Ben je happy?

• l&b
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Ben je happy?

Lesdoelen

• Je kunt voorbeelden noemen van mentale problemen die veel bij jongeren voorkomen.
  
• Je kunt voorbeelden noemen van klachten die horen bij depressie.
  
• Je kunt drie voorbeelden noemen van dingen die jou energie geven.

Spelregels

• Je mag je eigen ervaringen delen als je dat wilt, maar dat is niet verplicht.
  
  
• We gaan in de klas respectvol met elkaar om.

espreek: Zoals jullie op de vorige slides hebt gezien, gaat deze module over mentale gezondheid. We gaan het hebben over situaties waarin je je minder happy voelt, en wat je daaraan kunt doen.

Het gesprek in de klas is een belangrijk onderdeel in deze module. Het is daarom belangrijk dat een veilige sfeer wordt gecreëerd in de klas. Bespreek met de klas wat de regels zijn voor het gesprek: respectvol met elkaar omgaan is de basis.

Benadruk dat het oké is als studenten iets willen delen over hun eigen mentale gezondheid, maar ook als ze daar liever niets over delen in de klas.

Geef ook aan waar studenten terecht kunnen wanneer ze behoefte hebben aan een gesprek of een luisterend oor. Op de slide staan een aantal voorbeelden, maar benoem bijvoorbeeld ook de mogelijkheden op school. 

Vraag:

Herken je de voorbeelden uit het filmpje?

Voel jij je weleens eenzaam?

Wat doe jij als je je eenzaam voelt?  

Laat studenten reageren op de stelling.

Heeft de coronacrisis veel impact gehad op het geluksgevoel van de studenten?

Merkten zij een groot verschil tussen lockdowns en periodes met minder maatregelen?

Bespreek: Iedereen reageerde anders op de omstandigheden van de afgelopen twee jaar. Sommige jongeren voelden zich eenzamer of somberder dan gewoonlijk. Anderen vonden het juist heel fijn dat ze niet zoveel sociale verplichtingen meer hadden, vanuit huis konden studeren of meer tijd hadden voor zichzelf.

Benadruk: hoe je je ook hebt gevoeld door de coronacrisis, het is allemaal oké! 

Mentale gezondheid

Heeft de coronacrisis effect gehad op jouw mentale gezondheid? Dat is helemaal niet gek.

Kun jij voorbeelden noemen van mentale problemen die veel voorkomen?

Ken je leeftijdsgenoten die hier last van hebben? 

Bespreek: Het is helemaal niet gek als de coronacrisis effect heeft gehad op jouw mentale gezondheid. Iets heftigs meemaken kan leiden tot slapeloosheid, angst en piekeren. Houdt je sombere bui langer dan twee weken aan? Dan heb je misschien een depressie.

Niet alleen depressie, maar ook angsten en stressklachten komen bij veel jongeren voor. Of je ergens last van krijgt, komt meestal door aanleg (je DNA, je genen) en omstandigheden (je omgeving en wat je hebt meegemaakt).

Vraag: kun jij voorbeelden opnoemen van mentale problemen die veel voorkomen bij jongeren?

Bijvoorbeeld:

Dip of depressie

Angst(stoornis)

Stress of burn-out

Eetproblemen (Anorexia nervosa, boulimia nervosa, ‘eetstoornis niet-anderszins omschreven’, binge eating disorder)

PTSS (Post Traumatische Stress Stoornis) 

Bekijk met de studenten het filmpje (tot 2:12). Hierin vertellen drie jongeren over hun ervaringen met depressie.

Bespreek: Voel je je wel eens somber? Dan ben je zeker niet de enige. Meiden hebben hiervan vaker last dan jongens. 7,1% van de jongens en maar liefst 18,9% van de meiden tussen de 18 en 24 jaar heeft ooit zelfs een depressie gehad.

