Het Midden-Oosten en Noord-Afrika 6.1 VWO 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§6.1 Het Midden-Oosten en Noord-Afrika

Vandaag:

Terugblik: Israël en Palestina

Uitleg: Nieuwe staten en Israël en de Arabieren

Film

Lesdoel evaluatie

Na deze les kan je:

• Uitleggen welke politieke ontwikkelingen plaatsvonden in Noord-Afrika en het Midden-Oosten
• Uitleggen hoe het conflict tussen Israël en de Arabieren zich ontwikkelde

Israël en Palestina
Wat weet je nog?

Het Midden-Oosten

Israël

🇮🇱

Saoedi-Arabië

🇸🇦

Irak

🇮🇶

Iran

🇮🇷

Syrië

🇸🇾

Libanon

🇱🇧

Turkije

🇹🇷

Egypte

🇪🇬

Jordanië

🇯🇴

Palestijnse Gebieden

🇵🇸

Rode Zee

Perzische Golf

Koeweit

🇰🇼

Middellandse Zee

Nieuwe staten

• Na de Eerste Wereldoorlog valt het Ottomaanse Rijk uiteen. 
  
• Veel staten zien een mogelijkheid om onafhankelijk te worden. Er komt een bloei periode van het Arabisch nationalisme.
  
• Tegelijkertijd proberen westerse grootmachten hun positie te versterken in het Midden-Oosten. 
• Democratie lukt niet

1. -Uitzondering: Israël, Libanon en Turkije

1952 Egypte

In 1952 wordt Egypte een republiek.
1956 Egypte wordt een dictatuur on president Nasser.

1923 Republiek Turkije

1932 Stichting Saudi-Arabië

Een absolute monarchie zonder grondwet. 

1979 Iran

Islamitische Revolutie

Saoedi-Arabië

• Onder Ibn Saoed werden woestijnstammen verenigt door de bouw van moskeeën en islamscholen.
  
• In 1932 werd Saoedi-Arabië een koninkrijk. De normen en waarden van de heersende stam werden in heel het land ingevoerd.  
  
• Engelsen erkenden de nieuwe machthebber. (Men wist nog niets van de olievoorraden!)  

Koran werd grondwet. 
Wahabieten. 
Veel onderdanen van Westerse imperia waren moslim en daarom erkenning want Mekka ligt in SA. 

Turkije moderniseert

• In 1923 wordt de republiek Turkije geboren onder Atatürk. 
• Modernisering door  westers onderwijs, westers alfabet, afschaffing van de sharia.
• Verbod op polygamie.
• Vrouwenkiesrecht.

Egypte

• Egypte kwam onder leiding te staan van Gamal Abdel Nasser, militair dictator. 
  
• Nasser wilde Egypte bevrijden van de Britse overheersing en pleitte voor landhervormingen en betere sociale voorzieningen. 
  
• Het Arabisch socialisme kwam niet van de de grond. 

Wie is deze man? En wat heeft hij gedaan?

Aantekeningen

Na WOI valt het Ottomaanse Rijk uiteen. Er komt een bloeiperiode van het Arabisch nationalisme. Tegelijkertijd proberen Europeanen hun machtspositie in het gebied te versterken.

  

In 1923 wordt Turkije een republiek en moderniseert, 1932 wordt Saoedi-Arabië een koninkrijk.

Egypte kwam onder leiding van Nasser, militair dictator. Hij wilde Egypte bevrijden van de Britse overheersing en overgaan op Arabisch socialisme.

Israël en de Arabieren

•  Arabische landen hadden een hekel aan Israël

1. -Egypte
2. -Jordanië
3. -Syrië

• Vier oorlogen gevoerd tussen 1948-1973

1. -Arabisch-Israëlische Oorlog (1948)
2. -Suez Crisis (1956)
3. -Zesdaagse Oorlog (1967)
4. -Jom Kipoer-oorlog (1973)

• Het Israëlische leger was onverslaanbaar

Voor en na de oorlogen

Vrede

• Egypte (1979) en Jordanië (1994) sloten de vrede
• Israël gaf de Sinaï terug, maar hield de andere gebieden
• Jordanië en Egypte erkende vanaf nu de staat Israël
• Overgang van een Arabisch-Israëlisch conflict naar een Palestijns-Israëlisch conflict

Palestijnse verzetsgroepen

• Yasser Arafat richt in 1964 de 'Palestijnse Bevrijdingsorganisatie' (PLO) op
• 1987: begin van een langdurige volksopstand, de Intifada

1. -Werd keihard neergeslagen door de Israëlische leger

• Hamas kwam tegelijkertijd op, kregen veel steun vanwege maatschappelijk hulp

1. -Scholen en moskeeën werden gebouwd

Hoeveel oorlogen waren er tussen de Israëliërs en Arabieren? En wie wonnen deze?

Aantekeningen

De jonge joodse staat Israël was vanaf het begin omringd door haar vijanden. Er werden meerdere oorlogen gevoerd, waar Israël de overwinning behaalde. 

Na de externe gevaren was het tijd om naar de interne problemen te kijken. Palestijnse groepen kwamen in verzet tegen de Israëlische overheid, dit verzet werd keihard aangepakt. 

Hoe ontwikkelde het conflict tussen Israël en de Arabieren?

Welke politieke ontwikkelingen vonden plaats in Noord-Afrika en Midden-Oosten?

Huiswerk bespreken

• Opdr. 8
  
• a) N-K-O-M-L
  
• b) G-A-C-D-B-F-E

• Opdr. 9
• a) De VN die probeert Palestina te verdelen
• b) Dit is de eerste grote taak voor de VN, dus een grote test

• Opdr. 10
  
• a) Het was een winstgevende kolonie
  
• b) Ze voerden al een koloniale oorlog tegen Algerije
• c) 
• 1: Ghana, 1957
• 2: Franse
• 3: Britse
• 4: Congo
• 5: Angola en Mozambique
• 6: 1950-heden

Huiswerk

Opdrachten 4 en 5 van paragraaf 6.1

Blz. 148