H2, paragraaf 1: Moordaanslag in Sarajevo

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

H2: 

De Eerste Wereldoorlog

1914-1918

§ 1 De Grote Oorlog

§ 2 Neutraal Nederland

Deze les 

• Introductie op Hoofdstuk 2: De Eerste Wereldoorlog (1914-1918) vanaf blz. 44
• Introductiefilmpje

Programma deze periode 

Historisch overzicht I (1900-1945)

• Hoofdstuk 2:
     De Eerste Wereldoorlog 1914-1918
• Hoofdstuk 3:
     Het interbellum 1918-1939

Leerdoel H2

Wat waren de belangrijkste oorzaken voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en hoe verliep deze oorlog?

Start h2

§1 De grote Oorlog (wat waren de oorzaken voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog? Hoe verliep de oorlog? Waarom noemen we het een totale oorlog?)

§2 Neutraal Nederland (Wat merkte Nederland van de Eerste Wereldoorlog, belangrijke veranderingen in de Grondwet van 1917? Wie was Pieter Jelles Troelstra?)

Leerdoelen paragraaf 1

• Hoe liepen de spanningen tussen Europese landen op?
  
  
• Wat waren oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?

... Even terugblikken ... 

Slag bij Waterloo

1815

• Laatste grote Europese oorlog tot aan de Eerste Wereldoorlog, Napoleon (Frankrijk) definitief verslagen.

Congres van Wenen

1815

• Er komt een machtsevenwicht in Europa die moest voorkomen dat opnieuw één Europees land alle macht zou grijpen.

De Frans-Duitse Oorlog

1870-1871

• Frankrijk verliest de oorlog
  

Aantekeningen op het bord

Spanningen in Europa rond 1900 --> oorzaken WO1

Oorzaak 1

Nationalisme

• Extreme trots op het eigen volk en land: 'Ons land is het beste!'
  
• Streven naar een eigen staat 

1. Conflict op de Balkan

Duitsland ontstaat

1871

2.

1.

  

• In één keer komt er een groot nieuw land bij
  
• keizerrijk: keizer Wilhelm II

Het machtsevenwicht wordt nu verstoord

Oorzaak 2

Wapenwedloop

• Vooral tussen Engeland en Duitsland ontstaat een felle strijd om wie de sterkste en meeste wapens heeft

Oorzaak 3

Modern imperialisme

• Europese landen willen hun macht uitbreiden in Azië en Afrika (kolonies veroveren / uitbreiden)
  

Modern imperialisme

Oorzaak 4

Militarisme

• Trots op alles wat met het eigen leger te maken heeft
• Enorm vertrouwen in de kracht van het eigen leger

Oorzaak 5

Bondgenootschappen

• Economische en militaire afspraken tussen de landen: Wij helpen elkaar!
  

Oorzaken van de Eerste Wereldoorlog

1. Nationalisme (trots op je volk/land)
2. Modern imperialisme (groot wereldrijk willen hebben)
3. Wapenwedloop (wedstrijd voor militaire overmacht)
4. Militarisme (trots op je leger)
5. Bondgenootschappen (centralen en geallieerden)

Aantekening overnemen!

Oplopende spanningen tussen Europese landen

• Nationalisme 

• = Trots op je volk/land zijn.

• Modern-Imperialisme

• = Groot wereldrijk willen hebben 

• Wapenwedloop

• = Wedstrijd voor militaire overmacht.

• Militarisme

• = Trots op je leger

• Bondgenootschappen

• Centralen

• Duitsland, Italië, Oostenrijk-Hongarije

• Geallieerden

• Engeland, Frankrijk, Rusland 

Oorzaak 1

Frankrijk raakt 

Elzas-Lotharingen kwijt

• Zorgt voor wraakgevoelens bij Frankrijk - REVANCHE
  

Oorzaak 8

Het Ottomaanse Rijk valt uit elkaar

• Het oude rijk stond in Europa bekend als: de zieke man van Europa

De Eerste Wereldoorlog

1914-1918

§ 1 De Grote Oorlog

Leerdoel

• Welke aanleiding was de directe aanleiding voor het uitbreken van de oorlog?

Alle oorzaken zorgen voor een explosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

• De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. 
• Daar wordt hij vermoord door de Bende van de Zwarte Hand.

Bosnië is in 1914 deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen is daar blij mee. Een groep nationalisten, de Bende van de Zwarte Hand, wil bij Servië horen en willen ver gaan om dit doel te bereiken...

1. 

Frans Ferdinand wordt vermoord

2. Oostenrijk wil Servië straffen.

3. 

 Oostenrijk- Hongarije verklaart Servië de oorlog. 

4. 

Rusland (bondgenoot van Servie) mobiliseert zijn leger. 

5. 

Duitsland verklaart de oorlog aan Frankrijk & Rusland 

6. 

Duitsland valt België aan. Wil via België naar Frankrijk

7. 

Engeland (bondgenoot België & Frankrijk) verklaart Duitsland de oorlog

Een Duitse prent waarop een gemobiliseerde soldaat met een ferme handdruk afscheid neemt van zijn echtgenote (foto: AFP)

Ingekleurde prentkaarten tonen verschillende uniformen van Franse soldaten aan het begin van de Eerste Wereldoorlog (foto: AFP)

Een Franse soldaat houdt een schedel omhoog op een Europees slagveld, foto ongedateerd (foto: AFP

Franse soldaten bemannen een artilleriestuk. Artilleriebeschietingen eisten veruit de meeste levens tijdens de Eerste Wereldoorlog (foto: AFP)

De slag aan de Somme, juli-november 1916. Ernest Brook, 1916. © IWM (Q 744).

Wat ga je doen?

Maak in je boek De introductie opdrachten en Test je voorkennis.

Ben je klaar?:

Volgende les: 2.1 De Grote Oorlog (Wat waren de oorzaken voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog? Hoe verliep de Eerste Wereldoorlog? Waarom was dit een totale oorlog?)

Kies 1 van de volgende  3 vrouwen op en zoek uit wat ze te maken hebben met WOI

•  Mata Hari (1876-1917)
• Marthe Richard (1889-1982)
• Louise de Bettignies (1880-1918)

Verwerk je antwoord op een document. Zorg dat je dit als foto in kan leveren

3 vrouwen uit WOI

Terugkoppeling

- Welke spanningen waren er in de Europese landen?

- Wat waren de oorzaken voor het uitbreken van WOI?

- Wat was de directe aanleiding voor WOI?

Huiswerk

Paragraaf 1 af

Filmpjes om thuis te kijken.