Les 8 periode 2 Mavo 2 paragraaf 3.1 Ontstaan Koninkrijk en Grondwet

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Wel op tafel:

Map

Pen

Feniksboeken

Welkom bij de Geschiedenisles ZM2C!

Niet op tafel:

Telefoon of Zakkie

Laptop

Tas

Startvragen: Schrijf de antwoorden op de volgende vragen in je schrift:

1. Waarom stonden de eerste fabrieken vaak naast een rivier?

2. Wat betekent huisnijverheid?

3. Wat betekent urbanisatie?

Welk woord weg?

1. Kolen
2. Water
3. Spierkracht
4. Vuur

Welk woord weg?

1. Huisnijverheid
2. Concurrentie
3. Urbanisatie
4. Fabrieken

Programma deze les:

1. Warming-Up (± 15 minuten)

2. Lesdoelen

3. Uitleg + schema § 3.1 (± 25 minuten)

4. Lezen + opdrachten § 3.1  (± 25 minuten)

Hoofddoel: Je kunt uitleggen hoe de Industriële Revolutie ontstond en welke gevolgen dit had

Hoofddoelen

Kun je de begrippen ambachtslieden, farao, ambtenaren, sociale verschillen, hiërarchie en hiërogliefenschrift uitleggen. (R)

Je kunt uitleggen dat Egypte rond 3000 werd verenigd door een farao. (R)

Je kunt uitleggen hoe het hiërogliefenschrift hielp bij het besturen van een staat. (T2)

Je kunt uitleggen waarom er rituelen waren bij het maken van mummies. (T1)

Je kunt uitleggen waarom alleen de aller rijksten zich een mummificatie konden veroorloven, en dat daarom mummies iets zeggen over sociale verschillen in Egypte. (T2)

Je kunt verklaren wat de sociale, politieke en economische veranderingen met de gemeenschappen deed. (T2)

Subdoelen/checklist

Hoofddoel

Je kunt uitleggen hoe de macht was verdeeld in Nederland in de 19e eeuw

Je kunt de begrippen liberalen, minister, volksvertegenwoordiging, democratie en kiesrecht uitleggen (R)

Je kunt uitleggen hoe Nederland een koninkrijk werd in 1815 (T1)

Je kunt uitleggen hoe het koninkrijk der Nederlanden werd geregeerd voor 1848 (T1)

Je kunt uitleggen wat er veranderde door de grondwet van 1848 (T1)

Je kunt benoemen welke soorten kiesrecht er bestaan (T1) 

Herhaling

Herhaling

Herhaling

	Tot 1750	Na 1750
Waar werken?	Thuis	Fabriek
Welk soort werk?	Huisnijverheid	Industrie

Verandering van werk door industriële revolutie

Opkomst machines

Verlichting

1. Rationeel nadenken
   
2. Experimenteren
   
3. Toepassen nieuwe kennis

Herhaling

3.1 Koninkrijk der Nederlanden

Mavo 2

Republiek der Nederlanden

1588 - 1795

Bataafse Republiek

1795 - 1806

Franse Tijd

1806 - 1813

Koninkrijk der Nederlanden

1813 - nu

Onze koning: Willem-Alexander

Onze toekomstige koningin: Amalia

Koninkrijk 

der 

Nederlanden

(1813)

Na de Franse tijd werd Nederland een koninkrijk. 

Koning Willem I was de baas!

België hoorde daar bij, maar werd later een zelfstandig land.

Koning Willem I

Willem I zorgde voor een modern Nederland:

• Aanleg van spoorlijnen, kanalen en wegen
• Veel handel via de Nederlandsche Handels-Maatschappij (NHM)
• Zijn bijnaam was koning-koopman

Koning Willem I had alle macht.

Hij luisterde niet naar de volksvertegenwoordigers.

Nederlandse parlement

Parlement = volksvertegenwoordiging 

Bestaat uit:

- Eerste Kamer (controle van wetten)

- Tweede Kamer (maken van wetten)

Regering

Regering = ministers en minister-president

Taken:

- Maken wetten

- Voeren de wetten uit

In 1898 wordt de naam Tilburgia gewijzigd in Willem II, naar de voormalige koning Willem II, die zijn militair hoofdkwartier had gevestigd in Tilburg en die ook in de stad overleed.

Koning Willem II moest zijn macht inleveren toen er een nieuwe grondwet kwam in 1848.

De nieuwe grondwet werd geschreven door Thorbecke, hij was van de Liberalen.

Liberalen willen meer macht en vrijheid voor burgers!

Grondwet (1848)

• De koning krijgt minder macht. 
• De volksvertegenwoordiging (Tweede Kamer) krijgt meer macht en moet het land besturen.

• Er komen verkiezingen voor de Tweede Kamer.
• Alleen mannen die veel belasting betalen, mogen stemmen. Alle andere mannen en alle vrouwen hebben (nog) geen kiesrecht.

Lezen in Feniks LB: blz. 44-45

Klaar?

Maak alle opdrachten van paragraaf 3.1

Daarmee klaar? Begin alvast met het huiswerk voor volgende week:

• Lees paragraaf 3.3 (Feniks LB blz. 48-49)
• Maak de opdrachten bij 3.3 (Feniks WB blz. 90 t/m 95)

IN STILTE!

Aan de slag

Paragraaf 3.1 Koning en rijke burgers

Leerboek: bladzijde 44

Werkboek: bladzijde 81

• Opdrachten 5, 6 en 9

Snel klaar? Lees alvast paragraaf 3.2 op blz. 46

Even een overzicht

Chronologie:

1. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588 - 1795)
   
2. De Bataafse Republiek (1795 - 1806)
   
3. Koninkrijk Holland (1806 - 1810)
   
4. Provincie van het Franse Keizerrijk (1810 - 1813)
   
5. Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815 - nu)
   

Koning Willem I

Willem I

- Komt in 1813 aan op Scheveningen

- Koning in 1815

- Richt de NHM op 

- Koopman-koning

- Kanalen, wegen, treinrails

Problemen tussen Belgen en Nederlanders:

- Verschillende talen

- Geloof

- Geloofsvrijheid (Belgen oneens)

- Willem I zou het Noorden voortrekken (infrastructuur)

---> Leidt tot rellen

Dan liever de lucht in!

• Belgische revolutie  (1830)
• Door de verschillen tussen de Nederlanders en de ''Belgen'' en het feit dat Willem I de klachten van deze mensen negeerde braken er rellen uit.
  
• De Europese landen besloten dat België onafhankelijk mocht worden, Willem was het daar niet mee eens en stuurde zijn leger. --> Frankrijk dreigt met oorlog, Willem deinst terug.
  
• In 1839 gaf Willem toe...
  

Ontploffing van het schip bij Antwerpen, 5 febr. 1831

“De opoffering van de kanonneerbootcommandant Jan van Speijk maakte hem tot een held en daarmee tot een voorbeeld voor het vaderland in moeilijke tijden.''

https://historiek.net/jan-van-speijk-1802-1831/7864/

Willem I

Willem II

1840

Willem II

- Wil alle macht!

- Groep rijke burgers, "liberalen", willen meer macht

- Thorbecke

Thorbecke's grondwet van 1848

Grondwet 1848

- Ministers besturen het land

- Ministers moeten nieuwe wetten laten goedkeuren (door de volksvertegenwoordiging)

- Verkiezingen voor de 2e kamer en de Provinciale Staten (kiezen de 1e kamer)

- Alleen mannen die veel belasting betalen mogen stemmen (censuskiesrecht)