Les 4, ondersteunen bij zelf- en samenredzaamheid

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Zorgpad

Zorgpad: Branches - Thuiszorg, Hoofdstuk 3, ondersteunen bij zelf- en samenredzaamheid + Vilans: Handreiking zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid en samenredzaamheid

 Zelfredzaamheid is het vermogen van iemand om zichzelf te redden. 

Bij samenredzaamheid gaat het erom dat de zorgvrager zich redt met hulp van zijn informele netwerk.

Verschil zelfredzaamheid en zelfmanagement

 Bij zelfredzaamheid gaat het om jezelf kunnen redden in het dagelijks leven door middel van activiteiten, zoals jezelf wassen, het huishouden doen en sociale contacten onderhouden.  Zelfmanagement gaat daarnaast over goed kunnen omgaan met de ziekte en de gevolgen daarvan. Kortom: over hoe zorgvragers een goed leven kunnen hebben mét de ziekte.

Zelfregie

Zelfregie betekent dat mensen zeggenschap hebben over hun leven en hun ondersteuning.

Samenredzaamheid

• Mantelzorger leren kennen
•  Belangrijke mensen in de omgeving van de cliënt leren 'kennen'
• Wensen en behoeften mantelzorger in kaart brengen
• Overbelasting mantelzorger in kaart brengen

In kaart brengen zelfregie

Er zijn diverse mogelijkheden om de mate van zelfregie in kaart te brengen. Welke factoren zorgen ervoor dat iemand gebrek aan zelfregie ervaart?

Samenredzaamheid

• Hoe werken jouw cliënt en zijn/haar omgeving samen?
• Wat vinden zij belangrijk
• Is de mantelzorg overbelast?
• Wanneer kan je deze informatie als zorgverlener in kaart brengen?
• Hoe ga jij een vertrouwensrelatie aan? 

Wanneer?

Wanneer bespreek je zelfredzaamheid?

Bespreek je dit (in) één keer?

Waar leg je de doelen vast?

Hoe en wanneer evalueer je?

Op welk gebied begeleiden?

Cognitief gebied: de cliënt helpen te herkennen wat zijn beperkingen zijn bij het vervullen van zijn sociale rol

Affectief-sociaal gebied: de cliënt helpen passend gedrag te vertonen in zijn sociale rol naar anderen buiten zijn eigen gezin (passende emotie, gecontroleerd in plaats van impulsief)

Wat vraagt ondersteunen in samenredzaamheid van jou?

• Coachen, motiveren
• Doorvragen en achtergrond van de vraag leren kennen
  
• Kunnen en durven loslaten
• Voordelen zelf- en samenredzaamheid duidelijk maken
• Duidelijke doelstellingen samen formuleren
• Aansluiten bij de belevingswereld van je cliënt
• Open vragen stellen, nieuwsgierig zijn

Vóórdat je gaat begeleiden

Is de WIL nodig van de cliënt om begeleid te worden

Moet de cliënt het gevoel hebben dat hij het KAN

Moet DE OMGEVING het mogelijk maken om te kunnen ontwikkelen

Opdracht

• Bespreek bovenstaand schema in je groepje
• Neem één cliënt als uitgangspunt met een zorgvraag op het gebied van zelf- en/of samenredzaamheid
• Wat is jouw verpleegkundige taak in de ondersteuning EN wat is het doel van de ZV en/of mantelzorger?
• Koppel de 4 items  van het schema aan de zelfregie van deze cliënt
• Geef de connectie van deze items met elkaar aan, toegespitst op de situatie van jullie cliënt 
• Breng draagkracht en draagkracht in beeld
• Koppel gedragskenmerken aan de cliënt
• Kies een probleem/dilemma tijdens het werken aan dit doel/ deze doelen
• Koppel de motivatiedriehoek aan jouw verpleegkundige rol en interventies

Wíl de zorgvrager wel zelfstandig zijn?