naks 2.1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Uitleg 2.1

Madelief en Guusje

Leerdoelen:

- uitleggen wat het elektromagnetisch spectrum is

- verschillende soorten elektromagnetische straling beschrijven

- uitleggen wat de relatie is tussen golflengte en stralingsenergie van een foton 

- verschillende stralingsbronnen noemen

Wat is elektromagnetische straling?

 

- Straling van de zon

- Verzamelnaam voor allerlei soorten straling;

  radiogolven, microgolfstraling, Ir-straling, zichtbaar licht, Uv-        staling, Röntgenstraling en Gammastraling

- Wij zien alleen zichtbaar licht

Elektromagnetisch spectrum

Bovenste deel bestaat uit:

- radiogolven: radio, gps

- microgolfstraling: telefoon

- Ir-straling: (infrarood) warmte straling

- zichtbaar licht: voor mensen ook zichtbaar

- Uv-straling: van zon, bruin worden, kan           schadelijk

- Röntgenstraling= botbreuken

- Gammastraling= straling die sommige deeltjes kunnen zenden. Word in ziekenhuis in je bloed gespoten, zodat ze bloedlijn kunnen meten

Golflengte

- Golflengte wordt gemeten in meter.

- grootte van de golven moet passen bij de            grootte van de antennes, om te kunnen                waarnemen.

- grootte van de golf wordt uitgedrukt in                machten, bijvoorbeeld:

10³

radigolven liggen tussen: 10⁴ en 1 (100 000 m en 1 m)

Hoe hoger hertz hoe kleiner golf.

Fotonen en energie

fotonen: licht deeltjes, oftewel straling pakketjes die stralingsenergie bevatten

stralingsenergie: energie die foton met zich meedraagt. Hoe kleiner de golflengte hoe meer stralingsenergie en dus meer fotonen. Ze gaan dan sneller heen en weer

te veel licht schadelijk

Stralingsbronnen

Natuurlijke stralingsbronnen: komen voor in de natuur

Hete stoffen wekken straling op, hoe hoger de temperatuur, hoe groter de stralingsenergie

Is de stof warmer dan dat?

dan is de stof ‘witheet’ geworden. (gloeilamp)

is de stof nog warmer?

dan kan Uv-straling en röntgenstraling ontstaan (zon)

sommige stoffen zenden van zichzelf straling uit

Stralingsbronnen 

Kunstmatige stralingsbronnen: 

- gecreërd door de mens

- zendmasten wekken straling op door een elektrische stroom in een antenne steeds heen en weer te laten gaan

- je kunt straling door gas in een buis onder druk te zetten

--> zo ontstaat bijvoorbeeld bij een spaarlamp zichtbaar licht

Golflengte schrijf je op in...

1. 2 keer het getal
2. machten
3. de helft van getal
4. wortels

De grootte van de antenne maakt uit om de golf waar te nemen

1. Waar
2. niet waar

Kunstmatige spannningsbron

Natuurlijke spanningsbron

De zon

Röntgenstraling

Mensen kunnen radiogolven zien

1. Waar
2. Niet waar

Welke stralingen worden gebruikt in het ziekenhuis?