T H5.4+5.5 les 4

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Economie Hoofdstuk 5

Werk voor de overheid

Vorige keer: Begrippen 5.3

• Rijksbegroting: Een overzicht van alle te verwachten inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid
  
• Miljoenennota: In de miljoenennota wordt de rijksbegroting uitgelegd.
  
• Begrotingsoverschot: Als de overheid minder geld uitgeeft dan dat ze ontvangt.
  
• Begrotingstekort: Als de overheid meer geld uitgeeft dan dat ze ontvangt.
  
• Staatsschuld: De schuld van de overheid die op een bepaald tijdstip wordt gemeten.

Vandaag

Hoofdstuk 5.4 + 5.5

Aan het einde van deze les:

- Weet je hoe het in Nederland is geregeld als je niet (meer) kunt werken door ziekte of ontslag.

- Kun je de verschillen noemen tussen de sociale en werknemersverzekeringen en de sociale voorzieningen.

5.4

Begrippen:

• Sociale zekerheid
• Sociale verzekering - Sociale voorziening
• Volksverzekering - Werknemersverzekering
• Premie

Sociale zekerheid

De zekerheid dat iedereen geld heeft om van te leven. Dit wordt betaald door de overheid. Deze bestaat uit de sociale verzekeringen en de sociale voorzieningen.

Hoe komt de overheid aan dit geld?

•  belastingen
•  sociale premies (sociale wetten)

Neem over:

AKW

Participatiewet

Wlz, AOW, Anw, Wajong

WW, WIA, Wulbz, ZW

Neem over: 

Sociale voorzieningen

Wordt ook wel het 'sociale vangnet' genoemd.

Deze worden betaald uit de opbrengst van de belastingen.

Bijvoorbeeld de bijstand en de kinderbijslag.

Sociale verzekeringen

Voor de sociale verzekeringen worden premies betaald.

Volksverzekeringen = bedoeld voor alle inwoners van Nederland

Werknemersverzekeringen = gelden alleen voor werknemers

Werking sociale zekerheid

• groot deel wordt betaald met loonbelasting en premies
• Sterk afhankelijk van de werkloosheid
• Sterk afhankelijk van de aanbod van arbeid 

5.5

Begrippen:

• actieven
• niet-actieven

Blijft de sociale zekerheid intact?

De overheid moet inzicht hebben in de ontwikkelingen die de sociale zekerheid in gevaar kunnen brengen en hierop acteren.

Zo wil de overheid dat het aantal actieven toeneemt 

en niet-actieven afneemt. 

Vb: pensioen van 65 naar 67 jaar.

Wat heb je geleerd?

Huiswerk: 

Leren 5.4 + 5.5 

(+ opdr 5: sociale wetten + de flitskaarten) 

+ Maken 5.4 + 5.5 

+ Maken rekentrainer 5.5 + 5.6 

(Evt. versterk jezelf)