4. Politiek en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

Paragraaf 4: Politiek en samenleving

Leerdoelen

Je kan uitleggen waardoor de positie van vrouwen veranderde

Je kan uitleggen hoe confessionelen opkwamen voor hun belangen.

3 vragen over de vorige lessen

1. Wat veranderde er door de grondwet van 1848?

Wat werd door het 'Kinderwetje van Van Houten' verboden?

Arbeiders richtten eigen organisaties op om voor zichzelf op te komen. Hoe heten deze organisaties?

Liberalen

• Nachtwakersstaat: overheid zorgt alleen voor orde en veiligheid

• Economie helemaal vrij laten

• Sociale wetten kosten teveel geld

• Rechts in de politiek

Confessionelen

• Confessie=geloof (Protestant/Rooms-katholiek)

• Ongelijkheid omdat God het zo wil

• Goede christenen helpen elkaar

• Werkgevers en werknemers moeten er samen uitkomen

Socialisten

• Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

• Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

• Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

• Links in de politiek

Feminisme

• Vrouwen die opkomen voor de (gelijke) rechten van de vrouw
• Zoals kiesrecht en het worden toegelaten op universiteiten

Vereeniging voor 

Vrouwenkiesrecht (VVVK)

Wilhelmina Drucker
Aletta Jacobs

Tegenstanders

• 'Onfatsoenlijk'
  

• 'De rol van de vrouw is binnenshuis'

• 'De vrouw is een moeder'

• 'Politiek is geen plek voor vrouwen'

Video

Vroeger en zo: Aletta strijdt voor vrouwen

Langzaam verbetering

• Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
  

• Leerplichtwet (1900), Woningwet (1901)

• 1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

• 1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen

Opdrachten

Gebruik voor het maken van deze opdrachten je tekstboek

Waardoor hadden arbeidersvrouwen het in de 19e eeuw extra zwaar?

De liberalen waren tegen betaling door de overheid van bijzondere scholen. Noem hiervoor een argument

Noem twee vormen van actie van confessionelen in de schoolstrijd

Waar en wanneer is de afbeelding gemaakt?

Beschrijf de belangrijkste elementen van de afbeelding.

Met welk historisch onderwerp heeft de afbeelding te maken?

Wat kun je uit de afbeelding opmaken over de ideeën en achtergrond van de maker? Geef een uitleg.

Afsluiting

Hoe kwamen confessionelen op voor hun belangen?

Wat vond jij goed aan deze les en wat kan volgens jou beter?