5.2 De Nederlandse opstand

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

• Afgelopen vrijdag S.O. gehad
• Leerlingen die de toets moeten 
• inhalen i.v.m. afwezigheid: 

Maak een inhaalafspraak bij de studio!

5.2 De Nederlandse opstand

5.2 De Nederlandse opstand

doelen:

• Je weet hoe Nederland bestuurd  werd   door Filips II.
• Je kunt uitleggen hoe Nederland   in   opstand kwam.
• Je weet hoe de onafhankelijke republiek ontstond.
• Je begrijpt waarom veel mensen naar de Republiek vehuisden.

5.2 De Nederlandse opstand

De Nederlanden

Door de vervolgingen van protestanten, werden steeds meer mensen ontevreden

Karel V werd opgevolgd door Filips II, en er brak een opstand uit.

5.2 De Nederlandse opstand

De Nederlanden

• In 1555 trad Karel V af.
• Filips II werd koning van Spanje en landsheer van de Nederlanden
• Nederland bestond uit 17 gewesten
• Filips II bestuurde deze gewesten, vanuit Brussel.
• Filips II wilde een centraal bestuur. (centralisatie)

5.2 De Nederlandse opstand

De Nederlanden

• Filips II had hulp nodig, deze kreeg hij van stadhouders.
• Willem van Oranje werd stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht.

5.2 De Nederlandse opstand

Nederlandse edelen ontevreden over het bestuur van Filips II 

• Ze kregen minder macht
• Filips II vervolgde net als Karel V de protestanten

5.2 De Nederlandse opstand

Het begin van de opstand

• Filips II verhuist naar Spanje-> 1599
• Zijn halfzus, Margaretha van Parma wordt landvoogdes in Nederland.
• De protestanten zijn erg boos, dat ze geen eigen kerken mogen hebben en zwaar gestraft werden.
• 1566 de Beeldenstorm: Katholieke kerken worden vernield.

5.2 De Nederlandse opstand

Het begin van de opstand

• Filips is heel boos en stuurt Hertog Alva om orde op zaken te stellen.
• Alva deed dit door mensen te martelen of te vermoorden.
• Veel mensen vluchten, waaronder ook Willem van Oranje.

5.2 De Nederlandse opstand

Het begin van de opstand

• Willem van Oranje besluit om met een leger terug te gaan, en Alva te bestrijden.
• Dit is het begin van de opstand.  De 80-jarige oorlog (1568 – 1648).

Aan de slag

• §5.2 : opdracht 1 t/m 5
• KB: blz. 16 t/m 18
• BB: blz. 15 t/m 17

5.2 De Nederlandse opstand

doelen:

• Je weet hoe Nederland bestuurd  werd   door Filips II.
• Je kunt uitleggen hoe Nederland   in   opstand kwam.
• Je weet hoe de onafhankelijke republiek ontstond.
• Je begrijpt waarom veel mensen naar de Republiek vehuisden.

5.2 De Nederlandse opstand

Nederland wordt onafhankelijk

• De Nederlandse opstandelingen                                   noemen zichzelf geuzen.
• 1 April 1572 veroveren de watergeuzen                                       de stad Den Briel.
• Steeds meer mensen komen in                                      opstand tegen Alva.
• Het leger van Alva (de Spanjaarden vallen veel steden aan.
• Nederlanders krijgen een hekel aan de Spanjaarden.

5.2 De Nederlandse opstand

Nederland wordt onafhankelijk

• In 1576 spraken de gewesten af om samen tegen de spanjaarden te strijden.
• Dit lukte niet, en daarom besluiten de 7 noordelijke gewesten om alleen verder te gaan..
• De republiek der Zeven verenigde Nederlanden.

5.2 De Nederlandse opstand

Nederland wordt onafhankelijk

• Willem van Oranje maakt dit niet meer mee.
• Willem van Oranje wordt in 1584  in Delft vermoord.
• Hij wordt neergeschoten door Balthasar Gerards.
  

5.2 De Nederlandse opstand

verhuizen naar Nederland

• Het calvinisme werd een staatsgodsdienst. 
• Alleen gereformeerden konden bestuursbanen krijgen.
• Andere gelovigen werden niet vervolgd, er was gewetensvrijheid.
• Katholieken mochten geen kerken meer bouwen.

5.2 De Nederlandse opstand

verhuizen naar Nederland

• Joden mochten alleen in Amsterdam een synagoge bouwen.
• Door de gewetensvrijheid kwamen veel mensen naar de Republiek.
• De economie groeit door nieuwe kennis en arbeiders.

Aan de slag

• §5.2 : opdracht 1 t/m 11