WOI oorzaken/terugvragen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

De Eerste Wereldoorlog

Oorzaken en verloop

Wat gaan wij doen?

Herhaling

Terugvragen

Lezen en maken

Afsluiting

Eerst de naam...

• De naam 'Eerste Wereldoorlog' werd pas voor het eerst rond 1920 gebruikt.

• Veelgebruikte namen voor de oorlog zijn (nu nog steeds): The Great War (En.), Der Grosse Krieg (Dld.), La Grande Guerre (Fr.) of De Groote Oorlog (Bel.)

"De oorlog die alle 

oorlogen zou beëindigen"

De Frans-Duitse Oorlog

1870-1871

Frankrijk verliest de oorlog

Gevolg

Frankrijk raakt 

Elzas-Lotharingen kwijt

Zorgt voor wraakgevoelens bij Frankrijk

Gevolg

Duitsland ontstaat

1871

In één keer komt er een groot nieuw land bij

Het machtsevenwicht wordt nu verstoord

Oorzaak 

Nationalisme

Extreme trots op het eigen volk en land: 'Ons land is het beste!'

Oorzaak 

Modern imperialisme

De Europese landen willen hun macht uitbreiden in Azië en Afrika.

Oorzaak 

Militarisme

Trots op alles wat met het eigen leger te maken heeft

Vertrouwen in de kracht van het eigen leger

Oorzaak 

Bondgenootschappen

Economische en militaire afspraken tussen de landen: Wij helpen elkaar!

Oorzaak 

Wapenwedloop

Vooral tussen Engeland en Duitsland ontstaat 

een felle strijd om wie de sterkste en meeste wapens heeft

Oorzaak 5

Modern imperialisme

De Europese landen willen hun macht uitbreiden in Azië en Afrika.

Oorzaak 6

Nationalisme

Extreme trots op het eigen volk en land: 'Ons land is het beste!'

Oorzaak 7

Militarisme

Trots op alles wat met het eigen leger te maken heeft

Vertrouwen in de kracht van het eigen leger

Oorzaak 8

Bondgenootschappen

Economische en militaire afspraken tussen de landen: Wij helpen elkaar!

Alle oorzaken zorgen voor een eplosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Bosnië is in 1914 deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen is daar blij mee. Een groep nationalisten, de Bende van de Zwarte Hand, wil bij Servië horen en willen ver gaan om dit doel te bereiken...

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. Daar wordt hij vermoord

door de Bende van de Zwarte Hand.

Wij gaan winnen!

Overal in Europa is er veel enthousiasme om

te gaan vechten én vertrouwen om te winnen: 

met Kerst zijn we weer thuis zijn!

Deze oorlog is goed:

ein frischer fröhlicher Krieg

Von Schlieffenplan

• Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland
• Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan

Loopgravenoorlog

• Het Von Schlieffenplan mislukt: de opmars van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België
• Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven

Nationalisme is:

1. Een eigen staat voor je land willen.
2. Een grote liefde hebben voor je eigen volk.
3. Een leger hebben om je eigen volk te verdedigen.
4. Niet zwakker willen zijn dan andere volken.

Welk woord heeft niets te maken met nationalisme?

1. vlag
2. land
3. mitrailleur
4. volk

Welk woord heeft niets te maken met militarisme?

1. soldaat
2. volkslied
3. uniform
4. medailles

De Eerste Wereldoorlog duurde van...

1. 1914 - 1917
2. 1914 - 1918
3. 1939 - 1945
4. 1940 - 1945

In 1914 kwamen veel Europese landen met elkaar in oorlog. Wat is daarvan geen oorzaak

1. nationalisme
2. opkomst van Hitler
3. militarisme
4. bondgenootschappen

Welke moord was de aanleiding voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog?

1. De moord op de Duitse keizer, Wilhelm II
2. De moord op de Russische tsaar, Nicolaas II
3. De moord de keizer van Oostenrijk-Hongarije, Franz Jozef
4. De moord op de troonopvolger van het Oostenrijks-Hongaarse rijk Franz Ferdinand

Van welk land was het Von Schlieffen-plan het aanvalsplan?

Welk woord wordt bedoeld?
vrienden – helpen – landen - oorlog

Welk land hoort niet bij de Centralen

1. Oostenrijk-Hongarije
2. Bulgarije
3. Duitsland
4. Frankrijk

Bij welk bondgenootschap hoorde Frankrijk in 1914?

1. Centralen
2. Geallieerden
3. As-landen
4. NAVO

Bij welk bondgenootschap hoorde Rusland in 1914?

1. Centralen
2. Geallieerden
3. As landen
4. NAVO

Welk land hoort niet bij de Geallieerden?

1. Engeland
2. Verenigde Staten
3. Frankrijk
4. Duitsland

Met een front wordt bedoeld:

1. De plaats waar gevochten wordt.
2. De wapenfabrieken
3. De plaats waar een oorlog gepland wordt.
4. De voorkant van een leger.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd in West-Europa een loopgravenoorlog uitgevochten

1. waar
2. niet waar

Een loopgravenoorlog kan nooit een tweefrontenoorlog zijn:

1. waar
2. niet waar

In de Eerste Wereldoorlog vochten, vooral aan Britse en Franse zijde mensen uit hun kolonies mee.

Maak de zin af. Dat mensen uit de kolonies meevechten, is voornamelijk een gevolg van ...

1. het nationalisme
2. het modern imperialisme
3. de bondgenootschappen
4. het militarisme

Je kent het verschil tussen oorzaak en aanleiding. Twee zinnen daarover:

I De aanleiding heeft altijd met geweld te maken. Het is een oorlog, of een moord, of een vechtpartij. Oorzaken hebben niet altijd met geweld te maken.

II De aanval van Duitsland op België en Frankrijk was de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog

1. Zin I is juist, zin II is onjuist.
2. Zin I is onjuist, zin II is juist.
3. Zin I en II zijn allebei juist.
4. Zin I en II zijn allebei onjuist.

Hoe kon de moord op Franz-Ferdinand leiden tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog?

1. De moordenaar was door Rusland gestuurd. Daarom verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Rusland; de overige grote landen kozen toen partij voor hun bondgenoten.
2. Frankrijk voelde zich door de moord bedreigd door Duitsland en Oostenrijk-Hongarije en verklaarde snel aan Duitsland de oorlog, waarna de andere landen zich aansloten.
3. De moordenaar kwam uit Servië, daarom verklaarde Oostenrijk-Hongarije aan dit land de oorlog. Duitsland steunde Oostenrijk-Hongarije. Vervolgens verklaarde iedereen elkaar de oorlog
4. De kogel was eigenlijk bedoeld voor de Duitse keizer Wilhelm II. Uit wraak verklaarde Duitsland toen de oorlog aan Rusland en aan Frankrijk.

Vragen?

Aan de slag met 3.3

Lees 3.3

Maak vraag 37, 38, 40, 43, 45, 46