Tijdvak 5: de tijd van ontdekkers en hervormers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Klas 5   |   geschiedenis

Noem een kenmerkend aspect uit de tijd van jagers en boeren (mag in eigen woorden)

Noem een kenmerkend aspect uit de tijd van Grieken en Romeinen (mag in eigen woorden)

Noem een kenmerkend aspect uit de tijd van monniken en ridders (mag in eigen woorden)

Noem een kenmerkend aspect uit de tijd van steden en staten (mag in eigen woorden)

Wat weet je al over de
Renaissance?

§ 5.1 De renaissance

Kenmerkend aspect:

• Het veranderende mens- en wereldbeeld en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
  

§ 5.1 De renaissance

• 
  

• 1500: einde van de middeleeuwen en begin vroegmoderne tijd?
  
• In de 15e eeuw: ontstaan renaissance in Noord-Italiaanse steden
  
• Politieke oorzaak: Italiaanse steden waren zelfstandig (geen staatsvorming)
  
• Economische oorzaak: gunstige ligging en handel met Midden-Oosten en Vlaamse steden
  
• Er ontstaat een nieuwe bovenlaag van handelaren en bankiers met een nieuw 'levensgevoel'
  

§ 5.1 De renaissance

§ 5.1 De renaissance

• 
  

• Levensmotto verandert van 'memento mori' in 'carpe diem'
• Er ontstaat nieuwe aandacht voor klassiek erfgoed
• Belangrijke rol voor humanistische geleerden: zij bestudeerden werken uit de oudheid kritisch
• Extra impuls: verovering van Constantinopel (1453)
• Humanisme werd onderdeel van opvoeding van gegoede burgerij
• Homo universalis als opvoedingsideaal
• Snelle verspreiding door uitvinding boekdrukkunst

§ 5.1 De renaissance

Wat is een kenmerk van de 16e-eeuwse humanisten?

1. Kritische denkhouding
2. Humanisten waren rijke handelaren
3. Universele mens als ideaal
4. Humanisten gaven opdracht voor nieuwe kunst

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Middeleeuwen

• Manier van denken: verticaal
• Collectief voorop
• Memento mori

Renaissance

• Manier van denken: horizontaal
• Individu voorop
• Carpe diem

Mentaliteit

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Kunst

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Kunst

Duccio, 1308

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Kunst

Fra Angelico, 1436

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Kunst

Botticelli, 1485

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Kunst

Giotto

Noem zo veel mogelijk elementen van middeleeuwse kunst in het werk van Giotto.

Noem zo veel mogelijk elementen van renaissance kunst in het werk van Giotto.

§ 5.1 De renaissance

• 
  

§ 5.1 De renaissance

Bouwkunst

Zelfstandig, 10 minuten

Vul het schema in over de verschillen tussen de middeleeuwen en de renaissance

Opdracht Vasari

in tweetallen

• Bekijk het overzicht van schilderslevens van Vasari
  
• Selecteer een biografie op de website
• Beschrijf een schilderij zoals weergegeven in het voorbeeld
• Welke kenmerken van renaissancekunst herken je?

Duccio

Bicci

Spinelli

Brunelleschi

Donatello

Michelozzi

Fra Angelico

Gozzoli

Mino da Fiesole

Bellini

Botticelli

Mantegna

Pinturicchio

Perugino

members.efn.org

Antonio Pigafetta was een Italiaanse ridder die als lid van een pauselijke delegatie aan het Spaanse hof verbleef. Daar hoorde hij van de reisplannen van Ferdinand Magellaan. Vervolgens bood hij zich kosteloos aan als assistent toen hij 26 jaar was.