Een dipje gaat vaak relatief snel voorbij. Als je klachten meer dan twee weken aanhouden, kan dit duiden op depressie. Met depressieve klachten kun je terecht bij je huisarts. Vaak krijg je hulp in de vorm van therapie en medicijnen. Vooral de combinatie van die twee geeft goede resultaten.

Bespreek wat de kenmerken zijn van een depressie.

Bij een depressie heb je altijd last van:

een sombere stemming;

minder interesse of plezier in dingen die je normaal wel leuk vindt.

Er zijn nog meer kenmerken. Deze klachten kun je voelen in je lichaam, of in geest. Depressie heeft ook invloed op je gedachten en je gedrag.

je eet weinig of juist veel, waardoor je aankomt of gewicht verliest;

je hebt moeite met concentreren, denken en beslissingen nemen;

je huilt heel veel, of wilt graag huilen maar het lukt niet;

je slaapt niet, heel slecht, of juist heel veel;

je hebt moeite met stil zitten;

je hebt geen zin in seks;

je voelt je traag en moe;

je voelt je onrustig;

je piekert veel;

je bent prikkelbaar;

je voelt je waardeloos of schuldig;

je hebt gedachten over de dood en zelfdoding.

Vaak heb je minstens vijf van deze klachten. 

Hulp zoeken

Wanneer je last hebt van mentale klachten, kun je daar zelf of met behulp van vrienden en familie doorheen komen. Maar soms is er meer hulp nodig!

Weet jij waar je terecht kunt?

Leg uit: Wanneer je last hebt van mentale klachten, kun je daar zelf of met behulp van vrienden en familie doorheen komen. Maar soms is er meer hulp nodig! Dat is niet erg.

Hulp zoeken is belangrijk. Benadruk dat het maken van een afspraak met de huisarts een belangrijke stap is. 

Hoe komt het?

Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Of je ergens last van krijgt, komt meestal door aanleg (je DNA, je genen) en omstandigheden (je omgeving en wat je hebt meegemaakt).

Kun je een voorbeeld noemen wat te maken heeft met aanleg?

Kun je een voorbeeld noemen van omstandigheden?

Leg uit: Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Of je ergens last van krijgt, komt meestal door aanleg (je DNA, je genen) en omstandigheden (je omgeving en wat je hebt meegemaakt).

Kun je een voorbeeld noemen wat te maken heeft met aanleg?

Kun je een voorbeeld noemen van omstandigheden?

Wat je hebt meegemaakt kan veel invloed hebben. Maar ook hoe (on)gezond je leeft. Heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes, drugsgebruik en alcohol kunnen mensen die er aanleg voor hebben, een duw geven in de richting van een psychische aandoening.

Als je aanleg hebt voor psychische ziekten, is het goed om op je manier van leven te letten. Een regelmatig leven en genoeg slaap is belangrijk.

Heeft één van je ouders een psychische aandoening? Dan is de kans dat je dit ook krijgt, gemiddeld 1 tot 10 keer groter dan bij anderen. Maar het is niet te voorspellen. Je hebt meer kans om een psychische aandoening te krijgen, als meer familieleden dezelfde aandoening hebben. En als die familieleden dichterbij zijn (zoals ouders, broers of zussen).

Bespreek: Als je aan fitheid denkt, denk je al snel aan je lijf. Bijvoorbeeld aan je conditie, spierkracht en energie. Mensen die zich fitter willen voelen, gaan bijvoorbeeld meer bewegen, vroeger naar bed, gezonder eten of stoppen met roken.

Zo kun je ook aan je mentale fitheid werken. Als je mentaal fit bent, dan denk je op een gezonde manier. Je hebt minder last van stress en kunt beter met problemen omgaan. Mentale fitheid zorgt er ook voor dat je beter beschermd bent tegen mentale gezondheidsklachten, zoals een depressie. 

Waar krijg jij energie van?
(Noem grote en kleine dingen.)

Opdrachten

Periode 1: H0, H2, H4

Periode 2: H6, H7, H8