ak 4.1 & 4.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

ak 4.2 en 4.3

• Je weet welke oorzaken van conflicten er zijn
  
• Je begrijpt het verband tussen het uitbreken van conflicten, het tot stand brengen van vrede en de rol van de overheid daarin
  
• Je kunt in een conflict de verschillende partijen en hun standpunten onderscheiden en tegen elkaar afwegen 
• je weet wat de gevolgen van conflicten zijn
• je begrijpt het verband tussen oorlogstactieken en humanitaire rampen
• je kunt uit een bevolkingsgrafiek informatie halen over conflicten in het verleden

Wat zijn de 5 dimensies van aardrijkskunde?

huiswerk bespreken

 vrijdag 4.1, 4.2 en 4.3 bespreken

Welke oorzaken zijn er genoemd voor het conflict tussen Iran en Saudi-Arabië? noem de ak dimensies waar ze onder vallen.

Demografische oorzaken

'Jeugdbult': een groot aandeel van 15-29 jarige in de bevolking.

Grote werkloosheid zorgt voor extra onrust.

Wat valt je op aan deze kaart?

Economische oorzaken

• De aanwezigheid van natuurlijke hulpbronnen in een land zorgt voor problemen, maar ook voor inkomsten. Helaas komen de opbrengsten niet altijd ten goede aan de bewoners.
  

• De winning van deze grondstoffen zorgt voor ecologische problemen. Bijv. vergiftiging van rivieren in Peru door goudwinning. En in Nigeria maken lekkende oliepijpleidingen hele gebieden onbruikbaar voor bewoning.

• Door onrechtvaardigheid ontstaan conflicten. 

Onherbergzame gebieden zijn soms rijk aan grondstoffen. Het probleem is dat mensen die in deze gebieden wonen hier niet van profiteren. De winning van grondstoffen leidt vaak tot grote ecologische problemen. Leg uit waarom in deze gebieden wel of geen grote kans is op conflicten.

Waar gaat het geld meestal naartoe dat wordt verdient met delfstoffen (natuurlijke hulpbronnen)?

1. Het gebied waar het wordt gevonden
2. Het bedrijf dat de delfstoffen wint
3. Eerlijk verdeeld tussen beide partijen

Waar denk je dat eerder een conflict voorkomt?

1. Dictatuur
2. Democratie
3. Gelijk

Rol van de overheid

• In conflictgebieden is vaak dictatuur (= de macht in een land bij een persoon of groep), zoals in Noord-Korea en Iran.
  

• Soms is er ook sprake van een fragile state, een zeer zwakke staat, zoals Centraal-Afrikaanse Republiek. In deze landen heeft de overheid vrijwel geen controle en is er veel corruptie en economische chaos.

Gouden regels voor vrede

Des te minder deze regels van toepassing zijn op een land, des te groter de kans is op een conflict.

(zie bron in boek)

wat kunnen gevolgen van conflicten zijn?

Sociale gevolgen

Bepaalde oorlogstactieken leiden tot grote aantallen slachtoffers, soms zelfs tot een humanitaire ramp (wanneer een bevolking langdurig onvoldoende van voedsel, behuizing en medische zorg kan worden voorzien). 

• uithongeren, massaverkrachtingen, kindsoldaten etc.
  

Sociale gevolgen

Vluchtelingen leven vaak jaren samen in smerige onveilige kampen. 

In 2017 waren er 68 miljoen mensen op de vlucht! Dat is al 50% meer dan een jaar eerder. In 2020 waren dit er al 80 miljoen mensen. Het hoogste aantal vluchtelingen ooit!

Sociale gevolgen

Asielzoekers

• Iemand die op de vlucht is en erkenning als vluchteling zoekt

Ontheemden

• Vluchteling die in het eigen land blijft

Vluchtelingen

• Iemand verhuist naar een ander land, omdat hij op de vlucht is voor oorlog of wordt vervolgd vanwege zijn geloof, mening of seksuele voorkeur

Waar trekken de meeste vluchtelingen naartoe?

1. Europa (Europese Unie)
2. Buurlanden (v. eigen land)
3. Amerika (verenigde staten)
4. Griekenland

Economische gevolgen

• Een oorlog kost niet alleen veel mensenlevens maar ook veel geld. De bevolking kan niet meer werken, waardoor zij moeten vechten of vluchten.

• Na afloop van een gewapend conflict moet de schade worden hersteld. Bijvoorbeeld aan woningen, wegen, spoorwegen etc. 

Demografische gevolgen

• Genocide (vernietiging van een volk, ras of groep of een poging daartoe). Bijv. in Rwanda.

• Veel mannelijke slachtoffers.

•  Genocide, vaak gevolgd door ‘babyboom’ (opmerkelijk hoog geboortecijfer in een bepaald jaar jaar).

Sociale gevolgen

Demografische gevolgen

Economische gevolgen

Mensenlevens

Babyboom na conflict

Gewond

Akkers onbewerkt

Onveilig

Infrastructuur vernield

Armoede

Vluchtelingen

Genocide

hoe vond je de uitleg? Wat gaat goed en wat kan er beter?

maken 4.3

opdracht 2, 3, 4, 5 en 7