Les 0: Startles

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

Natuur en Techniek 

Kernconcept 2: Gedrag en Interactie (deel 1)

K0974 Keuzedeel 

Voorbereiding naar de Pabo

Les 8

Opbouw keuzedeel

Totale duur: 1,5 jaar

Examen keuzedeel

• les aardrijkskunde 
• les natuur & techniek
• les geschiedenis in de bovenbouw geven in de BPV.

Drempelloos doorstromen Pabo met portfolio: AK, NT&T, GS  3 bewijzen dat je dit beheerst

Portfolio

Voor elk vak verzamelen de studenten drie bewijsstukken over drie verschillende onderwerpen (waarin minimaal bijbehorende 5 kernbegrippen terugkomen).

Verdere eisen:

• 2 bewijsstukken maak je op school of thuis (bijv. lesje in duo’s) en 1 maak je op de BPV
• 1 gaat over het kernthema/tijdvak/kernconcept waar het laagst op is gescoord
  
• Maximaal 1 keer samenwerken met 1 andere student (bijv. lesje in duo’s)
  
• Bij elk bewijsstuk komt een toelichting (van ongeveer 500 woorden waarin de concepten worden uitgelegd en die 5 kernbegrippen terugkomen)
• Elk bewijsstuk wordt beoordeeld aan de hand van het formulier

22PW Keuzedelen / Pabo

Op It’s Learning kun je in deze map alles terugvinden .

LET OP:

In de laatste les van het vak van Natuur & Techniek maken we als afsluiting weer een toets. De uitslag van deze toets bepaald samen met de les die je gegeven hebt met je medestudent je formatieve beoordeling voor dit vak/onderdeel!

5 kernconcepten Natuur

1. Biologische eenheid
   
2. Instandhouding
   
3. Gedrag en interactie
   
4. Voortplanting
   
5. Groei en ontwikkeling
   

5 kernconcepten Techniek

1. Materie en techniek
   
2. Energie en techniek
   
3. Licht, geluid en techniek
   
4. Kracht, beweging en techniek
   
5. Ruimte
   

Opbouw lessen natuur & techniek

Handige sites om te gebruiken

 https://www.goedvoorbereidnaardepabo.nl

https://www.studiopabo.nl/studiopabo

Vorige lessen instandhoudig

• Planten aan de basis
• Stofwisseling bij dieren
• Voeding
• Beweging
• Afweersystemen
• Instandhouding van ecosystemen 

4.5 Vorm en functie

Waarom ziet het organisme er uit zoals het eruit ziet?

 IJsbeer heeft een dikke witte vacht waardoor hij warm blijft en niet opvalt in zijn omgeving.

Een egel heeft stekels op zijn rug waarmee hij zich kan beschermen tegen vijanden.

Cactus heeft bijvoorbeeld dikke, leerachtige bladeren zodat hij minder snel uitdroogt in de woestijn

Vorm en functie 

Je kunt aan de vorm  zien wat de functie ervan is

Zoek een duidelijke afbeelding waar je kan zien dat er sprake is van vorm en
functie van een dier

4.6 Adaptatie

• Overleven (survival off the fittest; natuurlijke selectie)
• Alle levende wezens zijn in hun gedrag of lichaamsbouw aangepast waardoor ze beter kunnen overleven. 
• Veranderingen in bouw of gedrag (mutatie)
• Soms over vele generaties (evolutie)

Wat is het verschil tussen koudbloedige en warmbloedige dieren?

Warmbloedigen

Mens

Hond

Waarom warmt een hagedis zich op in de zon?

www.onzenatuur.be

4.7 Wat was nou ook al weer saprofytisme?

1. een vorm van samenleving die voor beide organismen gunstig is
2. organismen die leven van de dode resten van andere soorten
3. een samenwerking tussen een korstmos en een alg
4. een verspreking in de nederlands taal

4.7.3 Samenlevingsvormen

Opdracht:

Leg uit wat de volgende  samenlevingsvormen inhouden en geef een voorbeeld

• Symbiose 
• Korstmos 
• Mutualisme 
• Parasitisme 
• Saprofytisme 

4.7.3 Samenlevingsvormen

• Symbiose (samenwerking tussen verschillende organismen)
• Korstmos (samenwerking schimmel en alg)
• Mutualisme (bladluizen/mieren/lieveheersbeestjes)
• Parasitisme (vlooien, muggen, bloedzuigers)
• Saprofytisme (leven van dode resten, bv schimmels)

Aanpassingen aan voeding

Wie is wat?

carnivoor

herbivoor

omnivoor

Huismus:Het menu bestaat het  grootste deel uit zaden van grassen en onkruiden en wordt aangevuld met bessen, bloemknoppen en insecten. In stedelijke omgeving zijn broodkruimels en andere voedselresten van mensen.

Heggemus:Op het menu staan insecten, spinnen en andere kleine bodemdiertjes, die ze scharrelend op de grond bij elkaar zoeken. In de winter vullen zij dit aan met kleine zaden.

Aanpassing te bescherming

Prooi / predator

• Schutkleur 
• Camouflage

Verdedigen

• Stekel
• Doorn
• Giftig
• Mimicry

Dieren kunnen voorkomen dat ze worden opgegeten door mimicry. Wat houdt mimicry in?

1. Dat dieren de kleuren van hun omgeving hebben om niet op te vallen
2. Dat dieren zich verstoppen onder grote rotsen of bladeren zodat ze niet gezien worden
3. Dat dieren lijken op gevaarlijke dieren zodat roofdieren ze niet durven aanvallen
4. Dat dieren een hard geluid maken om soortgenoten te lokken voor grotere overlevingskans

Wesp

Zweefvlieg

      Mimicry

mimicry

gif

camouflage

vluchten

bescherming

kannibalisme

Aanpassingen aan seizoenen

• Bladgroenkorrels (NL --> 4 seizoenen)
• Groenblijver of afsterven
• Naaldvorm
• Vogeltrek
• Winterslaap
• Vetlaag
• Rui

Aanpassingen in de omgeving

Verschillen in klimaat

Woestijn

Concurrentie

Welke doelen heb ik vandaag bereikt?

• Je kunt benoemen hoe gedrag een reactie is op prikkels uit de omgeving
• Je kunt alle zintuigen benoemen
• Je kunt benoemen hoe een reactie werkt via het czs
• Je kunt meerdere hormonen en functie benoemen
  
• Je kunt het verschil maken tussen aan geboren- en aangeleerd gedrag

Afsluiting

Verdiepen

1. Doorlezen hoofdstuk  4
2.  Studio Pabo BI--> zintuigen