Les 3: Ontleden

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H2 Reacties

2.3 Ontleden

Deze les:

- Korte terugblik vorige lessen

- 2.3 Ontleden

- LP9 Licht op fotopapier (aanpassing)

- DP8 Elektrische stroom door water 

- DP7 Suiker of hout verhitten 

- Maken 2.3 opdr 28, 29, 30, 31

- nakijken 2.2 Mengen of reageren (TEAMS)

Terugblik vorige lessen

2.3 Ontleden

• exotherm: er komt energie vrij 
• endotherm: voortdurent energie nodig

mengen: stofeigenschappen blijven behouden

reageren: de beginstof(fen) verdwijn(t)en en er ontstaa(t)(n) nieuwe stof(fen), de reactieproduct(en)

• tijdelijke verandering: faseovergangen 
• blijvende veranderingen: chemische reacties

exotherm

smelten

Leerdoelen

Ik kan uitleggen om welke soort ontleding het gaat en waarom (elektrolyse, fotolyse of thermolyse). (R)

Ik kan zuivere stoffen indelen in ontleedbare en niet-ontleedbare stoffen. (R)

2.3 Ontleden

2.3 Ontleden

Stoffen indelen

scheidingsmethoden

2.3 Ontleden

Een ontledingsreactie herkennen

Ontleding: 

• één beginstof, twee of meer reactieproducten

Reactieschema ontleding

• één stof voor de pijl twee of meer stoffen na de pijl
• beginstof --> reactieproduct 1 + reactieproduct 2 (+ ...)
• Energie staat niet in een reactieschema, omdat het geen stof is.

2.3 Ontleden

Drie soorten ontledingsreacties

Bij een ontleding ontstaan twee of meer reactieproducten uit één beginstof.

• Een ontleding is altijd endotherm.

2.3 Ontleden

Drie soorten ontledingsreacties

Bij een ontleding ontstaan twee of meer reactieproducten uit één beginstof.

• Een ontleding is altijd endotherm.

Drie soorten ontledingsreacties

1. fotolyse
2. elektrolyse
3. thermolyse

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

fotolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van licht
• endotherm

voorbeeld: ontleding van zilverchloride

Reactieschema:

zilverchloride (s) --> zilver (s) + chloor (g)

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

fotolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van licht
• endotherm

voorbeeld: ontleding van zilverchloride

Reactieschema:

zilverchloride (s) --> zilver (s) + chloor (g)

P9: Licht op fotopapier

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

elektrolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van elektrische stroom
• endotherm

2.2 Mengen of reageren

Demo: P8 Elektrische stroom door water

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

elektrolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van elektrische stroom
• endotherm

voorbeeld: ontleding van water

Reactieschema

water (l) --> waterstof (g) + zuurstof (g)

verhouding

waterstof : zuurstof

2 : 1

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

thermolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van warmte
• endotherm

2.2 Mengen of reageren

Demo: P7 Suiker of hout verhitten

2.3 Ontleden

Soorten ontledingsreacties

thermolyse

• ontledingsreactie door voortdurende toevoer van warmte
• endotherm

voorbeeld: ontleding van suiker

Reactieschema:

suiker(s) --> bruine stof (l) + zwarte stof (s) + brandbaar gas (g)

AAN DE SLAG en HUISWERK

HUISWERK

• nakijken 2.2 Mengen of reageren (TEAMS)
• maken 2.2 opdr 28, 29, 30, 31

2.3 Ontleden