Dwangstoornis (OCD)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Dwangstoornis 

OCD

Obsessief compulsieve stoornis

Leerdoelen

- Aan het eind van de les kan je vertellen wat OCD is

- Aan het eind van de les kan je uitleggen welke behandelingen er zijn voor OCD

- Aan het eind van de les kan je vertellen wat je als MZ'er/VP-er/Vz-er of Helpende kunt doen als je met iemand te maken krijgt met OCD
 

https://youtu.be/_ih1PG6WVMs

Hoeveel mensen hebben er in Nederland een dwangstoornis???

1. ong. 1.000.000
2. ong. 1.100.000
3. ong. 1.234.567
4. ong. 1.500.00

Hoeveel mensen worden hierdoor in hun dagelijks functioneren belemmerd???

1. 150.000
2. 200.000
3. 250.000
4. 300.000

Zou jij over de lange of korte strepen fietsen???

Lange strepen

Korte strepen

maakt mij niks uit

Rituelen en gewoonten

Schrijf voor jezelf hieronder een aantal vaste gewoonten/rituelen op die je hebt op een doordeweekse dag die niet perse een duidelijk doel hebben. Denk hierbij aan hoe jij uit bed stapt, kleed jij je op een bepaalde manier aan, heb je een volgorde van tandenpoetsen of een bepaalde route naar school?

Wat doet dit plaatje met je?

Mensen met OCD hebben vaak een vergrote focus op controleren en perfectioneren van hun omgeving. Ze zijn vaak bang dat als ze de controle loslaten dat er iets ergs kan gaan gebeuren. Deze angstgedachten zorgen weer voor dwanghandelingen.

Obsessies (dwanggedachten)

• Gedachten, beelden of impulsen die steeds opnieuw voorkomen en waarover iemand het gevoel heeft geen controle te hebben.
• Iemand wil deze ideeën niet hebben.
  
• Hij of zij vindt ze eng en is zich er vaak van bewust dat ze niet kloppen
•  Er komen onprettige gevoelens bij zoals angst, walging, twijfel of een gevoel dat dingen op een bepaalde manier gedaan moeten worden, die “precies goed” is.
• Ze kosten erg veel tijd en verstoren bezigheden die iemand belangrijk vindt (sociale contacten, werk, school, etc.).
  

Compulsies (dwanghandelingen)

• Terugkerende/herhalende gedragingen of gedachten die iemand bezighouden om hun obsessies te neutraliseren of te laten ophouden.
• Mensen met OCD beseffen dat het maar een tijdelijke oplossing is, maar zonder een betere manier om er mee om te gaan vallen ze terug op de compulsie als een tijdelijke ontsnapping.
  

• Ook het vermijden van situaties die hun obsessies aanwakkeren kan een compulsie zijn.
  

• Ze zijn tijdrovend en verstoren bezigheden die iemand belangrijk vindt (sociale contacten, werk, school, etc.).
  

Obsessies zijn

1. Dwanghandelingen
2. Dwanggedachten

Compulsies zijn

1. Dwanghandelingen
2. Dwanggedachten

Oorzaken OCD

- Erfelijkheid

- Aanleg

- Traumatische gebeurtenissen

- Als gevolg van een infectieziekte.

- Angstige persoonlijkheid

- Het hebben van veel behoefte aan veiligheid en controle

Het ontstaat meestal zonder dat je het in de gaten hebt.

Kan iedereen OCD krijgen?
Waarom?

Wanneer heb je OCD?

Er wordt naar drie zaken gekeken:

- Heeft iemand obsessies.

- Voert hij of zij dwanghandelingen 

   (compulsies) uit.

- De obsessies en compulsies kosten erg veel 

   tijd en verstoren bezigheden die iemand 

   belangrijk vindt (werk, school, etc.).

De dwangstoornis wordt dus gekenmerkt door dwanggedachten en/of dwanghandelingen.

