V4 - T2 - BS5

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

thema 2 - voortplanting

Herhaling basisstof 4

Zwanger

Begrippen BS4

klievingsdelingen

embryo

embryonale ontwikkeling

stamcellen

HCG

placenta

foetus

stamcellen

navelstreng

celdifferentiatie 

celtypen 

apoptose

Leerdoelen

Klievingsdelingen!

De eerste delingen nadat een eicel is bevrucht

• Dit gebeurt in het bevruchtingsmembraan
  
• Vinden in de eileider plaats
  
• Cellen groeien dan nog niet (de cellen worden dus steeds kleiner!)
  

bevruchting 

Placenta

Navelstreng bevat bloedvaten --> verbindt embryo met placenta

Placenta: uitwisseling van stoffen door diffusie en actief transport

Tussen moeder en embryo

Embryo

Vruchtwater (bescherming embryo)

Zygote: bevruchte eicel

Embryo: vanaf week 2

Foetus: vanaf week 8

Indaling: door samentrekkingen van de baarmoederwand komt het hoofdje van de foetus in de bekkenholte te liggen

de bevalling

bevalling begint door:

• het breken van de vliezen
  
• verliezen van de slijmprop
• starten van de weeën 

eeneiige tweelingen

1 bevruchte eicel die 

opsplitst 

-> genetisch identiek

-> fenotype verschillend door

• voeding
• omgeving
• etc

stamcellen

te vinden in de botten en navelstreng

• kunnen zich nog specialiseren tot veel verschillende cellen
• hoe meer gespecialiseerd hoe minder soorten er nog uit kunnen ontstaan

thema 2 - voortplanting

basisstof 5

seksualiteit

Leerdoelen

Begrippen: 

levensfase

adolescentie

seksualiteit

seksuele opwinding

voortplantingsprikkel 

orgasme

heteroseksueel

homoseksueel

biseksueel

coming-out

gender

transgender persoon

Ontwikkelingsfasen

puberteit: o.i.v. hormonen start secundaire geslachtskenmerken (10-17 jaar).

adolescentie: overgangsfase van puberteit naar volwassenheid (eindigt tussen 20-25 jaar).

volwassenheid: groei stopt, ontwikkeling gaat door.

ontwikkeling geslachtskenmerken

Seksualiteit

Vanaf de puberteit/adolescentie begint seksualiteit een grotere rol te spelen, door de verschillende lichamelijke en geestelijke veranderingen die er optreden.

Onder seksualiteit vallen alle gedachten, gevoelens en handelingen die te maken hebben met seks.

Seksualiteit

wat is een goede leeftijd? 

dat is per persoon verschillend! dit hangt af van:

• hormonen 
• omgeving -> met wie ga je om? 
• dit kan alleen (zelfbevrediging) of met een partner

Seksuele geaardheid

• heteroseksueel
  
• homoseksueel
  
• bi-seksueel
  
• transseksueel
  
• en nog vele anderen...

Invloeden op seksuele geaardheid:

• erfelijke factor
  
• invloeden tijdens embyronale ontwikkeling
  

(het is in ieder geval niet een keuze, of een ziekte)

interseksueel

bij meiose kan de verdeling van XY soms anders gaan:

hierdoor ontstaat er een mens met 

XXY of XO

het gevolg hiervan is:

• beide geslachtskenmerken
•  penis niet volgroeid
• geen ontwikkelde baarmoeder 

Intersekse

GESLACHTS-

ORGANEN

SRY-gen

Intersekse = mensen met een lichaam 

dat op het gebied van hormonen, chromosomen of geslachtsorganen 

zowel 'mannelijke' als 'vrouwelijke' kenmerken heeft. 

intersexueel

vb. Raven van Dorst

-> geboren als hermafrodiet

meer weten?

stream eens het programma 

"Geslacht" van BNNVARA 

npo.nl

npo.nl

Seksuele diversiteit

variatie in:

• biologische kenmerken
• hoe je je voelt
• wat je doet
• tot wie je je aangetrokken voelt

Seksuele diversiteit

Diversiteit qua seksuele geaardheid en genderdiversiteit.

