4.2 De stroomgebieden van Rijn en Maas

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

EDO

Nederland is een deltaland, maar wat is een Delta eigenlijk?

Een Delta is een gebied dat ontstaat als nieuw land door sedimentatie waar een rivier in zee uitmondt. Vaak zie je dat de rivier zich hier vertakt omdat het land zo vlak is waardoor verschillende stromen in zee komen. Dit heeft de vorm van de griekse letter Delta (een driehoek)

Een Estuarium is een trechtervormige monding van een rivier, ontstaan door de stroming van eb en vloed. Kan je een voorbeeld van een estuarium bedenken in Europa?

Hoe werkt eb en vloed?

https://schooltv.nl/video/clipphanger-hoe-werkt-eb-en-vloed/playlist/105/

Een rivier kent een bovenloop, middenloop en benedenloop. Alle rivieren in Nederland hebben hier de...

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Verschillend

 Drie soorten rivieren

Regenrivier

Gletsjerrivier

Gemengde rivier

een rivier die volledig wordt gevoed door regenwater.

Een rivier die volledig wordt gevoed door smeltwater van sneeuw en/of gletsjers

Een rivier die wordt gevoed door zowel regen als door smeltwater

Gletsjerrivier

gemengde rivier

Rijn

Maas

regenrivier

regelmatig regiem

zeer onregelmatig regiem

onregelmatig regiem

IJssel

Debiet en regiem van de Rijn

Het debiet is het afgevoerde water in m3 per seconde. 

1

Hier is het debiet van de Rijn weergegeven voor een jaar op 2 plaatsen: Helemaal stroomopwaarts bij Basel en stroomafwaarts bij Lobith (waar de Rijn vanuit Duitsland Nederland binnen komt). 

Actueel debiet Lobith 

2

Het verschil van het debiet door een jaar heen wordt het regiem genoemd. Een onregelmatig regiem betekent dat er sommige delen van het jaar sprake is van een hoog debiet en andere delen van het jaar een laag debiet. 

3

Rijn en Maas

Debiet

Regiem

Wat is debiet?

1. Schommelingen in de waterafvoer van een rivier gedurende een jaar.
2. De hoeveelheid water die door een rivier stroomt per m3 per seconde
3. Hoogteverschil van een rivier per km.
4. Piekafvoer van een rivier.

Het regiem is:

1. De hoeveelheid water die door een rivier stroomt per m3 per seconde
2. De snelheid van het water
3. Het verschil in de waterhoeveelheid per maand
4. het hoogteverschil van de rivier per kilometer

Drie Nederlandse rivieren:

Maas

Rijn

IJssel

Slepen maar!

Rijn

Maas

Regenrivier

Gemengde rivier

Veel waterafvoer in de winter en het voorjaar

Veel schommelingen in de waterafvoer

Waal

Rijn

Maas

Noordzee

Waddenzee

IJsselmeer

Rijn

Maas

Regenrivier

Gemengde  rivier

condenseren

verdampen

rivieren

neerslag

bergen

Zee

Klei

uiterwaard

Rivier

Oeverwal

Zand

Winterdijk

Zomerdijk

T/m paragraaf 4.2 lezen en maken