Voorkomende obsessies bij OCD

Besmetting

Controle verliezen

Perfectionisme

Schade veroorzaken

Ongewilde seksuele gedachten

Religieuze obsessies

Voorkomende dwanghandelingen (compulsies) bij OCD 

Wassen en schoonmaken

Controleren

Herhaling

Mentale compulsies

Andere compulsies (Hoarden)

Compulsie: Jezelf wondjes en littekens geven omdat je elke onevenheid in je gezicht moet corrigeren

Verstoppen op de grond van een openbare WC om mezelf bij elkaar te rapen. Een veilige plek om door de dag heen te kunnen komen.

Kapotte handen omdat ik ze 20 keer per dag was. Ik werk in de voedselindustrie en ik ben doodsbang dat ik iemand ziek maak.

Mijn therapeut gaf me een tekenopdracht ter ontspanning. Ik kon niet beginnen met mijn tekenopdracht want de potloden lagen niet op kleur. In plaats van tekenen heb ik 20 minuten besteed aan ze op kleurvolgorde te leggen

Herken je bepaald gedrag bij cliënten?

Waarom doen deze cliënten dit volgens jou?

 

Wat levert het hun op?

Hoe kan je hiermee omgaan als begeleider? Welke stijl past hier het beste bij

Wat zijn de gevolgen van OCD?

Gevolgen OCD

Fysieke klachten

Stress, slechte voeding en/of slaapgebrek kan kinderen lichamelijk ziek maken.

Sociale contacten

De stress van het verbergen van de rituelen voor vrienden, de tijd die besteed wordt aan obsessies en dwanghandelingen en de reactie van vrienden op de OCD kan invloed hebben op vriendschappen.

Problemen met eigenwaarde

Kinderen en tieners maken zich druk dat ze “gek” zijn, omdat ze anders zijn dan vrienden en familie. Hun eigenwaarde kan negatief beïnvloed worden, omdat de OCD kan leiden tot schaamte, hen een gevoel kan geven “bizar” of “ontspoord” te zijn.

Problemen met woedebeheersing

Dit kan ontstaan omdat ouders niet meer bereid zijn (of niet in staat) om zich aan te passen aan de uit OCD voortkomende eisen van hun kind. Ook al stellen ouders redelijke grenzen, kinderen en tieners met OCD kunnen angstig of boos worden.

Wat kun je beter niet doen???

Meedoen aan het gedrag: meedoen met het dwangmatige gedrag van je iemand met OCD. Voorbeeld: je handen wassen als hij of zij ook de handen wast.

Helpen met vermijden: helpen dingen te vermijden die hem of haar onrustig maakt. Voorbeeld: hun was doen zodat het op de “goede” manier is schoongemaakt.

Helpen met het gedrag: je doet dingen  waardoor zij hun dwanghandelingen kunnen doen. Voorbeeld: grote hoeveelheden schoonmaakmiddelen voor hen kopen.

Hoe de routines veranderen: voorbeeld: je gaat op een ander tijdstip douchen of omkleden.

Extra verantwoordelijkheden nemen: voorbeeld: omrijden om hen ergens te brengen waar ze anders zelf heen zouden kunnen rijden.

Je vrije tijd anders indelen: voorbeeld: degene OCD  wil niet dat je het huis verlaat zonder hem of haar. Dit beïnvloedt je interesse in bioscoopfilms, uit eten gaan, afspraken met vrienden etc.

Je werk aanpassen: voorbeeld: je gaat minder uren werken om voor je familielid te zorgen.

Zoek op: Wat zijn effectieve behandelingen bij OCD

Zoek op: Wat zijn effectieve behandelingen bij OCD

Exposure en Responspreventie (ERP) Therapie

Cognitieve gedragstherapie

Terugvalpreventie

Medicatie

jouwangstcoach.com

Benoem 3 dingen die je hebt geleerd van deze les?