8.3 Naar een verzuilde samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welke emancipatiebewegingen ken je uit de vorige les?

Leg uit waarom vrouwen uit de eerste feministische golf het zo belangrijk vonden om kiesrecht te krijgen

Programma vandaag

- Aantekening 8.3

- Voorbereiding toets volgende week 

- 

• Slaven: halverwege de 19e eeuw wordt de slavernij afgeschaft.

• Vrouwen: het opkomend feminisme (voorvechters voor (meer) vrouwenrechten).

• Arbeiders: het opkomend socialisme (politieke stroming voor de arbeidersklasse).

Aantekening: een nieuw religieus landschap

• Vanaf de opstand waren de calvinisten in de meerderheid in Nederland
  
• O.a. katholieken, joden en niet-calvinistische protestanten hadden wel de keuze om te geloven wat ze wilden maar kwamen niet in aanmerking voor politieke functies
  
• Grondwet 1848: Vrijheid van godsdienst  --> gevolgen:
  

Nieuw religieus landschap

1. De niet-Calvinisten krijgen meer vrijheid -> de katholieken in het bijzonder laten zich meer zien in de samenleving, hoe dan?
2. De calvinisten verharden -> ontstaan van de gereformeerde kerk (= streng gelovig).
3. Ontstaan van het confessionalisme -> politieke stroming op basis van geloof.

Schoolstrijd (1878 - 1917)

• Confessionelen richtten eigen scholen op (bijzondere scholen) waar het geloof erg belangrijk is.
• Liberalen vonden de vrijheid om dat te doen belangrijk, daarom mag dit vandaag de dag nog steeds volgens de grondwet.
• Deze scholen werden alleen niet gefinancierd door de overheid.

Schoolstrijd (1878 - 1917)

• In 1878 wordt het schoolgeld duurder, onbetaalbaar voor kinderen op de bijzondere scholen.
• Liberalen wilden geen geld aan bijzondere scholen geven vanwege de scheiding tussen kerk en staat.
• Kern van de schoolstrijd:
• Bijzondere scholen moeten nét zo gefinancierd worden als openbare scholen door de overheid.

Schoolstrijd (1878 - 1917)

• Uitkomst van de schoolstrijd:
• Vanaf 1917 kregen alle scholen (zowel bijzonder als openbaar) dezelfde hoeveelheid subsidie van de overheid.

Wie heeft de moord gepleegd?