Preventie van ziekte en gezondheidsbevordering

• Verzorging
• Secundair onderwijs

Hoofdstuk 9 PREVENTIE VAN ZIEKTE EN GEZONDHEIDSBEVORDERING

Gezondheid

Soorten gezondheid 

1. Lichamelijke gezondheid                                                                      a) Uitwendige lichamelijke zorg                                                        b) Inwendige lichamelijke zorg 
2. Geestelijke gezondheid
3. Sociale gezondheid  

Factoren die gezondheid beïnvloeden 

1. Biologische factoren (erfelijkheid) 

2. Gedragsfactoren. 

3. Milieu factoren

4. Maatschappelijke factoren 

Gedragswiel 

3 voorwaarden:

- COMPETENTIES = je moet het kunnen en weten ( een baby kan dit nog niet)

Psychische en lichamelijke competenties 

- DRIJFVEREN = je moet het willen 

- CONTEXT = het moet mogelijk zijn ( morgen een marathon lopen is meestal niet mogelijk) 

Context

Bestaat uit 4 aspecten

1. Fysiek. 

Gaat over het materiaal die uw gezondheid ondersteunen. Bv. gezonde reclame, fietspaden. 

2. Sociaal - cultureel 

Steun of druk je ervaart van de mensen rondom jou. 

Culturele aspect heeft veel te maken met godsdienst en seksualiteit. Bv moslims, homoseksualiteit. 

3. Economisch

Dit gaat over de kostprijs van gezonde of ongezonde producten. 

4. Politiek 

De wetten en regels van de overheid. 

Competenties

Bestaat uit:

1. Psychisch = je moet beschikken over de kennis om gezond te kunnen leven. Bv. weten dat drugs en alcohol slecht zijn. 

2. Fysiek = fysieke mogelijkheid hebben om bv. boodschappen te doen, maaltijd te maken. 

Milieufactoren

Wat is milieu voor jou? 

Maatschappelijke factoren 

Sociale contacten, veiligheid, discriminatie,... 

Gezondheidszorg 

	ZELFZORG/ MANTELZORG	PROFESSIONELE ZORG
Lijnen	0 de lijn	1e lijn	2e lijn	3e lijn	4e lijn
Gezondheidszorg	Zelf, familie, buren,...	Huisarts, thuiszorg, tandarts, CLB,...	Specialisten (kind, gynaecoloog,..)	Ziekenhuis	Ontwenning
Welzijnszorg	Zelfhulpgroepen, jongerentelefoon	JAC, pleegzorg, politie, OCMW	revalidatie	MPI, rusthuis

Gezondheiszorg 

Preventief = voorkomen

Curatief = behandelen 

Gezondheid in de zorg? Welke klachen kennen jullie? Hoe kan je preventief handelen? 

Obesitas 

= overgewicht. Dit wordt bepaald door de BMI of body mass index. Dit is een schaal dat uitmaakt of er sprake is van ondergewicht, normaal of overgewicht. 

Om jouw BMI te berekenen doe je dit als volgt:

Je gewicht (in kg) / je lengte in het kwadraat.

Gebitsproblemen

Een slechte hygiëne van onze tanden komt zeer vaak voor bij jongeren. Suikers in snoepen, koeken, energiedrinks,... zijn de boosdoeners. 

Ook gaan jongeren te weinig naar de tandarts en poetsen ze hun tanden te weinig of niet goed genoeg. 

Alcohol en drugs 

Snellere onder invloed? 

• Jongeren zijn kleiner, wegen minder en zitten in de groeifase. De hersenen en zenuwstelsel zijn kwetsbaar voor de schadelijke stoffen van drugs of alcohol. 
  
• Alcohol blijft langer in het lichaam omdat de lever nog niet volgroeid is. 
  

Tinnitus 

Lees het artikel en los onderstaande vragen op. 

Internetverslaving 

Wat valt er onder een internetverslaving? 

Gevolgen? 

Stress

Vul de vragenlijst in 

Ik ben al eens gepest geweest

JA

NEE

IK HEB AL EENS GEPEST

JA

NEE

Wat hoort er bij plagen?

Wat hoort er bij pesten?

Plagen

Soms

Om te lachen

Duurt maar kort

Meestal 1 tegen 1 

Pesten

Vaak

Iemand kwetsen

Duurt lang

Meerdere tegen 1 

Discriminatie 

Ongelijkheid 

Wie valt er onder? 

Informele route: zelf gesprek aangaan 

Formele route: klacht indienen 

Racisme 

Vijandigheid of minachtig tegen personen op basis van ? 

GEZONDHEIDSPATROON VOLGENS GORDON 

1.  Patroon van gezondheidsbeleving en -instandhouding 

2.  Voeding/stofwisselingspatroon 

3. Uitscheidingspatroon 

4. Activiteitenpatroon 

5. Slaap/rustpatroon

6. Cognitiepatroon

7. Zelfbelevingspatroon  

GEZONDHEIDSPATROON VOLGENS GORDON 

8. Rollen/relatiespatroon

9. Seksualiteit/voortplantingspatroon

10. Stressverwerkingspatroon

11. Waarden/overtuigingenpatroon 

VERSLAVING

SOCIALE MEDIA

Ben jij verslaafd? 

Wat is sociale media?

Ben ik verslaafd aan sociale media?

Niet verslaafd

Ik kom in de buurt van een verslaving

Ik ben verslaafd

ROKEN

Nicotine zorgt voor de verslaving. 

Welke gevolgen van roken ken je? 

Welke gevolgen van roken ken je?

DRUGS 

Slikken, snuiven, injecteren, inhaleren, via huid, via oog,... 

• Verdovende middelen: alcohol, slaapmiddelen,  heroïne,..

• Stimulerende middelen: cafeïne (koffie en energiedrankjes), nicotine, cocaïne, xtc en amfetamine (speed)

• Hallucinerende middelen: paddo’s, cannabis en LSD, maar ook snuifmiddelen zoals ether en aceton.

Alcohol 

Tast hersen- en levercellen aan. 

Gamen

Ben jij verslaafd aan gamen?