9.5 Soa's

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 9.5 Ziek van de liefde

• Welkom
  


• Bespreken vragen/huiswerk & herhalen
  
• Nieuwe stof
  
• Opdracht/werkvorm
  
• Klassikale afsluiting
  
• Aan de slag/huiswerk
  

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen wat een soa is, hoe je besmet kunt raken met een soa en hoe je soa's kunt voorkomen.

- Je kunt een aantal gevolgen van soa's beschrijven.

- Je kunt uitleggen wat je moet doen als je besmet bent met een soa en hoe je van soa's kunt genezen.

- Je kunt uitleggen waardoor aids een bijzondere soa is.

Wat is een SOA?

Seksueel overdraagbare aandoening (geslachtsziekten)

Kan veroorzaakt worden door: 

virussen, bacteriën of schimmels. 

Besmettelijk via -->

vaginale seks (via de vagina)

anale seks (via de anus)

orale seks (via de mond)

Hepatitis B, syfilis en hiv 

Kunnen ook op andere manieren worden overgedragen:

• Via bloed: je kunt daarom besmet raken door het gebruik van besmette drugsnaalden of door een onhygiënische piercing of tatoeage (bron 2).
• Van moeder op kind tijdens de zwangerschap, geboorte en via de borstvoeding.

Veelvoorkomende klachten

• afscheiding uit de penis of vagina
  
• jeuk of branderig gevoel (bij het plassen)
  
• blaasjes, wratjes of zweertjes rond en in de penis of vagina

Hepatitis B, syfilis en hiv kunnen ook via bloed en via moeder op kind (zwangerschap, borstvoeding) worden overgedragen.

Veilig vrijen 

Je vrijt veilig als je:

• elkaar streelt, tongzoent, knuffelt, elkaar met de hand bevredigt of jezelf bevredigt;
  
• bij geslachtsgemeenschap altijd een condoom gebruikt

Een soa-test doen

• Twijfel niet! Van sommige soa's kun je onvruchtbaar worden
• Kan anoniem en gratis bij de GGD (tot 25 jaar)
• Kan bij de huisarts 

Wat is AIDS?

• Een soa waar je nog niet van genezen kan
• Ziekte komt door hiv = aidsvirus
• Je hebt pas aids als je ziek bent
• Je raakt besmet via: onveilige seks, naalden, moeder op kind tijdens zwangerschap, bevalling of geven van borstvoeding en bloedtransfusie met besmet bloed

Ontwikkeling van aids

1. je raakt besmet met het hiv-virus (seropositief)

2. incubatietijd (tijd tussen besmetting en symptomen, kan jaren duren)

3. symptomen/ziekteverschijnselen

4. hiv-remmers

De ernst van hiv

1. Het aidsvirus (hiv) vermeerdert zich in witte bloedcellen

2. Maakt witte bloedcellen stuk.

3. Verminderde afweer

4. Je kunt overlijden aan een longontsteking of griep

Hiv-remmers vertragen de vermeerdering van hiv. Ze verlengen de tijd waarin je nog geen ziekteverschijnselen van aids hebt.

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 9.5

Maken: 9.4: 1 t/m 22 en 9.5: 4, 5, 8, 9, 12, 13 en 17

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna verder aan een ander vak of maak de samenhang van H9.