h9: nederland en europa

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

wat gaan we doen?

formatieve toets volgende week 1e les

herhaling door examenopgaven 7 en 8

andere vragen?

uitleg 9.1 en 9.2

Aan het eind van de les

• Weet je waarom de Europese unie is opgericht.
• doelstellingen van de EU

welke landen zitten er in de EU?

niet meer

Waarom is de EU opgericht?

Oprichting EU

• Bewaren van vrede in Europa
• Opbouw landen na de oorlog
• EGKS           Europese gemeenschap van kolen en staal 1951.

• EEG              Europese economische gemeenschap 1957
• EU                 Europese Unie 1992

1) vrede en veiligheid

-  geen oorlogen meer

- samenwerking criminaliteit

2) economische samenwerking

- euro

- vrij verkeer goederen en diensten

- eerlijke concurrentie

- gemeenschappelijk landbouw beleid (genoeg voedsel)

3) welzijn

- gelijkheid en levenskwaliteit

4) Europese waarden

EU burger

doelstellingen EU

Andere samenwerking

Buitenlandbeleid

Justitie

Milieu

economie

- euro

- rechten van de consument

- gezond en veiligheidseisen (e nummers)

- europees burgerschap

Kritiek op de EU

Duur

Per jaar ongeveer zes miljard. Hiervan kom ongeveer 3 miljard terug in de vorm van subsidies. Is zes miljard per jaar te veel geld?

Oneerlijke arbeid

Vrije verkeer van mensen en goederen zorgt er ook voor dat arbeiders uit lagelonenlanden van de EU (Polen en Romenië) naar Nederland komen. Sommige mensen zijn bang dat onze werlozen en jongeren minder kans hebben op een baan.

Bureaucratisch en log

Omdat de EU zo groot is duurt het soms erg lang voordat besluiten genomen worden en daadwerkelijk worden uitgevoerd. Is dit erg?

Democratische controle

Het Europees Parlement heeft niet heel veel macht. Dat komt omdat elke beslissing van de Europese Commissie en het EP ook altijd goedgekeurd moet worden door de Raad van Ministers. Hebben burgers dan nog wel genoeg invloed?

minder vrijheid

Hoe meer er Europees geregeld wordt, hoe minder Nederland zelf kan beslissen. Moet de EU nog wel verder uitbreiden? Er blijft dan steeds minder te belissen over voor Nederland

EU

Positie van Nederland is verzwakt door uitbreiding EU; Nederland heeft minder te zeggen.

Voor- en tegen de EU (grofweg)

• pro-Europees zijn: VVD, CDA, CU, D66, GroenLinks, PvdA, PvdD, SP, SGP, FvD
  
• Anti-Europees: PVV, 50+
• Maar ALLE partijen hebben kritiek op de EU: ondemocratisch, geldverslindend, bang voor een superstaat

aan het werk

weektaak maak 9

wat gaan we doen

herhaling 4 en 6 op blz 105

uitleg 9.3 

aan het werk

Ook wel Eurotop genoemd. Bestaat uit de regeringsleiders van de lidstaten. De leiders overleggen over de richting van beleid.

Elke 5 jaar gekozen. Voor Nederlandse kiezers zijn er Nederlandse kandidaten. Vergelijkbaar met de Tweede Kamer (wetgevend + controleren). Ook de Raad van Ministers stemt over wetsvoorstellen

Ook wel Raad van de Europese Unie genoemd. Stemt net als Europees Parlement over wetsvoorstellen. Welke ministers (uit lidstaten) in de Raad zitten is afhankelijk van het ondewerp dat besproken wordt.

Vergelijkbaar met ons kabinet (wetgeving + uitvoering). Alle lidstaten van de EU sturen 1 commissaris naar de Europese Commissie. Deze commissarissen denken aan het belang van de EU in haar geheel

Europese Hof van Justitie

Zorgt dat de wetten van de EU overal op dezelfde wijze worden nageleefd en toegepast. Ook bedrijven en burgers kunnen naar het Hof stappen. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beboette bijvoorbeeld nog een Italiaanse gevangenis (zie bron 21).

Raad van de EU

Europese Raad

Europees Parlement

Europese Commissie

Regeringsleiders

Ministers met dezelfde portefeuille

Dagelijks bestuur, maakt wetgeving

Controleert Raad van EU en EC, wijzigt, verwerpt en neemt wetten aan

	wetgevende macht	uitvoerende macht(dagelijks bestuur)	rechtsprekende macht?
Europa

weektaak

maak opdrachten van hoofdstuk 8