Par. 7: Hoofdthema's in biologie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Par. 7: Hoofdthema's in biologie

Leerdoelen

Je kent de verschillende belangrijke onderwerpen binnen het vak biologie.

1. Zelfregulatie

Door zelfregulatie houden organismen zichzelf in stand.

Voorbeelden van zelfregulatie:

• zich verdedigen tegen vijanden of ziekteverwekkers
• voedsel zoeken en opnemen
• vluchten en bewegen
• ademhalen
  

2. Zelforganisatie

Biologische eenheden kunnen zichzelf organiseren. Hierdoor ontstaan er nieuwe structuren met nieuwe eigenschappen. Voorbeelden:

• spiercellen samen vormen een spier waarmee we kunnen bewegen
• onderdelen in een oog werken samen zodat we kunnen zien
  

3. Interactie

Organismen reageren op elkaar en op hun omgeving. Dit noemen we interactie.

Voorbeelden:

• een dier eet een ander organisme op
• bloemen gaan open overdag
• wormen verschuilen zich bij licht
  

4. Reproductie

Een ander woord voor voortplanting is reproductie. Elk organisme kan zich reproduceren.

Voorbeelden:

• bacteriën kunnen door delingen steeds meer bacteriën vormen
• planten planten zich voort met zaadjes
• vogels leggen eieren
  

5. Evolutie

Evolutie is de ontwikkeling van leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen. Evolutie is mogelijk door variatie binnen de soort en door selectie.

Voorbeeld van evolutie

In deze vlindersoort bestaan lichte en donkere exemplaren. Afhankelijk van de achtergrond kunnen de kleuren een voor- of een nadeel betekenen. Door selectie kan de verhouding tussen de lichte en de donkere vorm veranderen.

Afsluiting

Je kent de verschillende hoofdthema's in de biologie.

HW: opdr. 23 en 24 maken

Een vos eet een muis op. Waar is dit een voorbeeld van?

1. interactie
2. evolutie
3. zelforganisatie
4. reproductie

Een zeeschildpad legt haar eieren in het zand. Dit is een voorbeeld van:

1. interactie
2. reproductie
3. zelforganisatie
4. zelfregulatie

Jij gaat bibberen in de kou.
Dit is een voorbeeld van:

1. zelforganisatie
2. evolutie
3. reproductie
4. zelfregulatie

Het voedsel wordt in de darmstelsel verteerd. Dit is een voorbeeld van:

1. zelforganisatie
2. zelfregulatie
3. evolutie
4. interactie

Op een eiland ontstaat uit een bestaande vogelsoort een nieuwe soort. Dit is een voorbeeld van:

1. interactie
2. zelfregulatie
3. evolutie
4. reproductie

De dino's stierven 65 miljoen jaar geleden uit. Dit is een voorbeeld van:

1. evolutie
2. reproductie
3. zelforganisatie
4. interactie