AUGboeddhisme 2021

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Religie van oud naar jong

1. jodendom, hindoeisme, boeddhisme, christendom, islam
2. hindoeisme, jodendom, boeddhisme, christendom, islam
3. jodendom, boeddhisme, hindoeisme, christendom, islam
4. jodendom, hindoeisme, christendom, boeddhisme, islam

Boeddhisme

Boeddhisme

Oorzaken ontstaan boeddhisme

Niet tevreden over hindoeïsme: 

•  sociale ongelijkheid binnen kastenstelsel-->
    -je kon nooit hogerop komen: je dharma stond vast 
    -alleen hoogste kaste kon ontsnappen aan de samsara
• behoefte aan een zuivere godsdienst --> 
    -niet de hoeveelheid puja's, maar of je een goed mens bent
     moet je karma bepalen

Boeddha

Siddharta Gautama: 560 v. christus geboren (ongeveer) 

Nadat hij begreep hoe je uit de eeuwige cirkel van reincarnatie kon ontsnappen --> de Boeddha ('Ontwaakte' of 'Verlichte')

-het is een eretitel (er zijn veel meer boeddha's geweest)

Op zijn 80e: parinirvana --> de 'volledige ontdoving'
Hij overlijdt aan een voedselvergiftiging en ontsnapt aan de samsara

Leg uit waarom het boeddhisme een religie wordt genoemd en geen godsdienst

Doel van het leven vlgs Boeddha

Idee --> het leven is lijden

• oud
• dood
• ziek
• arm

Doel in het leven: ontsnappen aan dit lijden! 

Hoe ontsnap je aan het lijden?

De basis van het boeddhisme noemen we:

De drie juwelen

wanneer een boeddhist zich niet houdt aan deze drie dingen kan hij zich niet aan de leer houden

1. De Boeddha

2. De Dharma

3. De Sangha

Eerste juweel: de Boeddha

Het eerste juweel de boeddha bestaat uit het voorbeeld van Boeddha dat je kunt volgen.

-je doet wat Boeddha deed, bijvoorbeeld de weg van het

  midden volgen

Weg van het midden???

Het derde juweel: de Sangha

Het woord Sangha = gemeenschap. 

Het idee is dat je samen eerder de Verlichting bereikt. Je kunt elkaar dus helpen en steunen. 
Dit kan een monniken- of nonnengemeenschap zijn, maar ook 'leken' kunnen een Sangha vormen. 

Door welke maatschappij kritiek ontstond het boeddhisme?

Hoe ontsnap je aan het lijden?

De basis van het boeddhisme noemen we:

De drie juwelen

wanneer een boeddhist zich niet houdt aan deze drie dingen kan hij zich niet aan de leer houden

1. De Boeddha

2. De Dharma

3. De Sangha

Het tweede juweel: Dharma

Je volgt de ideeën die de Boeddha had:

de vier edele waarheden

1. Het leven is lijden

2. Er is een oorzaak voor het lijden: verlangens
3. Er is een oplossing
4. (Volg) het Achtvoudige Pad

De 4e edele waarheid

Het achtvoudige pad: De juiste ...

1. manier van zien --> gevolgen van je daden
2. juiste intentie --> waarom doe je iets
3. juiste manier van praten --> anderen niet schaden met je woorden
4. juiste manier van doen --> denk niet alleen aan jezelf
5. juiste oplettendheid --> wees ervan bewust dat alles Brahman is
6. juiste concentratie --> mediteren
7. juiste inspanning --> alleen energie stoppen in de juiste zaken (niet alleen jezelf)
8. juiste manier van leven --> niet alleen het juiste zeggen, maar ook doen

waarom zou het dharmawiel het symbool van van het tweede juweel zijn?

plaatsen van samenkomst

Wat doe je: mediteren, rituelen uit te voeren, leren over de Dharma

Meeste tempels centraal gebouw op grondgebied klooster

Uiterlijk:
-in ieder een gezamenlijke, open ruimte , gevuld met kussentjes en matten
  waarop men kan zitten om te mediteren 

-één of meerdere boeddhabeelden

-vaak versierd met kleurige afbeeldingen over het leven van de boeddha. 

stupa

• Elke tempel heeft wel een stupa of meerdere stupa's: een soort halfbolvormige gebouwen waarin relikwien worden bewaard; aandenkens aan Boeddha of leermeesters (bouw levert karma op)
• inwijding met ritueel: een langwerpige staaf wordt in het midden van de

       stupa geplaatst (''levensboom'') --> gekleurd lint vast aan de levensboom 
        --> houden linten vast terwijl er gemediteerd en gereciteerd wordt.

• Deelnemers uiten ook hun wensen voor de Sangha, waarna de stupa officieel in  gebruik is genomen.
• Een stupa die ingewijd is, mag nooit meer vernietigd worden
  

Ontstaan stromingen

Rond 380 voor christus komt er ruzie --> ontstaan verschillende stromingen binnen het boeddhisme

1. theravadaboeddhisme
2.  mahayanaboeddhisme
3.  vajrayanaboeddhisme of Tibetaans boeddhisme

theravadaboeddhisme

• Waar: Sri Lanka, Myanmar, Thailand en Cambodja 
• Andere naam:  de ‘weg der ouden’ of (als scheldnaam)
  ‘het Kleine Voertuig’ (‘Hinayana’) 
• het ideaal: op eigen kracht en voor jezelf (individueel, dus) het Nirwana  bereiken 
  moeilijk natuurlijk: dus maar voor een kleine groep mensen in dit leven haalbaar

theravadaboeddhisme

• Nirwana bereiken in dit leven moeilijk: karma daardoor heel belangrijk!  Nu geen nirwana --> beter reincarneren --> misschien in een volgend leven wel 
• beter karma: via het eren en voeden van bhikkhu's (bedelmonniken) 
• bestaan goden: zijn er wel, maar zijn niet belangrijk

mahayanaboeddhisme

• Waar: Japan, China, Vietnam en Korea
• 'het Grote Voertuigboeddhisme' :  tegen theravada, waarbinnen verlichting alleen voor een kleine groep is weggelegd
• doel: helpen van de medemens op weg naar de verlichting
               (net als de Boeddha zelf deed), buiten kloosters

mahayanaboeddhisme

1.  Sunyata ('Leegte'): 
   Deze leegte kun je vergelijken met de betekenis van Brahman. Alles is veranderlijk en verandert ook steeds. 
   Er is dus geen 'ik' dat vaststaat; alleen leegte die van alles kan worden.  Als je dit accepteert, noem je dit sunyata. 
2. boeddhanatuur: alle levende wezens kunnen het nirwana bereiken. Dit weet je alleen nog niet in dit leven. 
   Idee van de 5 boeddha's (waarvan Siddharta er 1 was). 

Tibetaans of Vajrayanaboeddhisme

• Tibet en Nepal
• 'Diamanten voertuigboeddhisme'
• geloven dat er heel veel manieren zijn om nirwana te bereiken, ook plotseling inzicht  
  -menselijke behoeften niet wegstoppen of onderdrukken, maar in het positieve omzetten (bv. woede --> liefde)
• bekende figuur: Dalai Lama