Huid en wondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-4

Huid en wondzorg

Anatomie/ fysiologie van de huid ( cutis, dermis)

De huid is ons grootste orgaan. Bij volwassenen kan het oppervlak wel 1,5 tot 2 m² zijn en 15 tot 20 kilo wegen.  

De huid heeft meerdere functies, wie kan er 1 of 2 benoemen? 

fysiologie van de huid

 De huid is er om het lichaam te bedekken en te beschermen en zorgt er voor dat:

• je lichaamstemperatuur constant blijft;
  
• je geen lichaamsvocht verliest;
  
• warmte, kou, druk, pijn, jeuk, aanrakingen en trillingen voelbaar zijn (sensibiliteit) ;
  
• je vitamine D aanmaakt;
  
• je energie opslaat in de vorm van de vetlaag. 

Opperhuid

De opperhuid, ook wel de epidermis genoemd, is de huidlaag die aan de buitenkant zichtbaar is. Deze laag vernieuwt zich voortdurend.

De opperhuid bestaat uit twee onderdelen

• De hoornlaag  zorgt voor stevigheid en bescherming . Op sommige delen van het lichaam is de hoornlaag extra dik=  eelt.
  
• De slijmlaag / kiemlaag . Vanuit deze laag groeien nieuwe huidcellen aan die afgestorven cellen van de hoornlaag vervangen. 

Lederhuid

De tweede grote huidlaag is de lederhuid (dermis). Deze laag bestaat uit een stevige constructie van bindweefsel. Hierin vind je:

• bloedvaten, voor het aanvoeren van voeding en zuurstof;
  
• lymfevaten, voor het afvoeren van afvalstoffen;
  
• zenuwen, die zorgen voor tastgevoel en het voelen van pijn en temperatuur;
  
• talgklieren, die huid en haar vettig houden en beschermen tegen uitdroging.

Lederhuid;

- regelt de voeding van de opperhuid en zorgt voor stevigheid en elasticiteit. 

- de verdediging van het lichaam( signaleert virussen en bacteriën) 

- bevat duizenden kliertjes die talg maken, behalve op de handpalmen en voetzolen. Talg  houdt de huid soepel en beschermt tegen uitdroging. 

- bevat zweetklieren, haren en nagels.

Onderhuids

 bindweefsel= subcutis

  Scheidt de huid van de spieren en pezen in het lichaam

 Het is een extra beschermlaag voor de organen die eronder liggen. 

Deze huidlaag bestaat vooral uit vet en bloedvaten.

 Het vet zorgt voor extra isolatie en dient als een bron van energie. 

Vragen over de anatomie en fysiologie van de huid?

Soorten wonden

Welke soorten wonden ken je?

Soorten wonden

Steek-, snij- schaaf- en schotwonden

Wonden door inwerking van chemische stoffen, zoals zuren, chloor en traangas

Wonden als gevolg van hitte, verbranding, kou of bevriezing

Elektriciteitswonden,

Wonden door zonnebrand (UV-straling), röntgenstraling of radioactieve straling

 

Acute wonden

Gecompliceerde wonden

Overige huidletsels

Wonden die je veel in de zorg ziet.

Decubitus = 'doorliggen' of 'drukplek'  

smetten=   huid-op-huid-contact in de plooien, combinatie van                    warmte, vochtigheid en onvoldoende luchtstroom langs de huid.

Waar zou je allemaal op moeten letten als je een wond beoordeelt?

Hoeveel soorten verbandmateriaal ken je?

Classificatiemanieren

• WCS (Wound Consultant Society)
• TIME model

soorten verbandmateriaal

Absorberend, Alginaat, antibacteriële producten, actief absorberend verband, gazen, kompressen, hydrocolloïd, hydrogels, transparante wondfolie, fixatiemateriaal, vette gazen, watten, wondtampons, gips...

Wound Consultant Society (WCS)

Deelt wonden in op een drietal kleuren:
1. zwarte

2. gele

3. rode wonden

kun je niet toepassen op oncologische wonden en brandwonden

TIME model

Model voor de beoordeling van complexe wonden

De letters staan voor 4 factoren die de wondgenezing kunnen belemmeren

Doel: chronische wond beter volgen in wondheling

ELk deeltje is belangrijk

Is van invloed op elkaar

Waar staat TIME voor?

• T  = Tissue    ( = weefsel)
• I =  Infection (= infectie)
• M = Moisture ( =  vochtbalans)
• E =  Edge (= wondrand)

Bestudeer deze dia. Deze is ook terug te vinden op I'ts Learning. 

T = Tissue ( weefseel)
Wat kun je hier allemaal aan zien?
Je mag ook een plaatje toevoegen waarna je uitlegt wat er te zien is

I = Infectie
Wat zijn de 5 kenmerken van infectie?

M = Moisture
Hoe is de juiste vochtigheid van invloed op de wondgenezing?

E = Edge (wondrand)
Wat kun je allemaal aan een wondrand zien? Voeg evt een foto bij je uitleg toe

Hulpmiddel bij productkeuze

https://www.wondbedekkers.nl/kies-product/keuzetabel.htm 

https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Huidletsel/WCS%20classificatiemodel%20en%20productadvies.pdf 

Vragen?