Dogen

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Dōgen: Zen boeddhisme

09-06-2022

V5 oosterse filosofie

Overzicht

Terughalen Indiase & Chinese filosofie 

Meditatie: hoe en waarom?

lezen met leesvragen

Wat zijn Atman en Brahman?

1. werelds bestaan en verlichting
2. het zelf en de allesomvattende werkelijkheid
3. hechting en onthechting

Wat is volgens de Upanishaden de verhouding tussen Atman en Brahman?

1. vallen samen
2. tegenovergestelden

Wat zei de boeddha over het zelf?

1. het moet vernietigd worden
2. het moet niet gezocht worden in de skandha's
3. het is eeuwig

Wat is ''leegte'' bij Nagarjuna?

1. dat dingen niet bestaan
2. dat dingen geen oorzaak hebben
3. dat dingen geen ''eigen bestaan'' hebben
4. dat er geen goed en kwaad bestaat

Wat was Nagarjuna's dubbele waarheid?

1. 1) wereldse omhulling 2)uiteindelijke waarheid
2. 1) wereldse omhulling 2) leegte 3) uiteindelijke waarheid
3. 1) gangbare manier van spreken 2) onverwoordbare waarheid

Wat is er volgens Laozi nodig om alle dingen te laten functioneren?

1. Leegte / het niets
2. kalmte
3. niet-handelen (wu-wei)
4. de dao

Dōgen

Japans Zen-boeddhisme

(zen)meditatie

Lees bovenste 3 alinea's p. 544.
- Hoe bereik je volgens Dōgen verlichting?

Lees t/m de volgende toelichting
- Welk inzicht moet je over jezelf bereiken?

Dōgen

- meditatie om jezelf te ''vergeten'', leeg te maken

- Koans om rationele denken te ontmantelen

- niet gericht verlichting forceren, maar de dingen zichzelf laten manifesteren

- deze zen-houding cultiveren niet alleen in meditatie, maar ook in dagelijks leven

Hoe valt bij Dōgen het onderscheid tussen gecultiveerde en oorspronkelijke verlichting weg?

Dōgen

Onderscheid tussen gecultiveerde en oorspronkelijke verlichting valt weg omdat:

1) alle onderscheiden wegvallen (non-dualiteit)

2) oefening enerzijds wel nodig (nml. meditatie), anderzijds niet (meditatie gerichte activiteit, je kunt verlichting niet forceren of beredeneren)