stoc uitscheiding

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Zorg bij uitscheiding

Beroepshouding

Urinewegproblematiek

Observeren en ondersteunen bij uitscheiding

incontinentie

uitscheiding

wat is uitscheiding?

sputum

Wat zijn uitscheidingsproducten?

• Afvalstoffen vanuit het lichaam o.a.
• Het spijsverteringsorgaan (maag/darmen)
• De blaas
• De huid
• De baarmoeder
• De longen

Nieren

het filteren van het bloed --> schadelijke stoffen en afvalstoffen worden eruit gehaald

Overtollig water en zout wordt uit het lichaam afgevoerd

deze afvalstoffen worden URINE genoemd

1 tot anderhalve liter

Afhankelijk van de vloeistoftoevoer produceert een gezond persoon in 24 uur ongeveer 1000 tot 1500 ml urine, die twee tot zesmaal per dag wordt uitgescheiden. Daarbij is de urineproductie niet op ieder moment van de dag even groot. De meeste urine produceert de mens om zes uur in de ochtend.

urineleider

Loopt van de nieren naar de blaas. 

Ongeveer 30 cm lang. 

Als de blaas vol is dan dicht zodat urine niet terug kan stromen naar de nieren.

Blaas

verzamelplek voor urine

> halve liter bij volwassenen

ouderen en kinderen minder inhoud

bij 300-400 ml. krijgen de hersenen een signaal dat je moet plassen

urinebuis

Van de blaas naar de plek waar urine lichaam verlaat

Mannen langere urinebuis dan vrouwen

noem 4 aandoeningen van het urine stelsel

verschijnselen urineweginfectie

• steeds aandrang  om te moeten plassen
• branderig gevoel bij plassen
• steeds kleine beetjes plassen
• pijnlijk gevoel in de onderbuik
• troebele urine
• soms verwardheid
• verhoging of koorts

Wat zijn dit?

verschijnselen van nierstenen:

• heftige aanvallen van pijn
• • misselijkheid en braken
  • • bloed bij de urine

Welke hulpmiddelen kun je gebruiken bij ondersteuning bij toiletgang?

observatiepunten urine

observatiepunten urine

frequentie

hoeveelheid

helderheid

kleur

geur

manier van urineren

veelvoorkomende aandoeningen

urinewegstelsel:

- urineweginfecties

- nierstenen

- tumoren

Observaties urine

Kleur

Geur

Helderheid

hoe urineert iemand? 

pijn, frequentie, hoeveelheid

Voeding kan kleur beinvloeden

medicatie

diabetes

Wat is de gezonde kleur van urine?

1. Kleur van sinaasappelsap
2. kleur van donkerbruin biertje
3. Kleur van een blond biertje
4. kleur van appelsap

Oligurie is de urineproductie minder dan 500 ml per dag

1. Juist
2. Onjuist

Bij anurie plast de zorgvrager heel veel

1. juist
2. onjuist

Na toediening van plastabletten kan de zorgvrager polyurie krijgen

1. juist
2. onjuist

Bij nycturie is de urineproductie nihil

1. Juist
2. Onjuist

veelvoorkomende aandoeningen

darmstelsel:

- obstipatie

- diarree

- aambeien

- tumoren

observaties ontlasting

kleur

geur

vorm

frequentie/hoeveelheid

vreemde componenten, zoals

onverteerd voedsel, parasieten,

slijm/pus

Klachten bij hemorroïden (aambeien) zijn...

1. Jeuk
2. Pijn
3. Bloedverlies bij ontlasting
4. Alle antwoorden zijn juist

 Incontinentie

• Incontinentie betekent onvrijwillig verlies van urine
• Incontinentie is geen ziekte maar een gevolg van een lichamelijke of psychische aandoening
• Als gevolg hiervan raakt de cliënt ongewild, op het verkeerde moment en op de verkeerde plaats urine/ontlasting kwijt
• Incontinentie komt op alle leeftijden voor zowel bij mannen als bij vrouwen

Kan jij benoemen wat jij kan betekenen, als helpende bij een client die problemen heeft met uitscheiding?

Incontinentie

Continent-> het kunnen ophouden van urine / ontlasting

Incontinentie-> het NIET (MEER) op kunnen houden van urine / ontlasting

incontinentie

Heel vervelend voor de cliënt

Schaamte ongemak!

Houdt hier rekening mee!

Oorzaken incontinentie

operatie

verzwakte bekkenbodemspieren

niet (meer) voelen van de prikkel

niet (meer) begrijpen 

Incontinentiemateraal

Geen luiers!

Regelmatig verschonen

Incontinentiemateriaal gebruiken dat is geadviseerd

Wel naar toilet laten gaan

welke stelling over incontinentie is NIET WAAR

1. Goede huidverzorging is belangrijk
2. Incontinentiemateriaal verschoon je op vaste momenten
3. het bed bescherm je met een matje
4. Goede hygiëne is belangrijk

Incontinentiemateriaal verschoon je NIET op vaste momenten

als het eerder nodig is doe je dat!

- Niet onnodig lang laten liggen / zitten in urine

het bed bescherm je met een matje

meestal wel waar maar:

dit mag alleen niet wanneer de zorgvrager last heeft van doorligplekken...

Goede huidverzorging is belangrijk

Urine en ontlasting kunnen de huid irriteren waardoor deze kapot gaat

Goede hygiëne is belangrijk

Tegengaan nare geurtjes

Huid wassen en daarna insmeren met huid beschermende crème 

De functie van de blaas is ...

1. Filteren van urine
2. Urine vormen
3. Tijdelijk opslaan van urine
4. Voert urine af

praktische hulpmiddelen