zitten er 'gaten' of kapotte treden in de privilegeladder. Hierdoor is het moeilijker om de trap naar succes te beklimmen, maar gelukkig niet onmogelijk! Maar een heel klein percentage van de mensen scoort 10 van de 10 privileges, dus hiermee kunt u uw leerlingen geruststellen.

Opdracht 2: Kijk nu nog eens naar de vijf verschillende burgerrechten. Welk recht is voor jou het belangrijkste, welke minder? Zet de rechten op jouw eigen volgorde van belangrijkst (1) naar minst belangrijk (5) en noteer dit. 

Vrije pers

Eerlijke rechters

Vrije verkiezingen

Gelijkheid

Recht op demonstreren

Welke stelling past het meest bij jou?

1. Ieder mens is pas vrij als hij geen rekening hoef te houden met anderen.
2. Ieder mens is vrij, maar hoort wel rekening te houden met anderen.
3. Ieder mens is zo vrij als hij zelf wil zijn.
4. Niemand is echt vrij.

Doe de test.

Hoe tolerant ben jij?

Ga naar...

https://www.tolerantietest.eu/

_____________________
_____________________
_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

Titel

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

_____________________
_____________________
_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

Titel

Voeg hier een instructie toe voor de docent.

Voeg hier een vraag toe

Voeg hier een instructie toe voor de docent.