Staatsrecht les 2

Staatsrecht
Les 2
1 / 23
suivant
Slide 1: Diapositive
StaatsrechtMBOStudiejaar 1

Cette leçon contient 23 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 2 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

Staatsrecht
Les 2

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


Vorige keer:
Staat 
Staatsvorm: gedecentraliseerde eenheidsstaat 


Vandaag:
Actualiteit (verkiezingen)
Staatsvorm en regeringsvorm
Taken Koning

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wanneer spreken we van een staat? (noem de 3 kenmerken)

Slide 3 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

We hebben vorige week gezien dat NL een gedecentraliseerde eenheidsstaat is. Wat wordt bedoeld met gedecentraliseerd?

Slide 4 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat houdt het legaliteitsbeginsel in?
A
Dat we een onafhankelijke rechter hebben
B
Dat de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht gescheiden zijn
C
Dat alles wat de overheid doet gebaseerd moet zijn op de wet
D
Dat alles wat de overheid doet legitiem moet zijn

Slide 5 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Staatsvorm (2)
democratische rechtsstaat
Rechtsstaat = de macht van de overheid wordt beperkt door:
1. legaliteitsbeginsel
2. onafhankelijke rechter
3. scheiding van de machten
4. grondrechten voor de burgers
Democratie= inwoners kiezen de volksvertegenwoordiging die de wetten maakt!

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De rechtsstaat ingezoomd
Legaliteitsbeginsel
Overheid mag alleen handelen op grond van wetten (Lat.: lex, legis)
De wetten mogen (in principe) niet met terugwerkende kracht gelden omdat inwoners moeten weten waar ze aan toe zijn (rechtszekerheid voor de inwoners)

Slide 8 - Diapositive

In principe omdat terugwerkende kracht bij het invoeren van gunstige regelgeving wel kan voorkomen. Bij ongunstige regelgeving wordt terugwerkende kracht vooral in het fiscaal recht toegepast, en dan met ingang van de dag van beslissing, niet van bekendmaking in het Staatsblad. Het gaat dan om dagen, niet om maanden. Maar terugwerkende kracht moet altijd restrictief worden toegepast.
Let op: in het Strafrecht is dit uitdrukkelijk verboden!
Dilemma: De wet op het raadgevend referendum is met terugwerkende kracht ingetrokken. Want anders had hier ook nog een referendum over kunnen worden aangevraagd... wat vinden jullie?
helemaal ok
een beetje ok
eerder niet ok
helemaal niet ok.

Slide 9 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

De rechtsstaat ingezoomd
Onafhankelijke rechters
Rechter oordeelt of een rechtsregel is overtreden en hoe deze moet worden toegepast op een inwoner/bedrijf/overheid.
Alleen rechters mogen gevangenisstraf opleggen , art. 113 GW
Rechter is voor het leven benoemd, art. 117 GW
Dus: de overheid kan hem niet ontslaan!

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De rechtsstaat ingezoomd
Scheiding der machten (Montesquieu)

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De rechtsstaat ingezoomd
Grondrechten (en mensenrechten)
Burgers hebben grondrechten: bijv. vrijheid van meningsuiting, vrijheid van betoging, recht op gelijke behandeling ezv.
De overheid mag deze alleen soms en met hele goede redenen beperken!
(Naast grondrechten in de GW ook mensenrechten in o.a. het EVRM)

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maak nu opdracht 3

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 14 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Democratie
art. 4 GW: iedere Nederlander van 18 jaar en ouder mag de volksvertegenwoordiging kiezen of zich laten kiezen!
o.a.:
Leeftijd: sinds 1972 = 18 jaar (wat vinden jullie?)
Geheim: je hoeft niemand te vertellen wat je hebt gestemd!
Vrij: je mag zelf bepalen waar je op stemt
Vrij: er moet iets te kiezen zijn


Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 16 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Regeringsvorm (1) 
Constitutionele monarchie
Monarchie: rol van staatshoofd wordt door erfopvolging verkregen
Dus: Juliana | Beatrix | Willem-Alexander | Amalia |  ?

Constitutioneel (komt van 'constitution'): taken en bevoegdheden van het staatshoofd staan in een Grondwet

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Regeringsvorm (2) 
parlementair stelsel
De regering van Nederland bestaat uit de Koning en ministers, art. 42 GW
-  is niet gekozen, maar benoemd (coalitie van de 2e Kamer stelt ministers voor)
- bestuurt het land
Regering moet verantwoording afleggen aan het parlement = de Staten-Generaal (hoogste macht in het land!!!)
- Tweede Kamer (rechtstreeks gekozen door Nederlanders)    +
- Eerste Kamer (gekozen door de Provinciale Staten)

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maak nu opdracht 4

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Taken Koning, art. 24 GW
Ceremoniële taken: 
- vertegenwoordigen van Nederland tijdens staatsbezoeken 
- werkbezoeken in provincies en gemeenten
Staatstaken:
- troonrede voordragen (beleid van de regering voor het komend jaar), art. 65 GW
- ondertekenen van wetten en Koninklijke Besluiten. 

Let op: 
Koning is onschendbaar, art. 42 GW
DUS: ministers zijn verantwoordelijk !

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Samenvatting
Grondregels staatsrecht: in de Grondwet
Staat: eigen grondgebied, inwoners en overheidsgezag
Staatsvorm NL: 
- gedecentraliseerde eenheidsstaat want meeste regels uit Den Haag, maar ook regels uit de gemeente en Provincie
- democratische rechtsstaat, want legaliteitsbeginsel, onafhankelijke rechters, machtenscheiding en grondrechten; daarnaast algemene, vrije en geheime verkiezingen voor wetgevende macht
Regeringsvorm NL:
- constitutionele monarchie omdat positie Koning geregeld is in de Grondwet
- parlementair stelsel: parlement is de hoogste macht en controleert de regering!


Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions