Beschouwing 5: teksten doornemen (2)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom H4E!

• Ga zitten volgens de plattegrond. 
• Pak je spullen erbij: leesboek, etui en schrift
• Oortjes uit en in de tas

Nederlands havo 4

Beschouwing

• Je kunt kernzinnen en signaalwoorden herkennen en toepassen in de tekst.
• Je kunt relevante informatie verzamelen voor jouw beschouwing.

Wat weet je nog van de vorige les?

Alinea's en kernzinnen

Een tekst is opgebouwd uit alinea’s. Een alinea bevat een kernzin.

Kernzin: de hoofdgedachte van een alinea. Meestal de eerste zin. 

Signaalwoorden en functiewoorden

• verbanden tussen zinnen en deelonderwerpen duidelijk aangeven
• helpen om structuur van de tekst te herkennen
• verbanden meestal gemarkeerd met signaalwoorden (zie overzicht 9.1.5)

Signaalwoorden en functiewoorden

• verbanden tussen zinnen en deelonderwerpen duidelijk aangeven
• helpen om structuur van de tekst te herkennen
• verbanden meestal gemarkeerd met signaalwoorden (zie overzicht 9.1.5)

• functiewoorden (oplossing, verklaring, argument, voordeel, etc.) geven functie van een tekstdeel aan
• duiden soms ook een tekststructuur aan
• helpen soms ook om het tekstdoel te herkennen 
  

Hoe dan in de beschouwing?

We sommen eerst voordelen op, dus...opsommend verband: 

ten eerste, daarnaast, ook + kernzin + uitleg + voorbeeld (KUB)

Daarna noemen we nadelen, dus... tegenstellend verband: 

echter, daarentegen, maar, toch    ,,            ,,           ,,

Die nadelen sommen we ook weer op...

Voorbeeld: telefoonverbod

Ten eerste zorgt een telefoonverbod voor minder afleiding in de klas. + UB

Het is ook een voordeel dat je leert minder afhankelijk te worden van je telefoon. + UB

Echter is het dan weer een nadeel dat je roosterwijzigingen niet zo snel kunt opzoeken. +UB

Ook is het nadelig dat je minder goed bereikbaar bent voor je werkgever. +UB

Terugblik tekst 1 + 2

Tekst 1: geen landelijk verbod, probleem zit dieper.

Tekst 2: hulpverleners, 65% wil verbod, recordomzet handelaren, tijdlijn verbod. 

> Is het gelukt om de voor- en nadelen van de teksten te markeren?

denk aan het schuingedrukte deel, dat is een los kader binnen tekst 1. 

en bij tekst 2 ook een los kader met een tijdlijn

Wissel de voor- en nadelen in tekst 1 en 2 met elkaar uit.

Terugblik tekst 1 + 2

Welke voor- en nadelen worden er genoemd?

voordelen: 

nadelen:

Terugblik tekst 1 + 2

Welke voor- en nadelen worden er genoemd?

voordelen: landelijk beleid (lokaal niet nageleefd, handhaving makkelijker), hulpverleners veiliger, minder onveiligheid/gewonden, groot draagvlak onder burgers, 

nadelen:

Terugblik tekst 1 + 2

Welke voor- en nadelen worden er genoemd?

voordelen: landelijk beleid (lokaal niet nageleefd, handhaving makkelijker), hulpverleners veiliger, minder onveiligheid/gewonden, groot draagvlak onder burgers, 

nadelen: geen draagvlak in politiek, diepgewortelde traditie weg (immaterieel erfgoed), gewone burgers dupe van 'idioten', handhaving lastig (lokaal, en landelijk dan?)

Opdracht

• Lees artikel 3 uit het tekstboekje. In deze tekst zitten ook voor- en nadelen van een landelijk verbod verstopt: welke?
• Markeer de voor- en nadelen.

Bespreken

We bespreken klassikaal de laatste voor- en nadelen.

Voordelen:

Bespreken

We bespreken klassikaal de laatste voor- en nadelen.

Voordelen: met een landelijk verbod voorkom je de gevaarlijkste nacht van het jaar omdat knalvuurwerk en vuurpijlen dan verdwijnen (alinea 6) het wordt weer een feest voor iedereen, ook voor de dieren (alinea 8), er wordt echt iets gedaan in plaats van alleen symbolisch (laatste alinea)

Bespreken

We bespreken klassikaal de laatste voor- en nadelen.

Voordelen: met een landelijk verbod voorkom je de gevaarlijkste nacht van het jaar omdat knalvuurwerk en vuurpijlen dan verdwijnen (alinea 6) het wordt weer een feest voor iedereen, ook voor de dieren (alinea 8), er wordt echt iets gedaan in plaats van alleen symbolisch (laatste alinea)

Nadelen: 

Bespreken

We bespreken klassikaal de laatste voor- en nadelen.

Voordelen: met een landelijk verbod voorkom je de gevaarlijkste nacht van het jaar omdat knalvuurwerk en vuurpijlen dan verdwijnen (alinea 6) het wordt weer een feest voor iedereen, ook voor de dieren (alinea 8), er wordt echt iets gedaan in plaats van alleen symbolisch (laatste alinea)

Nadelen: Er wordt een jarenlange traditie afgebroken (een na laatste alinea)

Opdracht

Landelijk verbieden?

• Leerling 1 zet alle voordelen op een rijtje
• Leerling 2 alle nadelen
• Wissel daarna uit en bedenk bij elk voor- en nadeel een voorbeeld

voorbeelden noemen

Beschouwing

• Ik kan kernzinnen en signaalwoorden herkennen en toepassen in de tekst. 

• Ik kan relevante informatie verzamelen voor mijn beschouwing. 

Afronding

• Bedenk een vraag die je aan je klasgenoot kunt stellen over de leerstof die in deze les behandeld is. Schrijf de vraag in je schrift.
• Drie leerlingen stellen hun vraag aan de klas.
• Noteer je antwoord op de gestelde vraag.
• Een paar leerlingen delen hun antwoord.

Huiswerk

Woensdag 29 januari:

Boekje mee!