Herhaling windsysteem & El Nino

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Atmosferische circulatie

- Koude lucht is zwaarder en heeft hogere dichtheid

- Warmere lucht is lichter en heet een lagere dichtheid

- (Relatief) koude lucht daalt, warme lucht stijgt

Stap 1

Het uitgangspunt is dat de zon loodrecht op de evenaar schijnt. 

De meeste zonenergie gaat dus naar de evenaar.

Vervolg stap 1

De meeste zon energie gaat dus naar de evenaar. De lucht bij de evenaar wordt dus warm -> warme lucht stijgt op

Stap 2

De warme lucht buigt af richting de polen (noord en zuid) en gaat afkoelen. Koude lucht daalt.

Bij 30 graden NB / ZB daalt dus de lucht weer.

Stap 3

Bij 30 graden botst de koude lucht weer op het aardoppervlak. een deel van die koude lucht stroomt richting de evenaar en een deel richting 60 graden NB/ZB

De zon verwarmt dus de lucht bij de evenaar, deze lucht stijgt op, koelt hoog in de atmosfeer weer af en daalt bij 30 graden NB/ZB en stroomt terug richting de evenaar of richting 60 graden NB.

Lagedrukgebied

Als de warme lucht bij de evenaar opstijgt, ontstaat er een 'gat' aan het aardoppervlak. De luchtdruk is Er is dan sprake van Lage luchtdruk

-> bij een lage luchtdruk valt er neerslag

Lagedrukgebied

Warme lucht kan veel waterdamp bevatten. Als deze lucht stijgt ontstaan er wolken. Doordat de lucht stijgt wordt de wolk kouder. Koude lucht kan geen/weinig waterdamp bevatten

-> het gaat dus regenen. 

Hogedrukgebied

Bij dalende luchtdruk komt er bij het aardoppervlak lucht bij. Dan is er sprake van een hoge luchtdruk. Bij hoge luchtdruk is het helder en droog weer.

-> Luchtdruk hoog = droog

Zelfstandig

doorkijk-slides

Zelfstandig

doorkijk-slides

Zelfstandig

doorkijk-slides

We hebben nu gekeken naar 0 - 30 graden. 

Maar deze luchtstromen komen voor tot aan de polen. 

- lage drukgebied

+ hoge drukgebied

Zelfstandig

doorkijk-slides

De lage en hoge drukgebieden hebben allemaal een naam

Evenaar: equatoriaal minimum

30 graden: Subtropisch maximum

60 graden: subpolair minimum

90 graden: polair minimum

Coriolis effect

https://www.youtube.com/watch?v=7DVL0ugj1O4

Zelfstandig

doorkijk-slides

Buys Ballot

Wetten van Buys-Ballot

1. Wind waait altijd van een hogedrukgebied + naar een lagedrukgebied -

2. Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts en op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.

Coriolis effect

• Aarde draait van west naar oost, het snelst bij de evenaar
• Afwijking naar rechts op noordelijk halfrond, afwijking naar links op zuidelijk halfrond

Inter Tropische Convergentie Zone

Zone van equatoriale lage luchtdruk

ITCZ

• Het lagedrukgebied rondom de evenaar verschuift met de zon mee
• dus de windrichting veranderd ook gedurende het jaar (m.n. rondom de evenaar) 
• Dit heeft invloed op het weer (natte en droge seizoenen)

Passaten en moessons

Passaat en Moesson

Passaat: de luchtstroom ALTIJD van de 30° naar de Evenaar

Moesson: omgebogen passaat, verandert ieder halfjaar

Moesson

ITCZ

De Intertropische convergentie zone verplaatst volgens de seizoenen. De ITCZ volgt de zon naar het hoogste punt. In deze situatie staat de zon op de kreeftskeerkring. De ITCZ verplaatst zich richting het noorden. De Noordoost passaat draait nu. Hij waait nu van de evenaar af, waardoor er in het deel van Indonesie wat ten noorden van de evenaar een regenseizoen heerst. 

Onze zomer

Onze zomer staat de zon recht boven de kreeftskeerkring, op 23,5 Noorderbreedte. De ITCZ beweegd met de zon mee. Hierdoor draait de passaat en waait van de evenaar af. Wanneer de gedraaide passaat over de zee en richting het land waait ontstaat daar een regentijd, ook wel de moesson genoemd. 

Onze winter

Onze winter staat de zon recht boven de steenbokkeerkring, op 23,5 zuiderbreedte. De ITCZ beweegd met de zon mee. Hierdoor draait de passaat en waait van de evenaar af. Wanneer de gedraaide passaat over de zee en richting het land waait ontstaat daar een regentijd, ook wel de moesson genoemd. 

ITCZ

De Intertropische convergentie zone verplaatst volgens de seizoenen. De ITCZ volgt de zon naar het hoogste punt. In deze situatie staat de zon op de steenbokskeerkring. De ITCZ verplaatst zich nu richting het zuiden. De zuidwest passaat draait nu. Hij waait nu van de evenaar af, waardoor er in het deel van Indonesie, wat ten zuiden van de evenaar ligt een regenseizoen heerst.

Regenseizoen

Droogseizoen

Droogseizoen

Regenseizoen

Zelfstandig

doorkijk-slides

Plaats de juiste omschrijving bij de juiste locatie

Evenaar

30 graden noorder- & zuiderbreedte

Lage luchtdruk

Hoge luchtdruk

Neerslag

Zonnig

Bewolkt

Droog

Examenopgave:

Antwoordmodel

El Nino

El Nino

La Nina

droogte in Peru

droogte in Indonesië

zeestroming naar het oosten in Grote Oceaan rond evenaar

opwellend diepzeewater bij Peru

Volgende les:

Herhalen bevolkingskenmerken / Welvaart & Welzijn in Zuid-Amerika