5.3 De reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

5.3 De reformatie

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je uitleggen:

• welke kritiek er was op de katholieke kerk
  
• hoe de kritiek leidde tot de splitsing in de kerk
  
• hoe het protestantisme werd verspreid
  
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Beschrijf enkele misstanden in de kerk omstreeks 1500

Geef aan wat de kern was van Luthers kritiek op de kerkleer.

Leg uit of de beschrijving van de Beierse hertog past bij de kritiek op de kerk van Erasmus en Luther.

Geef aan wat een aflaat was.

Geef aan hoe Luther daartegen protesteerde.

Geef aan welk gevolg Luthers protest had voor het christendom in West-Europa.

Lees de bron en noem van Luthers uitspraken voor de rijksdag:
- twee gevolgen op korte termijn voor hemzelf,
- een gevolg voor Duitsland op langere termijn en
- een gevolg voor Europa op langere termijn.

Een bewering: Zonder de uitvinding van de boekdrukkunst was er geen protestantse Reformatie gekomen.
Geef een argument voor en een argument tegen deze bewering.

Verschillen tussen Luther en Calvijn: 

1. Kerkdiensten 

2. Weg naar hemel 

3. Rol van de vorst 

1. Verering van relikwieën en heiligen is bijgeloof. 

1. Verering van relikwieën en heiligen, branden van kaarsen en orgelspel is bijgeloof. 

2. Alleen door oprecht te geloven komt men in de hemel. 

2. Predestinatie: God heeft al bepaald of jij naar de hemel gaat. 

3. “Wiens gebied, diens gebed”, vorst mag het geloof voor zijn onderdanen te bepalen. 

3. Gelovige mag zelf zijn geloof bepalen, als de vorst dit niet toestaat mag de gelovige in opstand komen. 

Toon met een voorbeeld aan dat Calvijn een radicaler hervormer was dan Luther.

Luther had een ander standpunt over de verhouding tussen kerk en overheid dan Calvijn. Leg het verschil uit.

Een veelgehoorde bewering: Nederlanders hebben een calvinistische mentaliteit.
Maak duidelijk wat jij van deze bewering vindt door aan te geven op welke eigenschappen gedoeld wordt.

Noem twee verschillen tussen het 16e-eeuwse katholicisme en het calvinisme die je uit de afbeeldingen kunt afleiden.

Geef aan hoe de strijd tussen katholieken en protestanten afliep in het Duitse rijk.

Geef aan hoe de strijd tussen katholieken en protestanten afliep in Frankrijk.

Geef aan hoe de strijd tussen katholieken en protestanten afliep in Engeland.

Bekijk de bron en leg uit, met een bronelement, wat het verband is met de rijksdag te Worms in 1521.

Bekijk de bron weer en leg uit, met een bronelement, dat rondom de Reformatie een propagandastrijd woedde.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.