les 6: landdegradatie door geulerosie en aardverschuivingen (2.5)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat is landdegradatie?

Welke 3 vormen van landdegradatie zijn er?

Hoe kan de mens versnelde bodemerosie veroorzaken?

Wat is geulerosie?

Hoe worden aardverschuivingen veroorzaakt?

Landdegradatie (2.5)

Door versnelde bodemerosie en aardverschuivingen

Landdegradatie

De mens is slecht met het gebied omgegaan waardoor de grond minder oplevert.

Denk bij landdegradatie aan de 3 V's

- Versnelde bodemerosie

- Verzilting

- Verwoestijning

(de 3 belangrijkste vormen van landdegradatie)

Versnelde bodemerosie

erosie al geleerd

afslijten door transport

Schuine helling + hoge neerslag intensiteit zorgt voor snel afstromend water. Bij die snelle afspoeling wordt vruchtbare bodem weggespoeld. 

Versnelde bodemerosie

De mens doet dingen in het landschap waardoor de bodem sneller kan wegspoelen.

• vergroting van grondpercelen; 
• monoculturen;
  
• ontbossing
• overbegrazing.

Ontstaan er geulen bij versnelde bodemerosie? Dan heet dat geulerosie

Opschrijven op toets als je moet uitleggen hoe versnelde bodemerosie heeft plaatsgevonden:

- minder begroeiing (door: overbegrazing/ontbossing/.....)

- waardoor water sneller kan afstromen. 

- waardoor meer vruchtbare bodemdeeltjes meegenomen kunnen worden.

Waar kan het makkelijkst bodemerosie door afspoeling plaatsvinden?

1. steile helling met weinig begroeiing
2. steile helling met veel begroeiing
3. vlakke helling met weinig begroeiing
4. vlakke helling met veel begroeiing.

Versnelde bodemerosie

Waar kan het makkelijkst bodemerosie door afspoeling plaatsvinden?

A - steile helling met weinig begroeiing

B - steile helling met veel begroeiing

C - vlakke helling met weinig begroeiing

D - vlakke helling met veel begroeiing.

Leg uit hoe een monocultuur
voor versnelde bodemerosie
kan zorgen (3p)

Versnelde bodemerosie

Leg uit hoe een monocultuur

voor versnelde bodemerosie

 kan zorgen (3p)

-na het oogsten is alle landbouwgrond kaal

- waardoor het afstromende water sneller kan afspoelen

- en dus meer vruchtbare bodemdeeltjes kan mee nemen.

Boeren scheiden hun kavels vaak
af met rijen bomen/struiken.

Bekijk de afbeelding.
Beredeneer of de nieuwe kavelverdeling (rechts)
heeft gezorgd voor meer of minder
versnelde bodemerosie dan de oude verdeling (links) (3p).

Versnelde bodemerosie

Boeren scheiden hun kavels vaak

af met rijen bomen/struiken.

Bekijk de afbeelding.

Beredeneer of de nieuwe kavelverdeling heeft gezorgd voor meer of minder versnelde bodemerosie (3p).

 het heeft gezorgd voor meer versnelde bodemerosie

- door de grotere kavels zijn er minder bomen/struiken in het gebied 

- waardoor het water sneller kan afstromen

-  waardoor het meer vruchtbare bodemdeeltjes kan wegspoelen

oorspronkelijke kavelverdeling in 1878

nieuwe kavelverdeling in  1971

= een gebeurtenis waarbij door zwaartekracht een grote hoeveelheid grond plotseling in beweging komt en langs een helling omlaag beweegt.

Aardverschuiving

Wanneer een aardverschuiving?

Als de bodem van een helling verzadigd (vol) is met water.

De bodem wordt dan zwaar.

De zwaartekracht trekt de bodem met bovenliggende planten/bomen/huizen/wegen naar beneden.

Door het kappen van bos of als het harder gaat regenen kan een helling extra gevoelig worden voor aardverschuivingen.

Landdegradatie (2.5)

Door versnelde bodemerosie en aardverschuivingen

Wat is landdegradatie?

Welke 3 vormen van landdegradatie zijn er?

Hoe kan de mens versnelde bodemerosie veroorzaken?

Wat is geulerosie?

Hoe worden aardverschuivingen veroorzaakt?