3.3 Van Moordaanslag naar Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Startopdracht:

• Kijk in een tweetal naar de betekenis van de begrippen: nationalisme, militairisme, wapenwedloop.
• Zoek bij elk begrip een passende afbeelding (deze moet dus over WO I gaan.)
• Zorg dat je kan uitleggen wat er op de afbeeldingen te zien is.

1.2: De grote oorlog

Deze les:

• bespreken startopdracht
• bespreken huiswerk
• verloop van de oorlog.
• aan de slag

Aan het einde van deze les...

... heb je laten zien dat je weet wat de begrippen: nationalisme, militairisme, wapenwedloop betekenen.

... kun je uitleggen hoe de oorlog begon.

... heb je laten zien dat je afbeeldingen kunt koppelen aan begrippen en dit ook kunt uitleggen.

... heb je geleerd hoe de oorlog verliep.

... ken je de betekenis van de begrippen: mobilisatie, tweefrontenoorlog en loopgraven.

Oorzaken voor de oorlog:

• Frans-Duitse Oorlog
• Modern Imperialisme
• nationalisme: liefde voor het eigen volk (natie)
• hekel aan andere volken
• streven naar meer macht: Rusland en Duitsland
• militairisme: verheerlijking van het leger
• wapenwedloop: Strijd om de beste en de meeste wapens.
• gevolg: Grote internationale spanningen in 1914 

Oorzaken voor de oorlog:

• bondgenootschappen
• Geallieerden: Groot-Brittanië, Frankrijk en Rusland
• Centralen: Duitsland en Oostenrijk
• later: Italië en het Ottomaanse Rijk bij de centralen , Verenigde Staten bij de geallieerden. 

Bij welke oorzaak past deze afbeelding?

Bij welke oorzaak past deze afbeelding?

Deze afbeelding gaat over het begrip bondgenootschap. Leg dat uit, gebruik in je antwoord de begrippen: centralen en geallieerden.

Een snelle start:

Zomer 1914: grote spanningen

28 juni 1914: moord op de kroonprins van Oostenrijk in de Bosnische hoofdstad Sarajevo.

Kettingreactie: 

• Oostenrijk besluit Servië te straffen.
• Duitsland beloofd Oostenrijk in geval van nood te helpen.
• Servië krijgt hulp van Rusland
• Rusland wordt opgestookt door Frankrijk

28 juli 1914: Oostenrijk verklaard Servië de oorlog

Kettingreactie:

• Rusland maakt zijn leger gevechtsklaar
• Duitsland verklaard Rusland de oorlog
• Frankrijk gaat over tot mobilisatie
• Duitsland verklaard Frankrijk de oorlog. 

De start van de oorlog:

3 augustus 1914: Duitse leger trekt het neutrale België binnen op weg naar Frankrijk.(waarom?)

• Groot-Brittannië verklaard Duitsland de oorlog vanwege de schending van de Belgische neutraliteit.
• Overal trekken troepen enthousiast ten strijde.

Verloop van de oorlog:

• massale oorlog gruwelijk door nieuwe industrieel geproduceerde wapens.
• eerste weken al honderdduizenden doden en gewonden.
• opmars stopt, legers graven zich in in loopgraven.
• Duitsers, Fransen, Britten en Belgen liggen vanaf eind 1914 langs een 700 km lang front tegenover elkaar.

De linies in de loopgraven

Binnen in een loopgraaf. 

Waarom bleef de oorlog steken in loopgraven?

Aan de slag:

1. Lees van paragraaf 3.3 Aanval op België en Van bewegingsoorlog naar Loopgravenoorlog. Beantwoord de vraag: Hoe verliep de oorlog in het Westen? Gebruik hier meerdere zinnen voor.
2. Zoek informatie over het leven in de loopgraven en beschrijf in het kort hoe het dagelijks leven van een soldaat in de loopgraven eruit zag.