grammaticacursus deel 2 - klas 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Woordsoorten

Klas 2

Woordsoorten

Zelfstandig naamwoord, lidwoord, bijvoeglijk naamwoord

zelfstandig werkwoord, hulpwerkwoord, koppelwerkwoord

Aanwijzend en vragend voornaamwoord

Voorzetsel

Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord

Bijwoord

Lidwoord

Bepaald: de, het

Onbepaald: een

Zelfstandig naamwoord

• Mensen, dieren, dingen, namen (eigennamen)
• Je kunt er de/het/een voor zetten
• Je kunt er een verkleinwoord van maken
• Je kunt het in het meervoud zetten 

Bijvoeglijk naamwoord

• Zegt iets over het zelfstandig naamwoord
• Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord ( waar het van gemaakt is - gouden)
• Kan voor, of achter het zelfstandig naamwoord staan (de film is mooi, de mooie film) 

Zelfstandig werkwoord

• Belangrijkste werkwoord in de zin
• Geeft aan wat het onderwerp doet/ je ziet het voor je (lopen, dansen, zingen, rennen, springen, vragen, etc)
• Staat er maar 1 van in de zin
• Bij meerdere ww. staat het zww vaak achterin
• Bijvoorbeeld: bij de bakker heb ik gebakjes gekocht. Zww =? 

Hulpwerkwoord

• Kunnen er meer in 1 zin staan
• Helpt het kww of het zww
• Hebben, zijn, worden, zullen, kunnen, mogen
• Nooit alleen maar hww in 1 zin
• Voorbeeld: De schilder zou het raam hebben geverfd. Hww = ?

Koppelwerkwoord

• Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen (vorm van)
• Staat er maar 1 van in de zin
• OF kww OF zww
•  Bij meerdere ww en ng => kww staat achterin. De rest is hww
• Voorbeeld: Zou Lowlands populairder worden dan Pinkpop? kww =?

Aanwijzend voornaamwoord

• Wijst een mens, dier of ding aan (deze, dit, die, zulke)
• Staat voor een zelfstandig naamwoord, maar kan ook alleen staan.
• Deze rode fiets vind ik mooier dan zo'n zwarte fiets. Vind jij dat ook?
• aanw. vnw = ? 

Vragend voornaamwoord

• Wie, welk (e), wat, wat voor (een)
• Staan meestal aan het begin van een vraag, of aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag
• Andere vraagwoorden zijn GEEN vr. vnw
• Hij vroeg wat voor huiswerk we zouden krijgen.
• vr. vnw = ? 

Voorzetsel

• Geeft een tijd, plaats, oorzaak, reden aan
• Je kunt het voor 'de kast' en/of 'de vakantie' zetten
• Aan, in, om, vanwege, met, etc 

Persoonlijke voornaamwoorden

Geeft een persoon/ding aan

Ik, jij, je, mij, me, jou, u, jullie het, ze, haar, wij, zij, etc

Bezittelijke voornaamwoorden

Geeft aan van wie iets is

Staat altijd VOOR het zelfstandig naamwoord

Jouw fiets

De fiets is van mij

Bijwoord

• Bijwoordelijke bepalingen van 1 woord
• Vraagwoorden die geen vr. vnw zijn (hoe, wanneer, etc)
• Geeft tijd, plaats, zekerheid, ontkenning aan
• Gisteren, morgen, er, nergens, overal, absoluut, echt, niet, nooit 
• Kan iets zeggen over een ww (fietst snel)
• Bijvoeglijk naamwoord ( die jas is erg geel)
• alles wat overblijft

Hoeveel zelfstandige naamwoorden zitten er in de zin: Vorige week heeft Bob een piercing laten zetten.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welk bijvoeglijk naamwoord dat tussen haakjes staat is geen stoffelijk bijvoeglijk naamwoord?

1. Adrie las een (dik) boek over de Tweede Wereldoorlog.
2. Gisteren hebben mijn ouders een (leren) loveseat gekocht.
3. Ik loop de hele dag te snotteren, geef me maar een (papieren) zakdoekje.

Benoem zn, lw en bn. De spectaculaire wedstrijd zorgde voor grote vreugde bij de enthousiaste fans.

Benoem lw, zn, bn: Verse eieren zijn vandaag bij de boerderijwinkel in de aanbieding.

Noteer alle voorzetsels: Op de zolder hoor ik in de zomer altijd vogels fluiten

Ontleed: lw, zn, bn, zww, hww, kww, vr. vnw, aanw. vnw en vz: De enthousiaste vakantiegangers worden opgevangen in één van de verplichte voorzieningen

Neem de werkwoorden over en zet erachter zww, hww of kww.
Heb je haar voor haar verjaardag nog iets gegeven?

Noteer alle vragende en aanwijzende voornaamwoorden: Wie van jullie wil deze boodschap voor me doen?

Benoem: lw, bn, zn, zww, hww, kww: Sommige mensen schijnen hun hele leven bang te blijven voor harige spinnen.

Wat zijn de hulpwerkwoorden?
Ik heb dat altijd al willen kopen

1. heb
2. heb, willen
3. kopen
4. heb, willen, kopen

Noteer alle vragende en aanwijzende voornaamwoorden. Met zulke praatjes hoef je niet bij die man aan te komen.

Wat is/zijn hulpwerkwoord(en)?
Zij lijkt iets te willen zeggen.

1. lijkt
2. zeggen
3. lijkt willen zeggen
4. lijkt willen

In welke zin is 'heeft' een zelfstandig werkwoord?

1. De slager heeft voldoende saté in voorraad.
2. Heeft je vader de boodschappen allemaal gehaald?

Benoem lw, bn, zn, zww, hww, kww. Volgens de gids moet deze geizer duizenden jaren oud zijn.

Persoonlijk of bezittelijk? [Je] kunt de foto's morgen al ophalen!

1. persoonlijk
2. bezittelijk

Persoonlijk of bezittelijk? Is dat [onze] tas of die van [jou]?

1. onze = persoonlijk, jou = persoonlijk
2. onze = bezittelijk, jou = persoonlijk
3. onze = persoonlijk, jou = bezittelijk
4. onze = bezittelijk, jou is bezittelijk

Persoonlijk of bezittelijk: Wanneer betaalt [jullie] vriend [ons] eindelijk [ons] geld?

Noteer alle bijvoeglijke naamwoorden uit de zin: Die modebewuste meisjes dragen altijd hippe kleding

Noteer bijwoorden uit de zin: Helaas kon Pim vanwege ziekte toch niet meedoen met voetbal.

Benoem: lw, zn, bn, hww, zww, kww, pers. vnw, bez. vnw, vr. vnw, aanw. vnw, vz, bw. Ik zou zeker naar de nieuwe James bondfilm gaan!

Benoem: lw, zn, bn, hww, zww, kww, pers. vnw, bez. vnw, vr. vnw, aanw. vnw, vz, bw. Waarschijnlijk zal de nieuwslezeres vanavond vertellen over de opkomende zon.