5.3: Internationale samenwerking

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Wat betekent glasnost?

1. Strikte censuur van de media
2. Openheid en transparantie in de politiek
3. Beperking van burgerrechten
4. Versterking van militaire macht

Wat is het belangrijkste (en oorspronkelijke) doel van de Verenigde Naties?

1. Ruimteverkenning bevorderen
2. Economische groei stimuleren
3. Armoede de wereld uit helpen
4. Wereldvrede handhaven

Wie was de Amerikaanse president tijdens de Cubacrisis?

1. George W. Bush
2. Barack Obama
3. Donald Trump
4. John F. Kennedy

Wat wordt gezien als het einde van de Koude Oorlog?

1. Stichting van de Europese Unie
2. Val van de Berlijnse Muur
3. Oprichting van de Verenigde Naties
4. De Praagse Lente

5.3: Internationale samenwerking

Na de Tweede Wereldoorlog wordt er een nieuw internationaal overlegorgaan opgericht: de VN. Zij kunnen op verschillende manieren ingrijpen in conflicten. Ook gaan Europese landen intensiever samenwerken in de EGKS en de Europese Gemeenschap (EG).

Leerdoelen 5.3

5.3A: Je kunt uitleggen waarom de Verenigde Naties werden opgericht.

5.3B: Je kunt uitleggen hoe de VN in zijn werk ging aan de hand Veiligheidsraad en de manieren waarop de VN in kan grijpen.

5.3C: Je kunt uitleggen op welke manier landen in de tweede helft van de twintigste eeuw gingen samenwerken.

5.3D: Je kunt verklaren wat de belangrijkste redenen zijn waarom Europese landen met elkaar gaan samenwerken.

Oprichting VN

• Churchill en Roosevelt: nieuwe oorlogen voorkomen door meer samenwerking
• Organisatie oprichten waar zoveel mogelijk landen lid van worden
• Ingrijpen bij ruzie of misdraging
• Verenigde Naties opgericht (1945)
• Bijna alle landen werden lid!

5.3A/C

Veiligheidsraad

• Belangrijkste beslissingen: Veiligheidsraad
• Vijftien lidstaten, waarvan vijf permanente leden: China, VS, Frankrijk, Groot-Brittannië, SU
• Vetorecht; één lid kan beslissing tegenhouden
• Tien landen wisselen elke twee jaar, geen vetorecht

5.3B

Macht VN

Ingrijpen op drie manieren:

1. Resolutie waarmee daden van regering worden afgekeurd
2. Economische of diplomatieke sancties om regering te dwingen zich anders te gedragen
3. Militairen sturen voor vredesoperatie

Onderdeel VN: UNICEF

5.3B

Kolen en Staal

• Na WOII: Veel schade te herstellen
• Veel kolen en staal voor nodig!
• Machines, spoorrails, bouw
• Samenwerking (1951) voor productie en vervoer kolen en staal in Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
• Frankrijk én West-Duitsland!
• Economisch én diplomatiek

5.3D

Meer samen-werking

• EGKS succes!
• Europese Economische Gemeenschap (1958) voor méér samenwerking
• Economie, landbouw, handel, vervoer, later kernenergie
• Organisaties samengevoegd in Europese Gemeenschap (EG)
• In 1989 12 lidstaten

5.3D

Herdenking Slag bij Verdun in 1984

Waarom was de herdenking van de Slag om Verdun in 1984 zo memorabel?

China, VS, Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland zijn permanent lid van de Veiligheidsraad en hebben vetorecht. Bedenk een argument of jij het terecht vind dat deze landen vetorecht hebben.

De VN is opgericht om oorlogen te voorkomen. Vind je dat ze daarin zijn geslaagd de afgelopen 70 jaar?

Wat zijn de belangrijkste argumenten voor verregaande Europese samenwerking?