12.1 Selectie (Wat is evolutie) + 12.2 Verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

12.1 Selectie (Wat is evolutie) + 12.2 Verwantschap

Wat waren de voorwaarden die gelden voor natuurlijke selectie?

Wat waren de voorwaarden die gelden voor natuurlijke selectie?

1. Variatie in fenotype veroorzaakt door mutatie of recombinatie DNA

2. Fenotype 1 beter aangepast aan de omgeving dan fenotype 2 (hogere fitness)

3. Fenotype 1 overleeft meer dan fenotype 2 -> Planten zich daardoor meer voort -> En geven de genen door

4. Na een aantal generaties: NATUURLIJKE SELECTIE = de individuen die het best zijn aangepast aan hun omgeving (biotoop), overleven en kunnen zich voortplanten

Negen jaar geleden werd een grote populatie guppy’s verdeeld over de twee vijvers, vijver 1 en vijver 2. De gehele populatie bestond uit felgekleurde guppy’s en onopvallende guppy’s. Alleen vijver 1 werd bedekt met een net. Nu zwemmen er in vijver 1 nog steeds veel guppy’s met felle kleuren. Maar in vijver 2 zwemmen alleen nog maar guppy’s die onopvallend van kleur zijn. Dit verschil is ontstaan door natuurlijke selectie, doordat de twee slangenhalsvogels al die jaren op de guppy’s in vijver 2 gejaagd hebben. Leg uit hoe door natuurlijke selectie het aantal onopvallend gekleurde
guppy’s in vijver 2 is toegenomen. (3P)

Leerdoelen

12.1

• Je kunt uitleggen wat evolutie is en hoe evolutie verklaard wordt.

12.2

• Je kunt in het kort beschrijven hoe het leven op aarde zich heeft ontwikkeld.
• Je kunt beschrijven hoe fossielen ontstaan.
• Je kunt uitleggen dat verwante soorten uit een gemeenschappelijke voorouder ontstaan zijn.
• Je kunt in het kort beschrijven hoe de mens en andere mensapen verwant zijn.

Evolutie

Het ontstaan van de ene soort uit een andere soort.

De drie voorwaarden:

1. Er is variatie in fenotype
2. De variatie is erfelijk
3. Er is (natuurlijke) selectie = individuen met bepaalde gunstige eigenschappen hebben een grotere kans om in hun omgeving te overleven, zich voort te planten en 'gunstige' genen doorgeven (hoge fitness)
4. Isolatie speelt cruciale rol

Leerdoelen

12.1

• Je kunt uitleggen wat evolutie is en hoe evolutie verklaard wordt.

12.2

• Je kunt in het kort beschrijven hoe het leven op aarde zich heeft ontwikkeld.
• Je kunt beschrijven hoe fossielen ontstaan.
• Je kunt uitleggen dat verwante soorten uit een gemeenschappelijke voorouder ontstaan zijn.
• Je kunt in het kort beschrijven hoe de mens en andere mensapen verwant zijn.

De ontwikkeling van het leven op aarde

Verwantschap

De regel:

Nauw aan elkaar verwant als soorten kort(er) geleden een gemeenschappelijke voorouder hadden

Dus .... kat is nauwer verwant aan hond/paard?

Ongewervelde en gewervelde dieren

Mensapen

Extra opdrachten voor deze week:

12.1

Bestudeer blz. 144 t/m 160.

Maken en nakijken opdr. 28, 29, 31 

12.2

Bestudeer blz. 161 t/m 175.

Maken en nakijken opdr. 4, 7, 8, 16 t/m 23.