• Interseksueel (hermafrodiet) = tussenvorm / derde geslacht? 
• Transseksueel = andere geslacht
• Cisgender = komt overeen

LHBTIQAPC

Lesbisch: Een vrouw die zich emotioneel/fysiek aangetrokken voelt tot vrouwen

Homoseksueel: Een man die zich emotioneel/fysiek aangetrokken voelt tot mannen

Biseksueel: Een man of vrouw die zich zowel emotioneel als fysiek aangetrokken voelt tot mannen als vrouwen

Transgender: parapluterm voor mensen die zich niet identificeren met het bij geboorte toegekende geslacht

Intersekse conditie: een parapluterm voor aangeboren condities waarbij het geslacht verschilt van wat medici als norm beschouwen voor mannen- en vrouwenlichamen. Er zijn veel verschillende intersekse-condities

Queer: Mensen die hun seksuele voorkeur liever niet in een hokje plaatsen. Iemand die queer is wil zich dus liever niet identificeren als lesbisch, hetero, biseksueel of panseksueel

Aseksueel: Mensen die zich niet seksueel aangetrokken voelen tot anderen

Panseksueel: Mensen die zich aangetrokken voelen tot alle genderidentiteiten en biologische geslachten. Ze vallen dus niet op geslacht, maar op het karakter of de persoonlijkheid van de ander

Cisgender: Mensen bij wie het geboortegeslacht overeenkomt met de ervaren genderidentiteit

Transgender

• Genderdysforie ofwel Transgender
• Geslachtsverandering:           transseksueel
• let op! Travestiet heeft niets met transgender te maken = hobby 

Gender en seksualiteit

seksueel geweld

seksueel geweld

Seks kan leuk zijn als je het zelf wilt. Het kan ook gebeuren dat je wordt gedwongen tot seks. 

Dit wordt seksueel geweld genoemd. 

Meerdere vormen van Sexting

Wraakporno: uit wraak kunnen beelden worden verspreid 

Shame-sexting: is het zonder toestemming maken en/of verspreiden van naaktbeelden. 

Sextortion: is als naaktbeelden gebruikt worden als chantage- en dwangmiddel om geld los te krijgen of om het slachtoffer seksuele handelingen te laten verrichten. 

Grooming: het benaderen en verleiden door volwassenen van kinderen op internet met als doel seksueel misbruik.

Seksueel geweld en misbruik

• Aanranding
• Verkrachting
• Incest

en nog veel meer...

Seksueel geweld (dwang)

Ongewenste intimiteiten

Incest (seksueel misbruik)

Aanranding

Verkrachting

Grooming (digitaal)

Sexting: wat is het? 

• Doorsturen, via social media.
• Wraakporno, als de relatie uit is (shame sexting).
• Sextortion, afpersing voor bijv. geld (shame sexting).

https://www.mediawijsheid.nl/sexting/

• Meldknop.nl » meldpunt voor vervelende ervaringen op internet
• Help wanted » meldpunt voor online seksueel misbruik
• Meldpunt kinderporno » meldpunt voor kinderporno

Sexting: wat te doen als slachtoffer?

• Meldknop.nl of helpwanted.nl
• Overwin je schaamte, praat erover.
• Neem iemand in vertrouwen
• Verwijder materiaal niet doet dit pas na overleg met de politie.
• Hoe sneller je reageert, hoe beter.

https://www.mediawijsheid.nl/sexting/

• Meldknop.nl » meldpunt voor vervelende ervaringen op internet
• Help wanted » meldpunt voor online seksueel misbruik
• Meldpunt kinderporno » meldpunt voor kinderporno

Sexting is strafbaar!

Officieel is sexting strafbaar 

• bij meerderjarige (18+) 

-> 5 jaar gevangenisstraf en  

     of boete van 15.000 euro

• bij minderjarige (18-)

->  tot wel 10 jaar gevangenisstraf 

      omdat het dan kinderporno is  

huiswerk

opdracht 66 t/m 78 (NIET 74-78)

Test jezelf BS5

Welk geslacht heeft het kind wat ontstaat uit deze bevruchte eicel?

1. Man
2. Vrouw

Hoe heet het als je je niet seksueel voelt aangetrokken tot anderen?

1. Biseksueel
2. Panseksueel
3. Aseksueel

Welk chromosoompaar hebben mannen?

1. XX
2. XY
3. YY
4. XXY

Hermafrodieten hebben altijd uitwendige geslachtsorganen van beide geslachten

1. Juist
2. Onjuist

Een meisje dat zich uitdagend kleedt, mag worden verkrachting uit

1. juist
2. onjuist

Is sexting bij minderjarigen strafbaar?

1. Nee dat is flirten op straat of in de kroeg ook niet.
2. Ja, want je maakt dan kinderporno
3. Ja, maar in Nederland wordt sexting bij wederzijds goedvinden gedoogd